Persbericht Trimbos-instituut

GROTE VERSCHILLEN IN AANPAK VAN REHABILITATIE

Utrecht, 6 april 2001 Rehabilitatie als begeleidingsmethode van patiënten met aanhoudende psychische stoornissen blijkt heel verschillend gestalte te krijgen in algemeen psychiatrische ziekenhuizen (APZ'en). Dat heeft onder meer te maken met de vraag of het APZ bedoeld is als een op tijdelijk verblijf gerichte behandelinstelling of als een veilige haven waar cliënten ook mogen blijven wonen. Deze onduidelijkheid is ongunstig voor het bevorderen van rehabilitatie. Verder doorkruisen schaarste in personeel en reorganisaties de in- en uitvoering van rehabilitatie.

Dit blijkt uit het etnografisch onderzoek Rehabilitatie als praktijk dat door het Trimbos-instituut in twee algemeen psychiatrische ziekenhuizen is uitgevoerd. Op 12 april worden in Muziekcentrum Vredenburg te Utrecht de resultaten gepresenteerd op het congres Rehabilitatie in de Praktijk. Dit congres, georganiseerd door de Centrale RINO-groep, is bedoeld als aanzet voor een discussie over de wenselijke ontwikkeling van rehabilitatie in Nederland.

Het onderzoeksverslag maakt zichtbaar hoe rehabilitatie in de praktijk werkt in twee ziekenhuizen. In het ene ziekenhuis is de rehabilitatie gericht is op de ontwikkeling van de individuele cliënt: verzelfstandiging, toekomstgerichtheid, training van vaardigheden, ontwikkeling van gezonde kanten. In het andere richten de rehabilitatiewerkers zich sterker op herstel en behoud van het sociale netwerk van een cliënt.
In het eerste ziekenhuis verandert de cliënt en wordt maatschappelijke integratie bereikt door het zo zelfstandig mogelijk functioneren buiten het ziekenhuis. In het tweede verandert vooral het netwerk, uitgaande van de gedachte dat als er een stabiel netwerk is, het van minder belang is dat de cliënt verandert of verhuist. Zelfstandigheid is geen centraal ideaal, maatschappelijke integratie betekent: ingebed zijn in relaties.

Verschillen tussen deze twee rehabilitatiepraktijken komen tot uitdrukking in de verhouding tussen rehabilitatie en andere vormen van zorg en begeleiding, en tussen rehabilitatie en behandeling en het omgaan met psychiatrische symptomen. De rode draad daarbij is de vraag over welke kwesties hulpverleners met hun cliënten moeten onderhandelen. Opvallend is dat in beide ziekenhuizen het afdelingsmilieu geen belangrijke plaats inneemt in de rehabiltiatie. In beide APZ'en bestaat onduidelijkheid over de vraag of het wenselijk is dat cliënten er kunnen blijven of dat ze elders moeten gaan wonen. Dit hindert de ontwikkeling van een rehabilitatiepraktijk voor `de achterblijvers' in de ggz.

J.Pols, H. Michon, M. Depla, H. Kroon. Rehabilitatie als praktijk. Een etnografisch onderzoek in twee psychiatrische ziekenhuizen. Uitgave Trimbos-instituut 2001.



_____

Voor nadere informatie: Henk Maurits (030 - 297 11 38) of Harald Wychgel (030-2971116), voorlichters Trimbos-instituut.

Bezoekadres: Da Costakade 45, Utrecht.
Postadres: Postbus 725, 3500 AS Utrecht.
Telefoon (030) 297 11 00
Fax: (030) 297 11 11



index Homepage