Gemeente Heumen

23-10-2001

Alg. beschouwingen GroenLinks

Algemene Beschouwingen bij de gemeentebegroting 2002:

Fractie GroenLinks (2 zetels)

Voorzitter, leden van de Raad,

De laatste begroting van deze raadsperiode ligt voor ons. Onrust en onenigheid binnen het college hebben er uiteindelijk toe geleid, dat wethouder Arts een half jaar geleden opstapte. Ook al wilde men ons in de berichtgeving over de gebeurtenissen laten geloven dat het de opstelling van zijn eigen fractie was, die hem tot deze stap dreef, wij weten wel beter. Bij de Rijkswegaffaire is vooral wethouder v.d. Broek, gesteund door zijn collega wethouders en uiteindelijk door alle collegepartijen, goed weggekomen. De oppositie was vernietigend in haar oordeel en sprak een motie van wantrouwen uit. (Ook de VVD, die nu aangeschoven is) En hoewel het college hierna weer aan het werk ging, was de breuk niet meer te lijmen. Een kritische P.v.d.A.-fractie werd niet gedoogd en wethouder Arts moest opstappen nadat de andere collegeleden het vertrouwen in de P.v.d.A. opzegden, toen er opnieuw een verschil van inzicht bleek, waar het de financiering van het te revitaliseren winkelcentrum en de verdere invulling van dat gebied betrof.
En dat aan de vooravond van de invoering van het duale stelsel. Wij hebben hier in een eerder stadium al ons ongeloof over uitgesproken. In deze begroting wordt op geen enkele manier teruggeblikt op de achterliggende regeerperiode. De fractie GroenLinks had graag gezien dat er naast deze begroting een politiek jaarverslag was opgesteld, waarin het college verantwoording had afgelegd over de door haar gemaakte keuzen en het gevoerde beleid. Wij begrijpen wel dat zo'n terugblik op sommige punten tot pijnlijke conclusies zou kunnen leiden. Maar reflectie blijft een goede zaak, ook in de politiek.

Hoofdstuk 1 - Aanbieding
De aanbieding van deze begroting begint met het verwijzen naar de toekomstvisie en de diverse wensbeelden die daarin zijn geformuleerd. Toch zien wij in het investeringsplan en in de
ontwikkelingsbeschrijvingen bij de producten nog zeer weinig terug van wat in deze visie verwoord staat. "Heumen als groene, betrokken en veilige gemeente".
groen
Met de verwijzing naar het bestemmingsplan buitengebied als belangrijk kader voor de instandhouding en ontwikkeling van de groene ruimte, stelt U ons nou niet bepaald gerust.
De mogelijkheden die dit plan agrarische bedrijven in de vestigingszones verschaft, beschermen die groene ruimte helemaal niet.

Voor de inrichtingsplannen van ecologische verbindingszones is in deze begroting niets extra's gereserveerd. Hierbij verwijst U naar de evaluatie van het Landschapsbeleidsplan. Wanneer mogen we die evaluatie tegemoet zien?
betrokken
Als betrokken gemeente ben je geïnteresseerd in het wel en wee van de inwoners, zoek je contact en luister je vooral. De bezoeken die het college de afgelopen periode heeft afgelegd aan de verschillende kernen, waren een schoolvoorbeeld van hoe het niet moet. Opmerkingen en vragen vanuit het publiek direct pareren, insprekers van repliek dienen om daarmee het gevoerde beleid te verdedigen, is niet bepaald uitnodigend en doet de inwoners die de moeite hebben genomen om langs te komen te kort. Dat verbetering van de communicatie nu hoog op de politieke agenda staat, is uitstekend. Intern en extern zal er ongetwijfeld veel veranderen, vooral waar het de invoering van technische middelen betreft. (intranet en internet) Wat we niet moeten vergeten is dat het juist ook een andere houding vergt. Hoe treed je mensen tegemoet? Hoe open sta je voor hun ideeën? Hoe bereid zijn we mensen echt te laten meedenken op de momenten dat er nog meegedacht kan worden? En dat is iets anders dan op het einde van de rit nog even gauw met de buurtbewoners rond het winkelcentrum om de tafel te gaan zitten en de scherpe kantjes van reeds ver ontwikkelde plannen af te halen.
veilig
Wij gaan ervan uit dat onze gemeente niet veiliger of onveiliger is dan elke willekeurige andere gemeente. Het rampenplan is vastgesteld en het project versterking brandweer is in uitvoering. De politie houdt zich bezig met criminaliteitsbestrijding en er zijn werkgroepen die zich met veilig wonen en vandalismebestrijding bezighouden. Deze zaken worden allemaal vernoemd Wij missen echter de opdracht van de regering aan de gemeenten om te komen tot een integraal veiligheidsbeleid.
(Zie: de Bijzondere ledenbrief - VNG-reactie op Miljoenennota 2002) Daarbij moeten de gemeenten als spil fungeren. Van hen wordt verwacht dat zij een beleidsnota "lokaal veiligheidsbeleid" opstellen. Op deze wijze moeten zij invulling geven aan hun sturende en coördinerende rol. Hier wordt in deze begroting geen gewag van gemaakt.

