23-10-2001
Alg. beschouwingen VVD
Algemene Beschouwingen bij de gemeentebegroting 2002:
Fractie VVD (3 zetels; wethouder Mevr. I.E. Bruaset-Schouten)
Malden, 20 oktober 2001
Voor ons ligt nu dan de vierde en tevens laatste begroting van deze
bestuursperiode. Bij de vorige algemene beschouwingen deden wij een
oproep aan de collegeleden meer durf te tonen waar het gaat om de
implementatie van de eerste stapjes in de richting van meer duale
verhoudingen. Wij repten over bestuurscultuur en nodigden B&W uit daar
voortvarend mee aan de slag te gaan. Sindsdien is er alweer een jaar
verstreken.
Wat is er gebeurd in het afgelopen begrotingsjaar, in de afgelopen
begrotingsjaren ? Drieëneenhalf jaar besturen was geen onverdeeld
genoegen. Noch voor de raad, noch voor het college. De VVD kijkt wat
verdrietig terug op de verwikkelingen rondom de Overasseltse Sporthal,
de Rijksweg, de parkeergarage van Maldensteijn, het interactieve
beleid, de SLOH en het vertrek van enkele collega's die om
uiteenlopende redenen hun raadszetel opgaven.
Verdrietig, niet om de politieke keuzes die zijn gemaakt en niet om de
bestuurders die er bij waren betrokken, maar verdrietig omdat deze
toneelstukken zich immer voltrokken gehuld in een waas van vermoedens,
onuitgesproken opvattingen en vertrouwelijkheid. Hoewel er immer
sprake was van een zekere opbouw van spanning tijdens de debatten leek
de uitkomst altijd vast te staan. Tot vlak voor de zomer.
Spanningen die tijdens een moeizaam drie-jarig huwelijk waren
opgebouwd bleken het vorige college te groot en deed dit gezelschap
uiteenspatten. De inname van een afwijkend standpunt van een der
collegefracties ten aanzien van het winkelcentrum bleek de
spreekwoordelijke druppel. De twee andere collegepartijen zegden het
vertrouwen op en wethouder Arts verbond daaraan de ultieme
consequentie als bestuurder en koos voor de koninklijke weg. Er
ontstond aldus een vacature die, voor de rest van de bestuursperiode,
is opgevuld door de VVD. Tot genoegen !
Begrotingsjaar 2002 is het verkiezingsjaar en daarmee het eerste jaar
van een nieuw college, van een nieuw bestuursakkoord. De analyse van
de afgelopen drieëneenhalf jaar en de groeiende waarschijnlijkheid van
de komst van een duaal lokaal bestuur heeft ons gesterkt in de
overtuiging dat niet alleen de organisatiecultuur maar zeker ook de
bestuurscultuur in de volgende periode nodig aan renovatie en ten dele
wellicht aan vernieuwing toe is.
Het technisch voorzitterschap van de commissie Welzijn & Educatie door
een (buitengewoon bekwaam voorzittend) raadslid is nog maar een hele
voorzichtige pas in de goede richting. De VVD is ervan overtuigd dat
openheid, openbaarheid en helderheid in het belang is van alle
Heumense burgers. Wij verwachten van het college meer durf en een
kwetsbare opstelling ten opzichte van haar raad in het vertrouwen dat
deze daar op een volwassen manier mee omgaat.
Het voorliggende begrotingsvoorstel kenmerkt zich in hoge mate door
continuïteit van beleid hetgeen, gelet op de aankomende verkiezingen
en de werkdruk waaronder de organisatie gebukt gaat, geen verbazing
mag wekken. De VVD-fractie heeft grote waardering voor de medewerkers
van de organisatie en voor onze secretaris die, onder begeleiding van
Rijnconsult, een geweldige onderhoudsslag aan het maken zijn.
Met regelmaat zien wij voorstellen passeren betreffende
organisatieaanpassingen zonder dat daaraan, volgens ons, een
allesomvattend organisatieplaatje ten grondslag l igt. Graag vernemen
wij van u wat de stand van zaken is en wat dit zou kunnen betekenen
voor het geschatte middelenbeslag, zodat we het daarover eens met
elkaar kunnen hebben. De raad verwacht veel van de organisatie en laat
zich regelmatig ook in die zin uit over de kwaliteit van
dienstverlening. Wat verwacht de organisatie, gelet op deze
verwachtingen, nu van de raad ? Het competente management van de
competente Heumense organisatie behoort immers te weten wat het moet
vragen van een competent college en een minstens zo competente
gemeenteraad.
