Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Snelle stappen mogelijk op weg naar staatkundige hervormingen Nederlandse Antillen

Een persbericht bij het onderwerp Nederlands beleid

7 september 2001
Veranderingen in de taakverdeling tussen de landsregering van de Nederlandse Antillen en de eilandbesturen van Curaçao, Bonaire, Sint Maarten, Sint Eustatius en Saba, kunnen nog dit jaar in gang worden gezet. Voorstellen van de Antilliaanse minister van Binnenlandse Zaken mevrouw Rafaël bieden daarvoor een goede basis. Het ligt voor de hand om voorrang te geven aan voorstellen voor verdere decentralisatie van de belastingheffing en voor een grotere autonomie van de eilanden op financieel-economisch terrein. Dat biedt immers de mogelijkheden voor vergroting van de verantwoordelijkheden van de eilandbesturen.
Dat schrijven minister De Vries en staatssecretaris De Vries (beiden van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) aan minister Rafaël. De Nederlandse bewindslieden geven daarmee een eerste reactie op de discussienota "Naar een nieuw verband". De Nederlandse regering waardeert dat er nu concrete gesprekken tussen land en eilanden over staatkundige hervormingen worden gevoerd en onderschrijft de eerste conclusie van het overleg, dat de huidige structuur van de Nederlandse Antillen verbetering behoeft. Nederland is bereid tot een nadere reactie en politiek overleg nadat over de discussienota politieke besluitvorming heeft plaatsgevonden door de Antilliaanse regering en de eilandsbesturen. Veel punten uit de nota vergen nog uitwerking. Zo zullen de ingrijpende financiële gevolgen bekeken moeten worden, ook in het licht van de maatregelen in het kader van een IMF-programma en de voorstellen van de commissie-Havermans voor nieuwe financiële verhoudingen binnen de Nederlandse Antillen.

Als de Antilliaanse overheden ondersteuning wensen bij het uitwerken van de discussienota, is Nederland bereid daarvoor onafhankelijke deskundigheid beschikbaar te stellen. Als voor staatkundige hervormingen het Statuut van het Koninkrijk gewijzigd zou moeten worden, moeten alle landen binnen het Koninkrijk (Aruba, de Nederlandse Antillen en Nederland) instemmen met de veranderingen. Nederland behoudt zich het recht voor in dat geval voorwaarden te stellen aan een nieuwe status van de landen en de eilanden.
Naar aanleiding van het position-paper van Sint Maarten ("Saint Martin as a country within the Kingdom of the Netherlands") schrijven de Nederlandse bewindslieden dat elke staatkundige verandering ten goede moet komen aan de inwoners van álle eilanden. De veranderingen moeten ook bijdragen aan verbetering van de kwaliteit van bestuur, inclusief een gezonde financiële huishouding. Nederland vreest dat schaalverkleining van het bestuur op bepaalde terreinen, bijvoorbeeld bij de rechtshandhaving, niet bijdraagt aan de kwaliteit. Ook werpen de bewindslieden de vraag op hoe eventuele nadelige financiële consequenties door Sint Maarten zullen worden opgevangen.