Persbericht / Uitnodiging, 21 augustus 2001
NIEUW NEDERLANDS ONDERZOEKSPLAN VOOR ANTARCTICA
&
SYMPOSIUM ZUIDPOOLBIOLOGIE OVER KLIMAATSVERANDERING, BIODIVERSITEIT EN EXTREME MILIEUS
AMSTERDAM/YERSEKE - Maandag 27 augustus ziet het nieuwe Nederlands AntArctisch Programma (NAAP) 2001-2006 het licht. Op die dag ontvangt de voorzitter van het Interdepartementaal Antarctica Overleg dr. Jan Huber (Ministerie van Buitenlandse Zaken) dit wetenschappelijke onderzoeksplan uit handen van NWO-voorzitter dr. Reinder van Duinen (NWO = Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek). Dit gebeurt tijdens de opening van het internationale congres voor Antarctische biologie.
In september 1599 ontdekte de Nederlander Dirck Gerritsz Pomp "int Suyden heel hooch Berchachtig landt vol Sneeuw als het Landt van Noorweghen heel wit bedekt." Antarctica is ruim vier eeuwen later het onderzoeksgebied van zo'n 40 landgenoten van Pomp. Sinds 1964 voert Nederland met tussenpozen onderzoek uit rond de Zuidpool. In 1994 volgde het eerste Nederlandse Antarctische onderzoeksprogramma.
De Nederlandse overheid wordt gevraagd 1,5 MILJOEN EURO bij te dragen aan het kwalitatief hoogwaardige onderzoek. Toch is dit nog steeds een smalle financiële basis, zeker vergeleken met de inspanningen van andere lidstaten van het Antarctisch Verdrag. (Dit verdrag regelt de status en de bescherming van het werelddeel en zijn milieu, dankzij het onderzoek heeft Nederland sinds 1990 stemrecht). Daarom hebben de onderzoekers zich in het nieuwe NAAP geconcentreerd op een aantal onderwerpen. De belangrijkste onderzoekslijnen voor het NAAP 2001-2006 zijn glaciologie & klimatologie, ecologie, oceanografie en menswetenschappen & sociologie. NWO-gebied Aard- & Levenswetenschappen (ALW) coördineert het onderzoek. Vier ministeries - VROM, LNV, V&W en BuZa - financieren het samen met NWO-ALW.
Antarctica is een graadmeter voor het milieu op Aarde. De zee rond Antarctica speelt een sleutelrol in vele processen wereldwijd. Van al het zoete water op Aarde bevindt 70% zich op Antarctica. Mocht al dat ijs ooit smelten, dan stijgt het waterpeil in de wereldzeeën met 65 meter. Sinds april 2001 moet elke bezoeker van het kwetsbare Antarctica ruim van tevoren een VERGUNNING AANVRAGEN.
Het Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR) organiseert haar achtste Internationale Biologie Symposium: 'Antarctic Biology in a Global Context'. Zuidpoolbiologie is niet meer een vak op zich, maar houdt zich bezig met biologie op wereldschaal. Global change laat zijn sporen na in het gebied. Symposiumvoorzitter Ad Huiskes van het Nederlands Instituut voor Oecologisch Onderzoek (NIOO-KNAW): "Het gaat niet goed met Antarctica. De temperatuur op sommige plekken is al fors gestegen de afgelopen 50 jaar. Zo'n 2 graden Celsius in de zomer en wel 5 in de winter. De originele POOLPLANTEN EN -DIEREN KOMEN IN DE PROBLEMEN, terwijl nieuwe soorten van buiten binnendringen. En het ozongat wordt ook steeds dieper. Er is meer onderzoek nodig; Nederland doet het nu maar 'op een koopje'."
"Het symposium is expres in eind augustus gepland," zegt Huiskes. "Omdat het NU TOCH WINTER IS OP DE ZUIDPOOL: geen onderzoeksseizoen voor poolbiologen." Het symposium verenigt bijna alle biologen ter wereld die zich met Antarctica bezig houden. Tegen de 350 mensen uit meer dan 30 landen komen in Amsterdam bijeen. Antarctica is een vrij simpel systeem, waar je overzichtelijk onderzoek kunt doen. Huiskes: "We bestuderen globale processen die je op lokale schaal kunt bekijken."