In de vergadering van september jl. heeft de gemeenteraad haar visie
op de toekomst van onze groene bloeiende gemeente vastgesteld. De
titel van 'Groei naar Bloei' kwam onze fractie wel heel realistisch
voor als het gaat om het onderhoud van de openbare ruimte. Heumen is
inderdaad, onbedoeld hopen wij, na al vele jaren aandacht hiervoor
gevraagd te hebben bij de begrotingsbehandeling nog steeds een groene,
bloeiende gemeente. Wij hopen echter dat aan deze vorm van bloei
spoedig een einde komt. Onkruid maakt immers een zeer onverzorgde
indruk ! Graag horen wij van u hoe u dit hardnekkige probleem
effectief denkt aan te pakken. Wellicht zijn er minder
arbeidsintensieve invullingen denkbaar van openbare gebieden (bijv.
waar het keuze van de beplanting of bestrating betreft).
Het richtinggevende karakter van de visie werd door de gehele raad
onderschreven en kan wat de VVD betreft nu dan ook inderdaad door de
ambtelijke organisatie worden gebruikt als uitgangspunt voor het
opstellen van beleidsnotities. Daarmee is dit stuk echter nog geen
kaderstellende raadsuitspraak die een enkeling er wellicht in zou
willen zien. De paragraaf waarin bij al het beleid duurzaamheid wordt
nagestreefd leek ons een brug te ver en ook de passage waarbij een
uitbreiding, op voorhand !, van het wegennet kon onze steun niet
wegdragen. Zoals ook in raad verwoord zijn wij blij dat er met dit
gedegen en door de raad gedragen stuk een basis is gelegd voor de
verdere ontwikkeling van onze, inderdaad fors gegroeide en bloeiende,
gemeente.
Niettemin zijn er ondanks die bloei in Heumen inwoners die minder
hebben geprofiteerd van de aangetrokken economie of mensen die om
andere redenen zijn aangewezen op een uitkering of op maatschappelijk
werk. De VVD is van mening dat de voorzieningen die gemeente Heumen op
deze terreinen financieel ondersteunt nadere aandacht behoeven.
Wat betreft het beleid mbt. de sociale uitkeringen zijn wij blij met de samenwerking die er is ontstaan met een aantal regiogemeenten. Als relatief kleine organisatie is het lastig om, als op een eiland, zelfstandig je eigen Heumense beleid, vorm te geven. Daar waar er meerwaarde te behalen valt door een concentratie van beleidstaken door een aantal kleine gemeenten vindt u in de VVD een voorstander. Echter, daar waar het gaat om het te voeren beleid en de keuzes daarin zijn wij met u van opvatting dat dit een zaak moet blijven van de deelnemende gemeente zelve. Nogmaals onderstrepen wij onze principiële houding dat het beleid dienaangaande er primair op gericht moet zijn cliënten toe te leiden naar betaald werk. Graag vernemen wij van u, vergeleken met het voorafgaande begrotingsjaar, hoeveel cliënten er zijn aangewezen op een sociale uitkering en in welke categorieën.
Wat betreft het maatschappelijk werk heeft de VVD reeds in het
voorjaar aangegeven er behoefte aan te hebben eens een 'keuzemenu'
onder ogen te krijgen waarin wordt aangegeven welke keuzes in af te
nemen diensten van de NIM er mogelijk zijn en tot welke kosten deze
keuzes leiden. Het doel hierbij is, op termijn, te komen tot een
aanpak waarbij wachtlijsten tot meer aanvaardbare proporties kunnen
worden teruggedrongen.
Tekstvoorstel; Bent u het met de VVD eens dat de zinsnede 'zoveel
mogelijk' als het gaat om het doel van het beleidsproduct Welzijn kan
vervallen waarbij tevens het tweede genoemde doel volgens ons niet
moet zijn 'uitbreiding van voorzieningen...' maar 'het bieden van
voldoende en adequate voorzieningen' ? (o.a. pag. 216,
beheersbegroting)
Het "kunstbeleid" zoals dat in de begroting staat vernoemd verdient
vele malen meer aandacht dan dat het tot nu toe heeft gekregen.
Wanneer komt u met concrete voorstellen met betrekking tot het
plaatsen van kunst cq. kunstvormen binnen onze gemeente? Voorstellen
voor de inrichting van de rotondes laten te lang op zich wachten.
Graag een reactie.
