Ministerie van Buitenlandse Zaken

http://www.minbuza.nl/content.asp?Key=411844



Inleiding
Mogelijke militaire dimensie van Galileo

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Directie Economische Samenwerking Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag

Datum 21 maart 2001 Behandeld A.S. Reijngoud

Kenmerk - Telefoon 070 - 348 44 46

Blad /3 Fax 070 - 348 63 86

Bijlage(n) -

Betreft Galileo, militaire dimensie

Zeer geachte Voorzitter,

Zoals toegezegd tijdens het Algemeen Overleg Algemene Raad van 15 maart jl. zend ik u hierbij de gevraagde notitie over de militaire dimensie van het Galileo-project.

De Minister van Buitenlandse Zaken

Inleiding

Het voorstel van de Commissie om een Europees (onafhankelijk) satellietnavigatiesysteem Galileo te ontwikkelen, verkeert momenteel nog in
- het laatste deel van - de definitiefase. Het voorstel van de Commissie is een civiel systeem dat in beginsel volledig onafhankelijk van andere (bestaande) satellietnavigatiesystemen kan opereren en dat civiel beheerd dient te worden. Het kan eenvoudigweg gekenschetst worden als de Europese variant van het Amerikaanse Global Positioning System (GPS). GPS is van origine ontwikkeld als een militair plaatsbepalingssysteem. Het civiele - gratis - gebruik van GPS kwam pas in tweede instantie maar is inmiddels, naast het militaire gebruik, dermate in belang gestegen dat het onmisbaar is voor economie en maatschappij. Op dit moment voorziet GPS in drie behoeften die cruciaal zijn in de huidige maatschappij en die, door de ontwikkeling van de informatiemaatschappij, in belang zullen groeien, te weten (1) nauwkeurige plaatsbepaling (van bewegende én stilstaande objecten), (2) synchronisatie van tijd en (3) informatie over snelheid. Deze drie elementen zijn van het allergrootste belang voor de economische samenleving en worden in talloze delen ervan zeer veelvuldig toegepast.

Momenteel worden op Europees niveau besprekingen gevoerd met de VS en de RF over mogelijke samenwerking van systemen (interoperability en compatibility), van Galileo met GPS en van Galileo met Glonass (het Russische systeem). De toevoeging van het Galileo-systeem komt beschikbaarheid en betrouwbaarheid van satellietnavigatie in zijn algemeenheid ten goede.

Mogelijke militaire dimensie van Galileo

Voor wat betreft de relatie tussen Galileo en het Europees Veiligheids- en Defensiebeleid is tijdens de Europese Raad van Helsinki eind 1999 onder meer vastgelegd dat de EU-lidstaten een aantal collectieve 'capability goals' zullen ontwikkelen op het gebied van (1) 'command and control', (2) inlichtingen en (3) strategisch transport. Bij de uitwerking van de Headline goal, in 2003 50-60.000 militairen ten behoeve van zogenoemde Petersbergtaken, wordt voorrang gegeven aan een nadere invulling van de tekortkomingen op deze drie terreinen. Een Europees militair satelliet navigatiesysteem is niet als een tekort aangemerkt.

De meeste lidstaten lijken geen behoefte te hebben aan militair gebruik van Galileo. In de discussie over de EVDB is een dergelijk gebruik dan ook niet opgebracht. De ontwikkeling van de EVDB ook niet om. Frankrijk plaatst gebruik van Galileo in een breed perspectief van een meer onafhankelijk Europa met een eigen infrastructuur in de ruimte. Daarbij is een eventueel militair gebruik van Galileo een onderdeel van dit brede perspectief.

De militaire behoefte waarin Galileo zou kunnen voorzien wordt voor wat Nederland betreft overigens reeds gedekt door de regelingen die met de VS zijn getroffen met betrekking tot het gebruik van het (militaire) Amerikaanse Global Positioning System (GPS). Hierin is door Nederland ook aanzienlijk geïnvesteerd. Het argument dat Nederland daarmee afhankelijk is van de VS is voor Nederland niet zwaarwegend, daar het gebruik van het Amerikaanse militaire (GPS) signaal is vast gelegd in een MoU tussen Nederland en de VS. Nederland is tevreden over het bestaande systeem.

Op grond van bovenstaande argumenten stelt Nederland dat Galileo een civiel systeem moet zijn dat civiel beheerd moet worden. Technisch gezien zou militair gebruik van Galileo, gezien de speciale vereisten, het project nog gecompliceerder en nog duurder maken.

Kenmerk

-
Blad /3

===