persbericht GOC
GOC-onderzoek: krapte arbeidsmarkt nog lang niet voorbij
Management moet personeel vasthouden
Het gaat nog steeds goed met de economie in Nederland. Met de omzetontwikkeling in de grafimediabranche gaat het zelfs nog beter, zij het dat de marges onder druk staan. De arbeidsproductiviteit in de branche stijgt, vooral onder invloed van efficiëntere werkmethoden en technologische vernieuwingen. Daardoor neemt de krapte op de grafimedia-arbeidsmarkt niet toe. Het aantal onvervulbare vacatures neemt echter ook niet af. Van de grafimediabedrijven met vacatures heeft een op de drie een vacature die moeilijk vervulbaar is. Reden daarvan is een toenemende mobiliteit in de branche. Steeds meer ouderen stromen uit en steeds minder jongeren stromen in. Een hardnekkig probleem dat niet op korte termijn te keren is. De grootscheepse imagocampagne G-Kracht zal op zijn vroegst pas over enkele jaren zijn vruchten afwerpen. Er rest een advies: goed personeelsbeleid met aandacht voor employability en leeftijdsgebonden problematiek.
De niet mis te verstane cijfers en gegevens komen voort uit twee onderzoeksrapporten van het GOC: het halfjaarlijkse vacatureonderzoek en het tweejaarlijkse arbeidsmarktonderzoek. Het arbeidsmarktonderzoek laat positieve cijfers zien voor wat betreft de economische ontwikkelingen. Voor 2001 wordt een reële omzetstijging verwacht van 3,5%. De werkgelegenheid neemt daardoor iets toe maar door stijging van de arbeidsproductiviteit wordt dit weer tenietgedaan. Dat laatste is overigens geen bezwaar. De arbeidsmarkt is immers al zo krap. Het GOC-vacatureonderzoek geeft aan dat van de grafimediabedrijven met vacatures 36% een moeilijk te vervullen vacature heeft. De grootste vraag is er naar prepressers (28%). Een kwart van de vacatures staat open voor drukkers en ongeveer een vijfde betreft vacatures voor nabewerkers. Daarnaast is een groei van de werkgelegenheid te zien in nieuwe mediaberoepen als webdesign, IT-ontwikkeling en -beheer en multimedia-projectmanagement. Een belangrijk deel van die groei vindt plaats buiten de grafimediabranche.
Zittend personeel behouden
Juist de aantrekkingskracht van de nieuwe beroepen is nadelig voor de traditionele grafische vakken. Het GOC-vacatureonderzoek geeft aan dat er onder scholieren een structureel gebrek aan belangstelling is voor een baan als drukker of nabewerker. Ook leerlingen van de grafische lycea komen daardoor vaak buiten de grafimediabranche in andere beroepen terecht. Als tegelijkertijd steeds meer ouderen uitstromen, zijn de gevolgen voor de arbeidsmarkt evident. Het wordt daarom steeds belangrijker zittend personeel voor de branche te behouden. Goed en leeftijdsbewust personeelsbeleid en veel aandacht voor een bredere inzetbaarheid van mensen spelen daarin een belangrijke rol. Werken aan de tevredenheid van personeel door bijvoorbeeld afwisseling en uitdaging in het werk en door het verbeteren van interne loopbaanperspectieven dragen vanzelfsprekend ook bij. Systematisch opleiden en aanpassing van het werk op de mogelijkheden van ouderen maken dat werknemers zich beter op hun plek voelen. En het voorkomen van uitval door ziekte of arbeidsongeschiktheid ligt misschien wel het meest voor de hand.
Managementverantwoordelijkheid
Dat is echter makkelijker gezegd dan gedaan. Nog steeds heeft ruim 60% van de grafimediabedrijven minder dan 10 werknemers. Kleine bedrijven dus die vaak meer bezig zijn met de dagelijkse productie dan met de ontwikkeling van het personeel. En toch blijft personeelsbeleid een managementverantwoordelijkheid die, als zij op bedrijfsniveau niet wordt opgepakt, het probleem van de tekorten alleen maar groter maakt.
Voor meer informatie over de onderzoeken en over employability: GOC, afdeling arbeidsmarkt, telefoon (0318) 53 91 11.
Noot voor de redactie,