Manuele therapie bij niet-specifieke nekklachten effectief

VU ziekenhuis

Amsterdam, 12 maarti 2001

Manuele therapie bij niet-specifieke nekklachten effectief en goedkoop

Resultaten van gerandomiseerd onderzoek in de
eerstelijnsgezondheidszorg laten zien dat manuele therapie bij niet-specifieke nekklachten zowel op korte termijn als ook na 12 maanden tot een beter resultaat leidt en goedkoper is dan fysiotherapie of gecontinueerde zorg door de huisarts.

Huisartsen worden vaak geraadpleegd voor nekklachten. Per jaar ziet iedere huisarts 40 tot 50 nieuwe patiënten met nekklachten. De behandeling van deze klachten vertoont een grote variatie. De huisartsen behandelen zelf, hetzij verwijzen voor een fysiotherapeutische behandeling of voor een manueel therapeutische behandeling. De kosten en effecten van deze drie soorten behandelingen zijn met elkaar vergeleken.

De promovendus richtte zich in het onderzoek op nekklachten zonder duidelijk aanwijsbare oorzaak, die zich vaak presenteren door pijn, een gevoel van stijfheid en in een groot aantal gevallen met een bewegingsbeperking van de nek. Als gevolg hiervan hebben patiënten vaak problemen bij dagelijkse activiteiten zoals het achterom kijken bij autorijden of het werken achter een beeldscherm. De kosten van nekklachten in Nederland, vooral ten gevolge van arbeidsverzuim en arbeidsongeschiktheid, werden in 1996 al becijferd op 1,2 miljard gulden.

Onderzoeker J.L. Hoving volgde ruim 180 patiënten, geselecteerd door 42 huisartsen in Zoetermeer en Gouda. Er zijn selectiecriteria geformuleerd voor deelname zoals het tenminste twee weken hebben van klachten en een leeftijd tussen de 18 en 70 jaar. De uitsluitcriteria waren bijvoorbeeld een al gevolgde behandeling voor nekklachten in voorafgaande zes maanden of onderliggend lijden. De patiënten werden op basis van toeval toegewezen gedurende zes weken aan een van de drie behandelingsgroepen. De behandeling van de manueel therapeut bestond vooral uit passieve mobilisatietechnieken, de fysiotherapeut paste vooral oefentherapie, massage en manuele tractie toe en bij de behandeling door de huisarts waren pijnmedicatie, voorlichting en adviezen de belangrijkste onderdelen. De effecten van de behandeling zijn tot een jaar na de start van de behandeling gemeten.

Daarbij werden directe kosten en indirecte kosten van de drie behandelstrategieën met elkaar vergeleken. Onder directe kosten werd bijvoorbeeld verstaan: de kosten van de behandeling, kosten voor hulp in de huishouding en zelfzorggeneesmiddelen. Onder indirecte kosten werd verstaan: productiviteitsverliezen door het niet uitvoeren van betaalde of niet betaalde arbeid. Zowel de directe kosten als indirecte kosten waren bij de manuele therapie lager dan bij de fysiotherapeutische behandeling of de zorg door de huisarts.

Drs. Jan Hoving promoveert op 16 maart aan de Vrije Universiteit te Amsterdam op de studie Neck Pain in Primary Care. The effects of commonly applied interventions bij het instituut voor ExtraMuraal Geneeskundig Onderzoek.

Meer informatie:
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de dienst public relations en voorlichting van het VU medisch centrum, Harry te Walvaart, tel (020) 4443444, fax (020) 444 3450.

maandag 12 maart 2001