Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018
2500 EA Den Haag
uw brief van

uw kenmerk

ons kenmerk
VVM. 2001/3211
datum
04-09-2001

onderwerp
Stand van zaken MKZ
doorkiesnummer

bijlagen

Geachte Voorzitter,

Zoals ik u ook van mijn kant meermalen heb meegedeeld is het gevaar van het MKZ-virus nog geenszins geweken. De afgelopen weken hebben dat nogmaals duidelijk onderstreept. Deden zich tot voor kort dagelijks 2 uitbraken in het VK voor, inmiddels lijkt de situatie daar ernstiger te zijn geworden. Zo hebben zich recentelijk weer MKZ-uitbraken in het gebied Northumberland voorgedaan, een gebied waarin zich de afgelopen 3 maanden geen uitbraken meer hebben voorgedaan. Het MKZ-virus in het VK is dus nog verre van onder controle.

Uiterste waakzaamheid van particulieren, bedrijven en overheden, zowel in Nederland als in de andere EU-lidstaten, is en blijft geboden, zeker in het zicht van de voor het MKZ-virus gunstige natte seizoen. De zorgen die door meerdere organisaties en in de media zijn geuit zijn begrijpelijk en terecht; het is van het allergrootste belang dat eenieder zich bewust is van de gevaren, bekend is met de bestaande maatregelen ter wering van het MKZ-virus en vanuit zijn of haar verantwoordelijkheid bijdraagt aan beperking van het gevaar. Ik heb daarom besloten om nogmaals de bestaande preventieve maatregelen bij eenieder nadrukkelijk onder de aandacht te brengen, aan te dringen op verantwoord handelen en strikte naleving en daar waar nodig, gelet op de inmiddels ontstane situatie, tot aanscherping over te gaan. In deze brief zal ik aangeven langs welke lijnen ik hieraan uitvoering geef, na een korte uiteenzetting van de bestaande Europese en nationale maatregelen.

up

datum
04-09-2001

kenmerk
VVM. 2001/3211

bijlage

Bestaande MKZ-werende maatregelen

Op grond van Europese regelgeving zijn op hoofdlijnen de volgende maatregelen van kracht:

* een exportverbod voor MKZ-gevoelige dieren uit het VK;
* een exportverbod voor bepaalde risicovolle producten van dierlijke oorsprong tenzij deze een behandeling hebben ondergaan waardoor het virus wordt gedood;

* een verbod op het mee terugbrengen van producten van dierlijke oorsprong uit het VK door reizigers;

* wielen en wielkasten van voertuigen dienen voordat ze de veerboot in het VK betreden gereinigd en ontsmet te worden;
* exportverbod voor paarden afkomstig van besmette en verdachte bedrijven. Paarden van andere bedrijven mogen geëxporteerd worden mits de dieren schoon zijn, de hoeven ontsmet zijn en voorzien zijn van een exportcertificaat.

Op grond van nationale regelgeving is inmiddels een uitgebreid pakket van maatregelen in werking om insleep en verspreiding van het MKZ-virus te voorkomen.
Belangrijkste elementen daarvan zijn:

* Strikte regels met betrekking tot het verzamelen van dieren waaronder verregaande hygiëne- en administratievoorschriften en het slechts beperkt toestaan van het zogenaamde verzamelen voor het leven;

* Een quarantaineperiode van 30 dagen na aanvoer van evenhoevigen op het bedrijf;

* Stringente eisen aan de aan- en afvoer van dieren op een bedrijf, waaronder R&O-maatregelen met betrekking tot de vrachtwagen en het lossen van een vrachtwagen op één bedrijf, ook daar waar de vrachtwagen vanuit het buitenland dieren aanvoert;
* Op bedrijven met evenhoevigen geldt als hoofdlijn de verplichting tot reiniging, ontsmetting en registratie van bezoek;
* Voertuigen die in het VK evenhoevigen hebben vervoerd dienen bij binnenkomst in Nederland op een geregistreerde Reiniging- en Ontsmettingsplaats te worden gereinigd en ontsmet ongeacht of dit al in het VK heeft plaatsgevonden;

* Het verbod op import van schapen en geiten;
* Een monitoringsregeling schapen, geiten en kalveren, op grond waarvan vanaf 30 juli bedrijven kalveren, schapen en geiten alleen nog mogen afvoeren, als er een MKZ-onderzoeksverklaring aanwezig is. Vanaf 5 augustus is het verboden kalveren op een bedrijf te houden zonder zo'n verklaring. Vanaf 8 september geldt dat ook voor schapen en geiten.

