Doelstellingen Europees Jaar van de Talen flagrant met voeten getreden
Partido Popular discrimineert
Baskische taal in Navarra
STRAATSBURG. (04/04) - De Unie heeft 2001 officieel uitgeroepen tot het Europees Jaar van de Talen. Twaalf maanden lang worden de schijnwerpers gericht op alle Europese talen, met inbegrip van het Euskari (=Baskisch). "Op het terrein oogt de situatie echter minder rooskleurig," aldus VU&ID-europarlementslid Bart Staes. "Zo heeft de conservatieve PP-regering beslist het semi-officieel statuut van het Euskari in de autonome provincie Navarra drastisch terug te schroeven."
Taalverscheidenheid vormt een belangrijke component van het cultureel erfgoed en is van groot belang voor de Europese toekomst. Deze boodschap ligt aan de basis van het Jaar van de Talen. Daarom vroeg Staes de Europese Commissie tijdens het vragenuurtje of ze het anti-Euskaribesluit van de Partido Popular in overeenstemming acht met de ambitieuse en ruime doelstellingen voor het Jaar van de Talen en de talenresolutie-Kuijpers van '87. Volgens het Vlaamse europarlementslid is er duidelijk sprake van een politiek geïnspireerde discriminatie tegen de Baskische taal.
"De aanpak van de Partido Popular is gericht tegen het succes van het Euskari in Navarra," zo verduidelijkt Staes. "In '87 was het Euskari de moedertaal van 14 procent van de Navarrese bevolking. Momenteel gebruikt reeds meer dan één vijfde van de Navarrese inwoners het Euskari. Deze gunstige evolutie is de neo-franquistische Partido Popular een doorn in het oog. Aznar beschouwt ze als een bedreiging voor de Spaanse eenheidsstaat. Met het oog op de verkiezingen van zondag 13 mei zet hij alle middelen in om elk Baskisch initiatief in de kiem te smoren, ongeacht of het al dan niet politiek geïnspireerd is."
Zondag 25 februari ging CVP'er Wilfried Martens zelfs in op de uitnodiging van Aznar om in Bilbao, samen met Forza Italia-voorman Silvio Berlusconi, campagne te voeren tegen de gematigde volksnationalisten van Eusko Alkartasuna en PNV. Staes : "Vreemd dat de persoon die enkele weken geleden nog in het Canvas-programma Histories werd opgevoerd als één van de christen-democratische gangmakers van het Belgische federalisme zich nu zeer actief inzet om het federaliseringsproces op het Iberische schiereiland te bestrijden."
In haar antwoord weigerde de Commissie in te gaan op de tegenstelling tussen de mooie woorden over het Jaar van de Talen en de discriminerende daden van de Partido Popular in Navarra. Ze beperkte zich tot een nietszeggende verwijzing naar "de Europese taalkundige verscheidenheid en de bevordering van talenkennis". "Het Jaar is in het bijzonder gericht op het sensibiliseren van alle Europese burgers voor deze gemeenschappelijke rijkdom en heeft geen betrekking op het taalgebruik van overheidsinstellingen," aldus de Commissie. Het deert haar blijkbaar niet dat haar doelstellingen op het terrein flagrant met voeten worden getreden omwille van opportunistische politieke redenen.
EUSKARI
Historisch gezien is het Euskari dé oorspronkelijke taal van Navarra. Koning Sancho III Garcia el Mayor (965 - 1035) sprak over de Lingua Navarrarum. In 1545 publiceerde de Navarrese pastoor Bernat de Etxepare het eerste Baskische boek. Een andere mijlpaal in de Baskische literatuur was Gero (1643) van Pedro Axular, eveneens een priester uit Navarra. Vanaf het midden van 19de eeuw boette het Euskari aan maatschappelijk belang in. Het Castilliaans werd uitgeroepen tot de enige toegelaten onderwijstaal. Onder het dictatoriale Franco-bewind beleefde de Baskische taal haar donkerste catacombenperiode.
Na de Franco-periode kreeg het Euskari - via een zeer complexe taalwetgeving - een co-officieel statuut in Navarra (Ley Orgánica 13/1982 de Amejoramiento del Fuero). Artikel 9 bepaalt weliswaar dat de officiële taal van Navarra het Castilliaans is, maar in de Baskischtalige delen krijgt Euskari een officieel statuut. De Ley Foral 18/1956 de regulación del Vascuence stelt dat "het Castilliaans en het Baskisch allebei de natuurlijke talen zijn van Navarra en dat alle burgers daarom het recht hebben ze te kennen én te gebruiken".
Navarra is onderverdeeld in drie taalzones: een noordelijk, tweetalig gebied, een quasi-tweetalig middengebied met de hoofdstad Iruna en een exclusief Castilliaanstalig zuidelijk deel. De conservatieve regering wil met haar beslissing vooral de positie van het Euskari in het quasi-tweetalig middengebied ondermijnen. Samen met de zusterpartijen Eusko Alkartasuna en PNV verzet de alliantie VU&ID zich met klem tegen deze discriminatie van de Baskische taal in Navarra. Het officiële statuut van het Euskari moet integendeel zo snel mogelijk worden opgewaardeerd, zodat Castillaans en Euskari in het Europees Jaar van de Talen eindelijk op gelijke voet worden behandeld.
Meer info: Filip Vandenbroeke - 02/284.7.642. - 0478/50.88.61.
Bart Staes - 0475/37.27.57.