Tweede Kamer stemt in met wetsvoorstel dualisering gemeentebestuur
Een persbericht bij het onderwerp Dualisme en lokale democratie
21 september 2001
De Tweede Kamer heeft ingestemd met het voorstel van minister De
Vries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) om het
gemeentebestuur te dualiseren. In het wetsvoorstel dualisering
gemeentebestuur zijn de aanbevelingen van de
Staatscommissie-Elzinga verder uitgewerkt. De behandeling in de
Tweede Kamer heeft geleid tot een aantal wijzigingen in het
wetsvoorstel. Hieronder staan een aantal belangrijke punten uit
het wetsvoorstel zoals dat is aangenomen door de Tweede Kamer.
Ontvlechting raadslidmaatschap-wethouderschap
Wethouders mogen niet langer tegelijkertijd raadslid zijn. Dat wil
zeggen dat raadsleden die wethouder worden, hun raadslidmaatschap
verliezen. Ook niet-raadsleden kunnen wethouder worden. De raad
kan wethouders voor maximaal een jaar ontheffing verlenen van het
vereiste om in de gemeente te wonen. Deze laatste twee maatregelen
vergemakkelijken de rekrutering van wethouders.
Ontvlechting van bevoegdheden
De raad en het college krijgen een eigen taak. Hun rol kan
daardoor een duidelijker eigen invulling krijgen. Het college is
verantwoordelijk voor het bestuur, terwijl de raad zich gaat
concentreren op vertegenwoordiging van de burgers, kaderstelling
en controle. De bestuurlijke bevoegdheden uit de gemeentewet
worden aan het college toebedeeld. In een later in te dienen
wetsvoorstel gebeurt ditzelfde met medebewindsbevoegdheden met een
bestuurlijk karakter. Tegelijkertijd worden de kaderstellende en
controlerende bevoegdheden van de raad uitgebreid. Zo krijgt de
raad een recht van enquête.
Invoering rekenkamerfunctie voor alle gemeenten
De Tweede Kamer is van oordeel dat de onafhankelijke rekenkamer
niet verplicht moet worden gesteld voor alle gemeenten. Als een
gemeenteraad echter niet kiest voor een onafhankelijke rekenkamer
is de zogenaamde rekenkamerfunctie verplicht. Deze kan (mede)
bestaan uit raadsleden. Zowel de onafhankelijke rekenkamer als de
lokale rekenkamerfunctie houden zich vooral bezig met
doelmatigheids- en doeltreffendheidsonderzoek.
Invoering verplichte raadsgriffier
In het wetsvoorstel was de mogelijkheid opgenomen voor gemeenten
om een raadsgriffier aan te stellen. De Tweede Kamer acht deze
vorm van ambtelijke ondersteuning essentieel voor de raad om een
zelfstandige positie te verwerven ten opzichte van het college.
Zij is van mening dat de raadsgriffier verplicht moet worden
gesteld en heeft het wetsvoorstel in die zin geamendeerd.
Versterking positie burgemeester
De burgemeester blijft raadsvoorzitter. Zijn positie wordt op
enkele onderdelen versterkt. Zo gaat hij jaarlijks een
burgerjaarverslag uitbrengen, waarin wordt gerapporteerd over
onder andere de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening en
de wijze van interne klachtbehandeling. Verder krijgt hij onder
andere het recht onderwerpen op de agenda van het college te
plaatsen.
Het is de bedoeling is dat dit wetsvoorstel de dag na de
raadsverkiezingen van 6 maart 2002 in werking treedt. Het
wetsvoorstel zal met het oog daarop zo snel mogelijk worden
ingediend bij de Eerste Kamer.