tevredenheids-onderzoek
De burgerenquête, heeft bij onze fractie niet tot nieuwe inzichten geleid omtrent onze gemeente en het functioneren van haar bestuur. Dat de kwaliteit van de dienstverlening verbetering behoefde, was al langer bekend. En de suggestie in Hoofdstuk 1, als zou deze enquête/dit onderzoek aanzet zijn geweest om te komen tot organisatieontwikkeling en meer aandacht voor communicatie, is wat ons betreft ietwat overdreven. Beide ontwikkelingen waren allang in gang gezet en beide ontwikkelingen hebben onze volledige instemming, ook waar dat de inzet van middelen betreft.

Investeringsplan
Behoudens de investeringen in personeel, de gangbare posten voor onderhoud van straten en wegen en de investeringen in het onderwijs is in het investeringsplan als nieuw beleid opgenomen: De aanschaf van een warmtebeeldcamera voor de brandweer. Kosten voor de herinrichting van het zuidplein bij het winkelcentrum Toepassing 1/3 regeling bij de renovatie van kleedkamers korfbalclub Minerva
Toepassing 1/3 regeling bij uitbreiding van het Heemhuis (Ver)bouw en inrichting van een jeugdhonk in Overasselt En het opstellen van een structuurvisie voor het gebied tussen Malden en Molenhoek.
De skatebaan stond er vorig jaar ook al op. De kinderboerderij en de herinrichting van de Bloemenbuurt zijn doorgeschoven naar 2003. Helemaal verdwenen zijn de posten interactief beleid, toeristisch recreatief beleid en jongeren ontmoetingsplaatsen (JOP's) Zie zien kort en goed de financiële wensen c.q. voornemens van het college voor volgend jaar eruit.

Interactief beleid
Met betrekking tot de verdwenen post interactief beleid deelt U mede, dat inzet en middelen gevonden moeten worden binnen de organisatie. Projecten zullen niet meer worden uitbesteed.
Misschien is een pas op de plaats op dit moment wel een gezond uitgangspunt. Wie zal het zeggen?
De evaluatie van het project Het Steenen Hoofd moet nog komen. Zolang wij geen of weinig ervaring hebben met deze nieuwe vorm van overleg, is het niet onverstandig om toch, zeker als het grote zaken betref, wat begeleiding van buitenaf in te huren. Waar wij huiverig voor zijn, is de toename van de werkdruk voor het ambtelijk apparaat, als dat geconfronteerd wordt met projecten in het kader van bijvoorbeeld uitgebreide inspraak of overleg met inwoners vooraf. Hier wordt wat al te gemakkelijk onze bestuurlijke verantwoordelijkheid, om tot een open communicatie met onze inwoners te komen, afgeschoven op onze ambtenaren.

Toeristisch recreatief beleid
Wat betreft het verdwijnen van de post voor toeristisch recreatief beleid hebben wij de volgende vraag:
Welke projecten zijn van de agenda afgevoerd?
Hoe zit het met het grensoverschrijdende project van de Euregio Rijn-Waal, waarbij een belangrijk doel was het leveren van een bijdrage aan het voortbestaan van landbouwbedrijven?

Jongeren ontmoetingsplaatsen
Ook de middelen voor jongerenontmoetingsplaatsen (JOP's) zijn van het lijstje geschrapt.
Wij begrijpen best dat het creëren van hangplekken voor jongeren niet makkelijk te sturen is. Toch zouden we de moed hierbij niet willen opgeven.
Willen we straks onze jeugd van de ene plek naar de andere verjagen met de APV in de hand en de politie als stok achter de deur? Of gaan we het gesprek en de uitdaging aan? Durven we eisen te stellen aan de jeugd wat betreft hun gedrag, maar hebben we ze ook wat te bieden als alternatief? En willen we daar dan geen middelen voor reserveren?

