Inflatie in augustus nauwelijks veranderd
In augustus is de inflatie uitgekomen op 4,7 procent. Dit is 0,1 procentpunt hoger dan vorige maand. Bij deze stijging speelt afronding een belangrijke rol. Dit blijkt uit het consumentenprijsindexcijfer van het CBS.
Naast het nationale consumentenprijsindexcijfer stelt het CBS ook het Europees geharmoniseerde consumentenprijsindexcijfer voor Nederland samen. De inflatie volgens deze maatstaf bedroeg in augustus 5,2 procent. Dat is een daling met 0,1 procentpunt ten opzichte van juli.
Weinig noemenswaardige prijsveranderingen in augustus In augustus 2001 bedraagt de inflatie in Nederland 4,7 procent. Tabaksartikelen werden deze maand duurder. Vers fruit veranderde deze maand nauwelijks in prijs, waardoor de bijdrage aan de inflatie iets minder is geworden; vorig jaar ging de prijs van vers fruit in augustus juist omhoog. Verder is er geen artikelgroep die deze maand voor een noemenswaardige verandering van de inflatie heeft gezorgd. Tussen december 2000 en januari 2001 nam het tempo van de prijsstijgingen scherp toe van 2,9 naar 4,2 procent. In de daarop volgende maanden lag de inflatie steeds tussen 4,5 en 4,9 procent. De gemiddelde inflatie in de eerste acht maanden van dit jaar bedraagt 4,6 procent. In 2000 was de inflatie in dezelfde periode nog 2,3 procent.
Woninghuren stijgen 2,7 procent
De stijging van de woninghuren per 1 juli van dit jaar is uitgekomen op 2,7 procent. De nu beschikbare definitieve uitkomsten van de huurenquête bevestigen het vorige maand gepubliceerde voorlopige cijfer.
Prijzen in augustus gemiddeld 0,3 procent omhoog
Tussen juli en augustus 2001 zijn de consumentenprijzen gemiddeld 0,3 procent gestegen. Deze stijging wordt vooral veroorzaakt door hogere prijzen voor kleding en schoeisel. Dat is normaal voor deze tijd van het jaar, door de introductie van de nieuwe wintercollecties. Ook zuivelproducten en tabak werden duurder. Aardappelen werden iets minder duur.
Afgeleide consumentenprijsindex
De afgeleide index voor werknemersgezinnen met een laag inkomen lag in augustus gemiddeld 3,8 procent hoger dan een jaar eerder. Deze index wordt vaak gebruikt voor het aanpassen van overheidstarieven, CAO's en andere contracten.
In de afgeleide index zijn de effecten van onder andere de verhoging van de BTW en de ecotaks van afgelopen januari geëlimineerd.
Nederlandse inflatie ruim boven Europees gemiddelde Het CBS stelt niet alleen de nationale consumentenprijsindex samen, maar ook de Europees geharmoniseerde consumentenprijsindex voor Nederland. Deze index maakt deel uit van het inflatiecijfer van de Eurozone dat een officieel richtsnoer vormt voor het monetaire beleid van de Europese Centrale Bank. In juli bedroeg de inflatie in de Eurozone gemiddeld 2,8 procent. In Nederland kwam de inflatie volgens de geharmoniseerde index uit op 5,3 procent. Daarmee behield Nederland het hoogste inflatiecijfer binnen de Eurozone. Bovendien liep de inflatie in Nederland in vergelijking met juni met 0,2 procentpunt op terwijl de gemiddelde inflatie in de Eurozone juist met 0,2 procentpunt terugliep. In augustus 2001 komt de inflatie in Nederland volgens de geharmoniseerde index uit op 5,2 procent. De uitkomsten over augustus voor de Eurozone en voor alle landen van de Europese Unie zullen op 18 september door Eurostat worden gepubliceerd.