Wij complimenteren het college met de voortvarende aanpak met
betrekking tot de subsidiering van de SLOH. Mochten wij uit de
commissie Welzijn en Educatie vlak voor de vakantie nog noteren dat er
unanimiteit bestond over het antwoord op de vraag 'is de SLOH een
basisvoorziening ?', nu stelt u deze vraag opnieuw. Waarom ? Volgens
de VVD is nu de beleidsinhoudelijke invulling van deze voorziening aan
de orde. Wat is de stand van zaken mbt. het overleg dat met de SLOH
gaande is ?
Wat is de stand van zaken met betrekking tot Gezondheidscentrum de
Kroonsteen ?
Wat is de stand van zaken met betrekking tot het bedrijfsplan van
Maldensteijn ? We hebben al een half jaar niets meer vernomen.
Wat is de stand van zaken met betrekking tot het onderzoek naar een
welzijnsstichting ?
De VVD-fractie steunt de uitbreiding van het aantal uren van de jeugd-
en jongerenwerker. Het lijkt ons zinvol om eens te kijken naar een
meer integrale aanpak van het jeugdbeleid. Wij zijn van mening dat het
goed zou zijn, net als dat bij het ouderenbeleid gebeurt, de
voorzieningen die (mede) gericht op deze bevolkingsgroep eens goed in
kaart te brengen en waar nodig te zoeken naar onderlinge afstemming.
Wat is de stand van zaken met betrekking tot de verhuizing van de politiepost naar het voormalig gemeentehuis. Wordt de personeelscapaciteit van de politiepost uitgebreid?
Wat is de stand van zaken met betrekking tot de "dorps/ stads
wachten". Moeten wij er aan gaan denken, om net zoals in Groesbeek een
eigen dorpsagent aan te stellen?
Wat betreft de financiën complimenteren wij het college met deze
sluitende begroting maar hebben wij toch een aantal opmerkingen.
De VVD-fractie is geen groot voorstander van het opnemen van de posten
als structureel onvoorzien en incidenteel onvoorzien in een begroting.
Begroten suggereert het kunnen voorzien van uitgaven en daarin past
wat ons betreft niet een dergelijke begrotingspost. Temeer daar er in
het verleden reeds vele malen raadsvoorstellen zijn gepresenteerd met
deze dekkingsbron. 'Onvoorzien' bleek dan ook al vaak na enkele
maanden te zijn uitgeput en leek alleen maar te leiden tot
laagdrempelige overschrijding en een (te ruim) 'bestuurlijk comfort'.
Uiteraard vraagt dit nogal wat van de planningscapaciteit van het
management.
Wij stellen u voor om deze twee begrotingsposten te schrappen en de
middelen toe te voegen aan de algemene reserve. Verder zijn wij van
opvatting dat tussentijdse beleidswijzigingen en tegenvallers in het
begrotingsjaar primair dienen te worden opgelost door onderuitputting
binnen de betreffende portefeuille en dat alle overige middelen die om
wat voor reden dan ook niet kunnen worden besteed aan het daarvoor
bestemde doel worden ingezet voor nieuw beleid of terugvloeien in de
algemene middelen.
Wanneer maakt het college werk van het adagium / 'Nieuw voor Oud' ? U
onderschrijft dit uitgangspunt toch nog steeds ? Wij wachten
voorstellen van uw zijde met spanning af en vragen ons af hoeveel oude
ruimte er hiermee kan vrijkomen voor nieuwe noden.
De nieuwe raad zal na de verkiezingen moeten gaan werken aan haar rol
als controleur van het college. Het idee om eens in de vier jaar bij
de eerste begrotingsbehandeling een fundamentele herbezinning te laten
plaats vinden in de raad over het aantal en de omvang van de reserves
en de voorzieningen ondersteunen wij van harte. Met plezier zien wij
hier naar uit.
In dat verband stellen wij u echter ook voor om bij die gelegenheid
voor uw raad periodiek door een extern bureau een 'gevarieerde
vergelijking' te laten maken waarbij de raad kan zien hoe de
effectiviteit van de door haar gevoteerde middelen zich verhoudt in
relatie tot andere vergelijkbare gemeenten. De eerste keer bij wijze
van nul-meting. Deze methode van budgetanalyse, de genoemde
'gevarieerde vergelijking', wordt onder andere aangeboden door
Deloitte & Touche welke kan putten uit een database van ruim 400
Nederlandse gemeenten. Controle op effectiviteit en doelmatigheid is
immers alleen mogelijk indien de raad inzicht heeft in de geleverde
prestatie in relatie tot de ingezette middelen. De dekking van een
dergelijk onderzoek zou kunnen komen uit de uw inspanningen om eens
schoon schip te maken wat betreft oud beleid of door de inzet van de
voor 'onvoorzien' geoormerkte bedragen, Graag uw reactie.