Lokale democratie/duaal stelsel
Hierover wordt kortweg opgemerkt dat men zich goed op de situatie zal voorbereiden. Maar is er ook voldoende rekening gehouden met andere uit deze ontwikkeling voortvloeiende kosten? Vergoeding voor technische voorzitters bij commissievergaderingen, het geven van ambtelijke ondersteuning aan raadsleden en eventueel het instellen van een gemeentelijke rekenkamer?

Hoofdstuk 4 - Bedrijfsmiddelen

parkeergarage
Onze fractie ondersteunt het uitgevoerde en nog uit te voeren personeel- en organisatiebeleid. Waar het echter gaat over facilitaire zaken vinden wij het vreemd dat hier de parkeergarage vernoemd wordt. Wij hopen niet dat hier in de toekomst rechten aan ontleend kunnen worden. Voor zover ons bekend is er nooit expliciet een besluit genomen om de parkeergarage specifiek te bestemmen voor het ambtelijk personeel.
Wat ons betreft en dat schreven wij vorig jaar ook al in onze beschouwingen, mag die garage open voor het publiek. En als dat betekent dat winkelpersoneel en anderen er gebruik van maken, dan is dat maar zo. Overigens zijn parkeergarages niet erg geliefd. Je moet meestal iets verder lopen naar de plaats van bestemming en daar schijnt heel Nederland een bloedhekel aan te hebben en ze worden als sociaal onveilig ervaren. Wilt U het gebruik van de garage stimuleren, dan betekent dat onherroepelijk ook maatregelen op en rondom het Kerkplein. Hierbij dient er aandacht te komen voor de overlast die omwonenden van het plein al sinds de bouw van gemeentehuis en soc. cult. Centrum ervaren. Parkeren aan die kant van het plein zou wat ons betreft door fysieke maatregelen onmogelijk moeten worden gemaakt.

Hoofdstuk 5 - Financiën

Dekkingsplan
Het dekkingsplan voor de zgn. nieuwe beleidswensen bestaat hoofdzakelijk uit incidentele dekkingsmiddelen. En we moeten een beroep doen op onze algemene reserve voor toch een aanzienlijk bedrag zijnde 291.500,- euro. Wij zijn hier echter geen voorstander van. Wij begrijpen dat het zittend college op het scheiden van de markt er geen behoefte aan heeft de lasten te verzwaren.

Hoofdstuk 7 - Beleidsproducten

KAN
Wij hebben nooit onder stoelen of banken gestoken dat wij het KAN een geldverslindend apparaat vonden, waar wij de meerwaarde niet van zagen. Ook in deze begroting zien wij bijna niets terug van hetgeen in KAN verband besloten is en op welke wijze onze belangen behartigd zijn.

Voorlichting
De communicatienota is besproken in de commissie ABO en kan rekenen op onze instemming. Ook de daaruit voortvloeiende voorstellen tot uitbreiding van uren. Deze extra uitgaven zijn gedekt in het investeringsplan. Andere uit deze nota voortkomende kosten zijn echter niet in het investeringsplan meegenomen, zelfs niet als pm-post. Waarom is dat niet gebeurd?

Toezichthouders
Begin 2001 is in commissieverband gesproken over aansluiting bij Bureau Toezicht Nijmegen. Handhaving staat hoog in het vaandel van de gemeente Heumen. Met 1 reinigingswachter is dit moeilijk hoog te houden. Bij ziekte van die ene ambtenaar zit Heumen weer zonder. Op welke termijn denkt het college te komen tot overeenstemming met Bureau Toezicht Nijmegen?
Voor het komend jaar is er slechts voor 1 toezichthouder geraamd. Toch wil het college graag twee toezichthouders. Waarom is hier financieel geen ruimte voor gemaakt ruimte?

Brandweer.
Wij verzoeken het college in overleg met de brandweerleiding zo snel mogelijk tot een besluit komen waar de nieuwe kazerne moet verrijzen. De huidige locatie heeft nog steeds onze voorkeur. Indien voor de huidige locatie gekozen wordt, zouden we graag zien dat ontwikkeling van het gehele gebied op de hoek
Schonenburgseweg/Kasteelsestraat in een keer ter hand wordt genomen.

