Voedingscentrum
Schimmelvergif in pastas
12 maart 2001
Honig haalt een aantal pastaproducten uit de markt. Na controle is
gebleken dat partijen meel, die bij de fabricage van deze producten
zijn gebruikt, het schimmelvergif met de naam DON (deoxynivalenol)
bevat. Het gaat om de volgende producten met een uiterste
houdbaarheidsdatum van 10.02, 11.02, 12.02 en 01.03:
Fiorenza Penne Rigate
Fiorenza Pipe Rigate
Fiorenza Fusilli en Fusilli Tricolore
Fiorenza Spaghetti Fine
Fiorenza Lasagne Bladen en Bladen Verdi
Honig Mie Nestjes
Honig Figuurvermicelli
Wat betekent dit voor u?
In de betreffende pasta zit drie tot vier keer zoveel als de
actiegrens ( 500 microgram per kilogram lichaamsgewicht). Dat is
terecht reden voor de fabrikant om deze producten terug te halen. Maar
het is nog geen situatie waarbij we gezondheidsschade moeten vrezen.
Iemand die toevallig veel van juist dit product heeft gegeten krijgt
daardoor wel wat veel binnen, maar daar staan weer periodes tegenover
dat je minder binnen krijgt. Hierdoor blijft het gemiddelde nog
acceptabel en bij dit soort verontreiniging gaat het om die gemiddelde
consumptie, al is de zekerheid op de veiligheid hier bij wel een
stukje minder.
Het Voedingscentrum en Honig adviseren consumenten die het product in
huis hebben deze niet meer te eten. U kunt de inhoud gewoon bij
gft-afval doen.
Om het aankoopbedrag terug te krijgen, scheurt u de boven- of zijkant
van de verpakking af met daarop de uiterste houdbaarheidsdatum. Stuur
deze houdbaarheidsdatum samen met uw naam, adres en bank- of
gironummer naar Honig, Antwoordnummer 1049, 6200 VB Maastricht (een
postzegel is niet nodig). Honig zorgt ervoor dat het bedrag binnen
drie weken op uw rekening wordt bijgeschreven.
Wat is DON precies?
Don heet voluit deoxynivalenol. DON komt vaak in tarweproducten voor.
Het wordt geproduceerd door de schimmelsoort Fusarium, die veel
voorkomt in de bodem. Graansoorten pakken de schimmel gemakkelijk op,
vooral in natte zomers. Een hoge besmetting met DON leidt automatisch
tot afkeuring van het graan voor menselijke consumptie, omdat dat
gepaard gaat met slechte kwaliteit. Soms is de DON-verontreiniging zo
minimaal dat de verontreiniging niet wordt opgemerkt. Chemische
analyse brengt dan uitkomst.
Alle tarweproducten, bijvoorbeeld brood, pasta en koek, bevatten in de
praktijk regelmatig DON. In kleine hoeveelheden levert dit geen gevaar
voor de gezondheid. Uit proefdieronderzoek blijkt dat een te hoge
concentratie DON in de voeding van mens en dier echter nadelige
effecten kan hebben op de groei en op het immuunsysteem (meer kans op
infectieziektes). Bij nog hogere concentraties, hoger dan in deze
pasta, kunnen verschijnselen als hoofdpijn, misselijkheid en braken
optreden. Er is geen relatie met de kans op kanker gevonden. DON
verlaat het lichaam via urine en ontlasting.
De schimmel zelf is snel verdwenen, maar laat wel een verontreiniging
achter die stabiel is in levensmiddelen. Dat wil zeggen dat koken en
andere huishoudelijke bereidingen de DON-verontreiniging niet of
nauwelijks verminderen. Voor een consument is de verontreiniging niet
waarneembaar.
Het is belangrijk dat een fabrikant hierop controleert bij de aanschaf
van zijn grondstoffen.
Wetenschap
Deskundigen van het RIVM en een wetenschappelijke adviesgroep van de
Europese Gemeenschap (het SCF) hebben zich niet zo lang geleden
gebogen over de giftigheid van deze verontreiniging. De conclusie is
dat de consument geen enkel nadeel ondervindt als hij gemiddeld per
dag niet meer binnen krijgt dan een bepaalde kleine hoeveelheid: 1,0
microgram per kg lichaamsgewicht.
Van dit inzicht leidt men een getal af tot waar een levensmiddel
verontreinigd mag zijn, wil iedereen aan de veilige kant blijven.
Sinds ruim een jaar geldt hier voor het getal van 500 microgram/kg als
actiegrens. De status van wettelijke norm heeft dit getal nog niet,
maar er is ruime steun voor dit getal als productnorm.
Meer weten?
Bel de Voedingstelefoon (070) 306 88 10 (maandag tot en met vrijdag
van 12.00 16.00 uur) of mail voedingscentrum@vc.agro.nl