Thema's die aan bod komen, zijn: De rol van Antarctica in wereldwijde patronen en processen, Klimaatsverandering en toename van ultraviolet-B licht, Adaptatie en evolutie in extreme milieus, Antarctische en Arctische ecosystemen: Poles apart?, Biogeografie en biodiversiteit in Antarctische en sub-Antarctische systemen en Antarctisch onderzoek, menselijke invloeden en milieubeleid. Naast presentaties over de huidige stand van het onderzoek staan er ook workshops voor specialisten (o.a. biologie en vervuiling van LAKE VOSTOK onder het ijs) en vergaderingen van stuurgroepen van internationale onderzoeksprogramma's op het 'menu'. Speciale aandacht gaat uit naar de invloed van de menselijke aanwezigheid in Antarctica en het beheer en de bescherming van het gebied. Het symposium duurt van 27 augustus tot 1 september.
Een aantal geselecteerde lezingen:
Maandag 27 augustus, 11.00 uur: Andrew Clarke, Evolution, adaptation and diversity: Antarctic Biology in a global context
en 14.00 uur: Deneb Karentz Climate Change and Increases in UVB: Biological Impacts and Responses. Woensdag 29 augustus, 8.30 uur: Guido di Prisco, Adaptation and Evolution in the Antarctic: An exciting Challenge for Biology
en 11.00 uur: Claude de Broyer, Trends in Antarctic biodiversity and biogeography research: the case for Crustacea. Donderdag 30 augustus, 15.30 uur: Emma Waterhouse, From Microbes to Milestones - the role of research in environmental policy.
Voor meer informatie en het volledige programma van het symposium:
* Zuidpoolonderzoeker en symposiumvoorzitter dr. Ad Huiskes, NIOO-Centrum voor Estuariene en Mariene Oecologie (CEMO), tel. 0113-577456 of 06-51817845, huiskes@cemo.nioo.knaw.nl, Postbus 140, 4400 AC Yerseke.
* wetenschapsvoorlichter ir. Froukje Rienks, NIOO-KNAW, tel. 0294-239303 of 06-10487481, rienks@nioo.knaw.nl, Rijksstraatweg 6 Nieuwersluis, post: Postbus 1299, 3600 BG Maarssen.
Bijlagen bij dit persbericht:
* Folder symposium 'Antarctic Biology in a global context'
* Folder NAAP, 'The Netherlands Antarctic activities in brief'
Website symposium: www.nioo.knaw.nl/cemo/scar
Programma Antarctica maandag 27 augustus 2001
10.30 uur Opening en welkom door symposiumvoorzitter dr. Ad Huiskes
10.35 uur Officiële opening van het symposium 'Antarctic Biology in a Global Context' door bestuursvoorzitter NWO dr. Reinder van Duinen
10.40 uur Aanbieding van het nieuwe Nederlands Antarctisch Plan 2001-2006 door dr. Reinder van Duinen aan dr. Jan Huber, voorzitter van het Interdepartementale Antarctica Overleg
Daarna Korte toespraak door prof. Bob Rutford, President SCAR (Scientific Committee on Antarctic Research) Korte toespraak door prof. Yvon LeMaho, voorzitter werkgroep Biologie SCAR
11.00 uur Openingslezing door dr. Andy Clarke (British Antarctic Survey):
Evolution, adaptation and diversity: Antarctic Biology in a global context
met discussie achteraf
12.00 uur Vragenronde voor de pers
Aanwezig: Bob Rutford, Jan Huber, John Marks (directeur NWO-ALW), Ad Huiskes (NIOO-KNAW, Ecologie programma), Hein de Baar (Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee, Oceanografie programma), Louwrens Hacquebord (RU Groningen, voorzitter Commissie Antarctisch Onderzoek, Menswetenschappen programma), Yvon LeMaho, Andy Clarke
Locatie:
Vrije Universiteit Amsterdam
Hoofdgebouw, de Aula (v.a. 12.00 uur Auditorium)
De Boelelaan 1105
1081 HV Amsterdam
Z.O.Z. voor een opgaveformulier
Opgaveformulier voor de media
* Ik kom naar de presentatie van het NAAP / de opening van het symposium op maandagochtend 27 augustus 2001. Daar ligt ook een exemplaar van het NAAP-rapport voor mij klaar.
* Ik kom niet, maar ontvang graag een exemplaar van het NAAP-rapport per post na de aanbieding.
* Ik wil graag andere onderdelen van het symposium bezoeken, te weten
(het volledige programma kunt u opvragen)
* Ik wil graag een afspraak maken voor een interview met
N.B.: Het NAAP-rapport is geschreven in het Engels. De voertaal op het symposium is ook Engels.
Naam:............................................................................................................
Organisatie:....................................................................................................
Adres:............................................................................................................
E-mail:............................................................................................................
Telefoon:...................................................Fax:...............................................
Faxen naar: Of e-mailen naar:
NIOO-KNAW rienks@nioo.knaw.nl
Bureau Diensten
t.a.v. Froukje Rienks
Antarcticasymposium
0294-232078