Naast de maatregelen die voornamelijk betrekking hebben op de agrarische sector worden ook door de douane op Schiphol en in de havens steekproefsgewijs controles uitgevoerd op reizigers uit het VK. Aangetroffen producten van dierlijke oorsprong worden in beslag genomen, afgevoerd en op verantwoorde wijze vernietigd. Meer ten algemene zijn in het kader van verhoging van de bewustwording van het MKZ-gevaar de nodige voorlichtingsactiviteiten ontplooid. Om reizigers te informeren over de maatregel dat geen producten van dierlijke oorsprong uit het VK meegenomen mogen worden en over de noodzaak van het naleven van de maatregel is in juli een publieks-campagne gestart. Zo is een folder samengesteld 'Wordt geen ramptoerist' die verspreid wordt door reisbureaus, organisaties aangesloten bij de ANVR (Algemene vereniging voor Reisorganisaties) en door Grenswisselkantoren in de grensstreek. De tekst staat eveneens op internet (www.minlnv/insleep).

De komende periode

De bestaande maatregelen langslopend ben ik van oordeel dat sprake is van een gedegen maatregelenpakket. Het is echter nu meer dan ooit zaak 'de praktijk' bij de les te houden en de maatregelen te verfijnen en waar nodig aan te vullen.

Het is allereerst goed voor ogen te houden dat het treffen van maatregelen aan Britse zijde uiteraard de meest effectieve maatregel is ter indamming van het MKZ-gevaar vanuit dat land. Ik dring er bij de Britse autoriteiten op aan de voorgeschreven Europese maatregelen nauwgezet uit te blijven voeren. Met commissaris Byrne heb ik inmiddels contact opgenomen en hem mijn zorgen omtrent het MKZ-gevaar in het VK kenbaar gemaakt. Ook heb ik erop aangedrongen dat de Commissie de situatie in het VK nauwlettend in de gaten houdt.

Ter verdere beperking van de risico's acht ik het ook noodzakelijk dat op het continent de nodige activiteiten uitgevoerd blijven en zo nodig worden geïntensiveerd. In dat kader is, met name gelet op de stromen vanuit en naar het VK, een gedegen afstemming tussen Nederlandse, Franse en Belgische maatregelen op een voldoende effectief niveau essentieel. Met het oog daarop heb ik inmiddels contact opgenomen met de betrokken autoriteiten.

Met betrekking tot de situatie in Nederland heb ik alle relevante sectoren van het bedrijfsleven nogmaals dringend gewezen op de voortdurende gevaren van het MKZ-virus en de thans bestaande maatregelen; de in de praktijk gesignaleerde verzwakking van de aandacht met betrekking tot de naleving van de noodzakelijke maatregelen dient absoluut te worden tegengegaan. Met het oog op beperking van de risico's, verbonden aan reizigers vanuit en naar het VK, zal de komende weken extra aandacht besteed worden aan de voorlichting door middel van het plaatsen van de foldertekst 'Wordt geen ramptoerist' in huis-aan-huis bladen en is inmiddels overleg gestart met het ministerie van Buitenlandse Zaken voor een gemeen-schappelijke benadering van reizigers. Bovendien heeft inmiddels overleg plaatsgevonden met bij het vervoer van reizigers betrokken organisaties, zoals luchthavens en veerboot-maatschappijen, teneinde te komen tot een pakket aan maatregelen dat zich qua effect kan meten met het Ierse pakket van maatregelen. Zo zijn speciale afvalbakken geplaatst op de vliegvelden waar reizigers onverhoopt meegebrachte producten van dierlijke oorsprong in kunnen deponeren, zullen desinfectiematten worden geplaatst die binnenkomende reizigers verplicht moeten passeren en zullen voertuigen die de veerboten verlaten via ontsmettingsmatten gereinigd en ontsmet. Daarnaast zal een help-desk worden ingericht waar reizigers terecht kunnen voor informatie.
Er is bij de betrokken partijen sprake van een constructieve houding. Zo is de behoefte geuit tot ruimere beschikbaarheid van de waarschuwende folder en is de bereidheid uitgesproken om in vliegtuigen en veerboten reizigers te attenderen op de risico's verbonden aan het MKZ-gevaar. De komende dagen vindt implementatie van de genoemde maatregelen plaats.

Omtrent de import van paarden is tenslotte van belang dat de Europese commissie dit nadrukkelijk heeft toegestaan; paarden als zodanig zijn immers geen drager van het MKZ-virus.
Niettemin zijn aan de import van paarden de nodige risico's verbonden, risico's die nu met de nieuwe situatie in Northumberland en het natte seizoen in aantocht nopen tot extra maatregelen. Ik zal daarom de reiniging en ontsmetting van uit het VK terugkerende paardentrailers verplicht stellen.

De minister van Landbouw, Natuurbeheer
en Visserij,

mr. L.J. Brinkhorst