Wij zien ook uit naar een begroting in Euro's, al was het maar om af te raken van het door elkaar gebruik van guldens en Euro's (ook in tabellen waar jaren onderling werden vergeleken !).
Met verbazing hebben wij kennis genomen van de toename van het aantal raadsleden. Volgens onze informatie blijven dit er in, ook het duale stelsel, toch maar 17. Of is ons wellicht een enorme bevolkingsgroei in de afgelopen vier jaar ontgaan ? (beleidsbegroting, pag. 22)
Steeds weer bereiken ons berichten van burgers die ontevreden zijn
over de wijze waarop zij zijn geholpen aan het loket van Burgerzaken.
De kwaliteit 'Klaar terwijl u wacht' lijkt te zijn verworden tot
'Klaag terwijl u wacht'. Ook in de burgerenquete konden we hierover al
een paar rake opmerkingen vernemen. Kunt u aangeven of hiermee iets
gedaan heeft ?
Wat betreft de Persvoorlichting zou het goed zijn om na elke
raadsvergadering de pers te informeren. Het lijkt er soms op (in de
berichtgeving in de lokale media) dat na een door B&W genomen besluit
(!) een raadsbehandeling er niet meer toe doet. Geen wonder dat
burgers het soms niet meer begrijpen. Wellicht kan hier nog wat
voorlichtend werk worden gedaan. Complimenten zijn er voor de
voortvarende aanpak door middel van het communicatieplan. Wij vragen
ons echter wel af of de begrote middelen voldoende zullen blijken te
zijn.
Wat betreft het interactief beleid heeft het college een kleine draai
gemaakt waarbij interactie wordt ingebed in een interactievere houding
van de medewerkers. Wij onderschrijven dit. Interactie is ook een
cultuuraspect binnen een lerende en open organisatie zoals de gemeente
Heumen wil zijn. Interactief beleid, tenslotte, kan volgens de VVD
echter nooit een middel zijn om voor een reeds genomen besluit
draagvlak te creëren. Interactiviteit mag daarnaast ook niet leiden
tot belangenbehartiging van een zeer beperkte groep direct
betrokkenen. Het proces rondom de invulling van het Steenen Hoofd
heeft daar bijvoorbeeld alle schijn van. Wij zien de evaluatie van het
interactief beleid met belangstelling tegemoet en verwachten daarbij
van u voorstellen over het gebruik van deze wijze van
beleidsontwikkeling in de toekomst.
Gedurende de uitvoering van het verkeersplan werd het voor de VVD
duidelijk dat het beleid ten aanzien van de verkeersdrempels buiten
proportioneel was. Met het interactieve beleid met betrekking tot de
aanleg van de verkeersdrempels is de uitvoering hiervan volledig zijn
doel voorbij gegaan. Het beleid van het type 'U vraagt en wij draaien'
verdient dan ook geen pluim. Een aantal wijken binnen onze gemeente is
bedolven onder een (te) groot aantal verkeersdrempels. Dit alles leidt
dagelijks bij een groot aantal inwoners tot ergernis en (onnodig)
ongemak. De recente aanpassing van het drempelbeleid welke voor een
aantal wijken heeft geleid tot vermindering en verlaging van een
aantal drempels kan onze goedkeuring wegdragen.
Een voortdurende ergernis is ook hoorbaar bij een groot aantal inwoners welke dagelijks op de Rijksweg of op de J.J Ludenlaan in de file staan. Om tot een oplossing van dit mobiliteitsprobleem te komen had het college zich een, wat de VVD betreft, actievere houding moeten aanmeten. Een oplossing naar dit probleem laat nu te lang op zich wachten. Wat is hiervoor de reden en bent u voornemens aan de oplossing van deze problematiek prioriteit te geven ?
Hoe staat het met de kinderboerderij ? Wij kennen jonge ouders die
graag eens met hun kinderen naar een dergelijke voorziening zouden
willen gaan op een zonnige zaterdag. Er bestaat immers meer dan het
raadswerk en het schrijven van verplichte opstellen over prachtige
beleidsvoornemens.
Wij wensen u tenslotte veel succes met de beantwoording van de vele
vragen en een behouden vaart tot aan de volgende interactie met de
Heumense populatie op 6 maart a.s.
DE LEDEN VAN DE VVD-FRACTIE IN DE GEMEENTERAAD VAN HEUMEN