Technische toelichting
De uitkomsten van de Europees geharmoniseerde consumentenprijsindex voor Nederland vanaf januari 2001 zijn ongeveer 0,1 procentpunt naar boven bijgesteld. Deze bijstelling heeft betrekking op de prijsontwikkeling in de gezondheidszorg. Enkele tariefbeschikkingen per 1 januari waren nog niet eerder in de prijsontwikkeling verwerkt. Bovendien is in de geharmoniseerde index vanaf juli de prijsstijging van de sociale bescherming nu opgenomen. Het gaat daarbij om de eigen bijdragen van bewoners van verzorgingshuizen, verpleeghuizen en andere intramurale instellingen. Het betreft in beide gevallen een deel van de zorg, dat geen deel uitmaakt van het consumptiepakket van de indices volgens de nationale definitie. De uitkomsten van de nationale CPI van januari tot juli zijn hierdoor dan ook niet veranderd.
Enkele nog voorlopige detailcijfers over juli zijn definitief vastgesteld op een iets ander niveau. Het betreft uitkomsten over benzine, nieuwe auto's en elektriciteit. Deze aanpassingen hebben per saldo geen effect op de totaaluitkomsten van juli.
De inflatie in Nederland wordt gemeten als de stijging van de consumentenprijsindex ten opzichte van de overeenkomstige periode in het voorgaande jaar.
De consumentenprijsindex geeft het prijsverloop weer van een pakket goederen en diensten, zoals dit in 1995 gemiddeld werd aangeschaft door huishoudens in Nederland. De gemiddelde prijsverandering heeft betrekking op het consumptiepakket van alle huishoudens.
De geharmoniseerde indices dienen speciaal voor het vergelijken van de inflatie tussen de lidstaten van de Europese Unie. Zie hiervoor ook de persmededeling 'Geharmoniseerde Index van Consumentenprijzen' van 7 maart 1997.
De consumentenprijsindex voor de monetaire unie (EURO-12, CPIMU) geeft de gemiddelde prijsontwikkeling weer in de landen die deelnemen aan de Economische en Monetaire Unie, ofwel de Eurozone. Tot december 2000 waren dat 11 lidstaten. Vanaf januari 2001 heeft de CPIMU betrekking op de Eurozone inclusief het nieuw toegetreden Griekenland. De EU-15 geeft de gemiddelde prijsontwikkeling weer van de 15 lidstaten van de Europese Unie.
Het belangrijkste verschil tussen de geharmoniseerde index en de nationale consumentenprijsindex betreft de consumptiepakketten waarop zij betrekking hebben. Wonen in een eigen huis (huurwaarde), consumptiegebonden belastingen (onroerendezaakbelasting, motorrijtuigenbelasting e.d.) en contributies aan sportverenigingen, maatschappelijke organisaties e.d. worden bijvoorbeeld wel meegenomen in de nationale index, maar niet in de geharmoniseerde. Anderzijds is bij de geharmoniseerde index een groter deel van de kosten van de gezondheidszorg inbegrepen dan in de nationale index.
Een ander verschil tussen beide indices is dat in de nationale index de prijsstijgingen van de particuliere consumptie van Nederlanders in het buitenland wordt meegenomen. Daarentegen weegt in de geharmoniseerde index de particuliere consumptie van buitenlanders in Nederland mee.
De dekking van de geharmoniseerde index is zowel per januari 2000 als per januari 2001 uitgebreid. Deze uitbreidingen zijn toegelicht in de persberichten van 11 februari 2000 en van 9 februari 2001.
In de afgeleide consumentenprijsindices van het CBS is het effect van veranderingen in de tarieven van de productgebonden belastingen en subsidies en van de consumptiegebonden belastingen uit de prijsontwikkeling geëlimineerd.
De consumentenprijsindex voor werknemersgezinnen met een laag inkomen is gebaseerd op het pakket goederen en diensten dat in 1995 werd aangeschaft door werknemersgezinnen met een bruto gezinsinkomen beneden de mediaan van de inkomensverdeling van de werknemersgezinnen. De afgeleide reeks voor werknemersgezinnen met een laag inkomen wordt op dit moment vaak gebruikt voor het aanpassen van overheidstarieven, CAO's en andere contracten.