Anti Racisme Informatie Centrum

LBR-informatie

Toenemend geweld tegen moslims?

Rotterdam, 26 september

Bijna dagelijks berichten de media over geweldsdelicten tegen moslims. Afgelopen maandag (24 september) berichtte een vertegenwoordiger van de Landelijke Vereniging van Antidiscriminatiebureaus en Meldpunten (LV) in het NOS-Journaal dat bij een eerste telling door de aangesloten antidiscriminatiebureaus sprake is van ruim veertig klachten waarbij zij een verband met de aanslagen in de VS vermoeden. Het gaat hierbij om brandstichting, vernieling, bekladding, bedreiging en belediging. Het heeft er alle schijn van dat de aanslagen in de VS hebben geleid tot toenemende agressie tegen islamitische burgers en instellingen. Absolute zekerheid hierover is er niet. Aan de registratiesystematiek in Nederland schort nog het een en ander. Dat maakt een gedegen analyse moeilijk. Anderzijds zijn er wel voldoende indicaties om te spreken van een toename en zijn er relaties te leggen met de aanslagen in de VS. Om met dat laatste te beginnen: uit de teksten die op objecten zijn geklad en uit de bedreigingen en beledigingen blijkt een direct verband. 'Heil Bush' en 'VS' zijn natuurlijk duidelijke verwijzingen. Het is de vraag of de daders ook zonder de aanslagen in de VS hun daad zouden hebben begaan en wellicht alleen hun woordkeuze hebben laten beïnvloeden door de aanslagen. Waarschijnlijk is dat niet of slechts ten dele het geval. De grote van het aantal zaken dat in de publiciteit is gekomen vormt eveneens een indicatie voor een direct verband met de aanslagen in de VS. De beschikbare gegevens wijzen op een toename vergeleken met voorgaande jaren. In de jaren 1999 en 2000 was er respectievelijk sprake van 7 en 8 brandstichtingen met racistische motieven, waarbij niet alleen moslims het slachtoffer waren. Nu zijn er in twee weken reeds vier brandstichtingen (waarbij bijna zeker uit te sluiten is dat het om willekeurige brandstichting gaat) of pogingen daartoe gedaan. Ook de andere genoemde delicten lijken in twee weken tijd opvallend te zijn gestegen. Echter, de grote aandacht van media en burgers kan ook hebben geleid tot een grotere aangiftebereidheid en alertheid.

Al met al onstaat een verontrustend beeld. Opvallend is dat Nederland, het land dat zichzelf altijd ziet als een tolerant broertje in de EU-familie, nu negatief -met kop en schouders- uitsteekt boven zijn andere familieleden. In het United Kingdom is ook een behoorlijk aantal zaken gemeld, waarbij in een aantal gevallen sprake was van ernstig lichamelijk letsel, maar relatief gezien blijft het aantal zaken in de UK achter bij het aantal in Nederland gemelde zaken.

Vooralsnog zijn er geen aanwijzingen voor gestructureerde en/of centraal aangestuurde agressie tegen moslims. Aannemelijk is dat de brandstichtingen etc. het werk zijn van individuen of kleine groepen en niet van een organisatie. Anti-islamitische of racistische motieven liggen waarschijnlijk wel ten grondslag aan de daden. Het is dan ook verwonderlijk dat sommige bestuurders en media woorden als 'vandalen' en 'baldadigheid' gebruiken. Brandstichting, vernieling, bedreiging, racistische bekladdingen en beledigingen zijn geen baldadigheid. Het zijn racistische criminele daden die strafbaar en ontolerabel zijn. Datzelfde geldt ook voor criminele antisemitische of anti-Amerikaanse activiteiten.