Rustig verlopen verkiezingen
Op 30 augustus 2001 konden de Oost-timorezen voor een grondwettelijk parlement kiezen, 88 zetels in totaal, waarvan 75 nationale zetels en 13 regionale. Endie van Binsbergen, eerder waarneemster tijdens het referendum in augustus 1999 en medewerkster van Stichting Vrij Oost Timor, is op Oost Timor en heeft in de weken voorafgaand aan de verkiezingen en op de dag zelf wederom als waarneemster gefungeerd.
Endie was vooral actief in het district Viqueque, waar Stichting Vrij Oost Timor ook meehelpt een volks-radiozender op te zetten. In de weken voorafgaand aan de verkiezingen was er onder de bevolking veel onrust. Angst voor geweld van pro-Indonesische krachten, onduidelijkheid over de verkiezingen, het ontbreken van namen op registratielijsten, hoewel mensen wel geregistreerd waren.
Informatie over de verkiezingen kwam veel te laat in de dorpen. Voorlichting over verkiezingen en het democratisch proces zou al een jaar geleden begonnen moeten zijn.
De afstanden tussen woonplaats en kieslokalen zijn groot. In sommige districten vonden meer dan de helft van de mensen hun naam niet terug op de registratielijsten. De vier-talige verkiezingsinformatie (Portugees, Tetum, Bahasa Indonesia en Engels) vertoonde verschillende informatie. Zo was er verwarring over de kleur van de stembiljetten (nationaal en regionaal), wat in een land met een hoog percentage analfabetisme wel belangrijk is om goed uitgelegd te krijgen.
De voorlichting in het district ging met video-materiaal en een kleine generator, voor de vele dorpen die geen electriciteit hebben. Maar door de slechte wegen en de grote afstanden werden veel dorpen overgeslagen.
De verkiezingscampagnes van de 16 partijen verliep relatief vreedzaam. Wel
zijn er veel verhalen over ongezonde rivaliteit tussen partijen en in een
bepaald gebied hielden jongerengroepen poltieke partijen tegen om campagne te
voeren.
Op de dag van de verkiezingen was de opkomst groot, de officiele cijfers
laten nog op zich wachten en de stemmen worden nog geteld. Endie blijft nog
twee weken op Oost Timor, om ook de situatie na de uitkomst van de
verkiezingen te observeren. Mocht u geinteresseerd zijn in haar bevindingen,
neem dan even contact op.
Stichting Vrij Oost Timor/Free East Timor Foundation
Po Box 2884
3500 GW Utrecht
The Netherlands
Fax: 030-2314596
E-mail: VrijOostTimor@cs.com
Giro-account: 8454545 tnv St. Vrij Oost Timor