Plant Research International

persbericht / nr. 2001-14, 19 juli 2001

Wageningen UR publiceert grootste genetische code van een diervirus

Aanpak wereldwijde epidemie van White Spot Syndrome Virus (WSSV) in garnalen
Onderzoekers van het Laboratorium voor Virologie van Wageningen Universiteit en de Greenomics(TM)-groep van Plant Research International publiceren 19 juli 2001 in het gezaghebbende tijdschrift `Virology' de volledige genetische code van een virus dat een wereldwijde epidemie veroorzaakt in de garnalenkwekerij: het White Spot Syndrome Virus (WSSV). De genetische code is de grootste die ooit voor een diervirus is gepubliceerd: 292.976 basenparen. De onderzoekers hopen dat dankzij deze informatie nieuwe methoden ontwikkeld kunnen worden voor de bestrijding van de ziekte.

Microscoopfoto van WSSV virus. (bron: Wageningen Universiteit, Laboratorium voor Virologie)

De economische waarde van de wereldwijde garnalenkwekerij wordt geschat op 2 miljard dollar per jaar. Vooral in Azië en Zuid-Amerika zijn grote kwekerijen, van soms wel duizenden hectares, die werkgelegenheid bieden aan honderdduizenden mensen.

Het WSSV is een grote bedreiging voor de kapitaalintensieve garnalenkwekerij en de kwekerij van andere geleedpotige schaaldieren zoals kreeften. Het virus stak voor het eerst de kop op in Zuidoost Azië in het begin van de jaren '90. Het virus heeft zich daarna razendsnel verspreid. In 1999 is praktisch de hele garnalensector van Equador weggevaagd, en het virus bedreigt nu ook Mexico en de USA. In december 2000 is het voor het eerst ook in Australië gesignaleerd. Daarnaast vormt het ook een grote bedreiging van het ecosysteem doordat ook vele andere ongewervelde diersoorten, die onderdeel zijn van de voedselketen, kunnen worden aangetast.

Wageningen UR analyseerde de genetische code van het virus, omdat het virus paste in hun onderzoek naar de verwantschap binnen een bepaalde groep virussen die alleen bij insecten en kreeftachtigen voorkomt: de baculovirussen.
Op basis van de genetische code zijn de onderzoekers echter tot de conclusie gekomen dat het WSSV tot een heel andere virusgroep behoort. Van de plaatsen op het DNA die als vermoedelijke genen zijn aangewezen, komt maar 5% overeen met de genen die eerder gevonden zijn bij baculovirussen. Binnen deze groep is gemiddeld 50% van de genen ook aanwezig bij de groepgenoten.
De nieuwe virusgroep heeft als voorlopige naam `Nimaviridae' gekregen vanwege het karakteristieke staartje van het virus.

De onderzoekers vonden ook een opvallend groot gen in de genetische code van het garnalenvirus: 18.234 basenparen. Er bestaat nog geen duidelijkheid over de rol en het belang van dit gen.

De Wageningse onderzoekers hopen dat de opgehelderde genetische code nieuwe aanknopingspunten biedt voor een betere of geheel nieuwe de aanpak van het virusprobleem in de garnalenteelt.