Informatie voor de pers. Vrije Universiteit Amsterdam.
14/03/2001
Internationale handel in recyclebaar afval goed voor milieu en economie Derde Wereld heeft baat bij afval uit het Westen
Bij internationale handel van recyclebaar afval denken veel mensen aan louche zaakjes die ook letterlijk stinken. Dat is onterecht. Rijke landen zijn goed in het inzamelen van recyclebaar afval; arme landen zijn juist goed in het verwerken ervan. Handel is dus essentieel om beide talenten tot ontplooiing te laten komen. De milieueconoom Pieter van Beukering toont dat aan in zijn proefschrift Recycling, International Trade and the Environment: An Empirical Analysis, waarop hij vrijdag 23 maart promoveert aan het Instituut voor Milieuvraagstukken van de Vrije Universiteit.
Van Beukering illustreert zijn bevindingen met het volgende voorbeeld: "Jarenlang importeerden de Filippijnen loodschroot uit Europa, Amerika en Japan. Dankzij deze grote toevoer konden drie geavanceerde fabrieken in de Filippijnen worden gebouwd om het schroot te verwerken. Deze opereerden vele malen efficiënter en milieuvriendelijker dan de talloze ´achtertuinsmelterijtjes´ die daarvoor dienst deden als loodrecyclers en vaak niet meer waren dan een grote pot met een vuurtje eronder. Eind jaren negentig werd in het Verdrag van Basel besloten tot een totaalverbod op de handel in accuAs naar ontwikkelingslanden. Hierdoor stopte de aanvoer en moesten de grootschalige loodrecyclers hun poorten sluiten; de Filippijnse accu´s zijn weer terugverbannen naar de kokende pot in de achtertuin."
Weinig burgers die trouw hun wekelijkse gang naar de papierbak maken,
zullen beseffen dat hun oude kranten waarschijnlijk in Azië worden
gesorteerd en verwerkt. Toch is de export van Nederlands oud-papier
gestegen van 20 procent van het ingezamelde oud-papier in 1970 tot 60
procent nu. Van Beukering verdiepte zich in de explosief groeiende
handel in recyclebare materialen en onderzocht in bijzonder de
oud-papierhandel naar India, de import van afvalplastics in China en
de stroom afgedankte autobanden tussen West- en Oost-Europa. Hij
bezocht talloze recyclingfabrieken en stortplaatsen in deze drie
regioAs om uit te vinden hoe en waarom deze handel plaatsvindt, wat de
gevolgen zijn voor het milieu en de economie en welke
beleidsmaatregelen wenselijk zijn voor de internationale handel in
recyclebare producten.
De handel blijkt meestal goed te zijn voor de economie en het milieu.
"Toch werpen lokale overheden en internationale organisaties met
bijvoorbeeld het Verdrag van Basel in toenemende mate goedbedoelde
barrières op voor deze handel", zegt Van Beukering. "Vaak omdat een
handvol negatieve incidenten van illegale exporten het gezicht van de
internationale handel in recyclebare producten bepalen". Zo is
recentelijk een Nederlandse plastichandelaar in de haven van Hongkong
betrapt op het verschepen van Nederlands afvalplastic dat was vermengd
met Russisch kernafval.
"In Basel is een fonds opgericht voor de implementatie van goede
recycletechnieken in ontwikkelingslanden, maar niemand heeft daarin
nog geld gestort. Behalve aan alle verboden die zijn opgesteld, zou
men daaraan eens aandacht moeten besteden." Nederland, de
recyclekampioen, zou volgens Van Beukering een mooie rol kunnen spelen
bij die implementatie, omdat we hier veel kennis hebben over
recycling.