Wegen, straten en pleinen
De bel- en herstellijn wordt nergens vernoemd. Hoe staat het daarmee?

Openbaar vervoer
Bij dit beleidsproduct wordt opgemerkt dat een vermindering van de buslijnfrequentie voor de deur staat. Wat heeft het KAN hierbij nu voor onze gemeente betekend?

Economische zaken
Over de hoek Schoonenburgseweg/Kasteelsestraat hebben wij in het verleden altijd gezegd dat een klein bedrijfsverzamelgebouw voor startende ondernemers daar paste. Wij weten echter niet hoe er in Overasselt tegen een dergelijke ontwikkeling op die plek wordt aangekeken. Het lijkt ons juist hierover de bevolking van Overasselt te bevragen.

Markt/kermis
Wij zouden een verplaatsing van de markt naar het Kerkplein geen onlogische vinden.

Festiviteiten.
Het college pleit voor de organisatie van een "Maldense dag". Mogen wij vragen wiens idee dit was? Kunt U ons hierover wat achtergrondinformatie geven?
En als we dan toch gaan feestvieren, kan het een en ander dan niet ook gekoppeld worden aan de jaarlijkse Kermis?

Onderwijshuisvestingsplan
Wij ondersteunen het voorstel om te komen tot een Integraal Huisvestingsplan. Wij zouden ervoor willen pleiten om dit ook voor de dorpshuizen op te zetten.

Bestuursvorm openbaar onderwijs
In de wandelgangen menen wij vernomen te hebben, dat de aansluiting bij de Stichting voor Openbaar Onderwijs Zuid-Oost Gelderland niet zo goed bevallen is. Is deze berichtgeving juist en beschikt de gemeente over het evaluatieonderzoek?

Ouderenbeleid
De opmerking over de dagverzorging voor ouderen baart onze fractie zorgen. Wat zijn de financieel en organisatorische tekorten en hoe zijn die ontstaan?
Het betreft hier een volledig door de gemeente gefinancierde instelling.
Is er met de zorgverzekeraar ook overleg geweest over een gedeeltelijke financiering?
De vraag is namelijk of de dagopvang wel uitsluitend een welzijnsvoorziening is of dat er hier ook niet sprake is van zorgverlening. Wie voert hierover op dit moment het overleg?

Buitenschoolse opvang.
Vorig jaar was GroenLinks al kritisch. Alle toen gedane investeringen zijn dus nu weggegooid geld geweest. We zien onze vrees uitkomen. Er is sprake van een slechte inbedding van de BSO en er zijn problemen met de accommodatie. Nu zou de BSO weer tijdelijk ondergebracht worden bij Catalpa in een semi-permanent gebouw bij de Veldschuur. Geeft dit bestemmingsplantechnisch geen problemen? En vind U het niet verstandiger om te investeren in een permanente oplossing. Is een verhuizing naar de oude judozaal wellicht een optie, als sportschool Kalkman naar de Sluisweg is verhuisd?

Lokale welzijnsstichting
Om welke reden wil het college tot een nieuwe overkoepelende welzijnsstichting te komen?

Armoedebeleid
De begroting vermeldt, dat in de toekomst onderzocht gaat worden of onze gemeente daadwerkelijk middels het huidige beleid armoede bestrijdt? Wij zouden dit onderzoek niet te lang willen uitstellen. Aan welke termijn denkt het college?

Werkgelegenheid.
Bij dit beleidsprodukt wordt de aandacht vermeld die er bestuurlijk is voor de armoedeval, bij diegenen die uitstromen naar betaald werk. Onze fractie kan wat betreft dit onderwerp de bomen door het bos niet meer zien. Jaarlijks verschijnt er een nieuwe regeling. Nu moet een toetrederskorting weer de aanvaardingssubsidie vervangen, lazen we. Past de nieuwe regeling binnen de geraamde budgetten? Daarbij krijgen de gemeenten ook nog als nieuwe taak te zorgen voor de reïntegratie van personen zonder uitkering, de zgn. herintreders. Hoe denkt het college dit vorm te geven?

Milieubeleid
Monitoring is van belang voor het verhogen van de kwaliteit van het milieubeleid. De monitoring met hulp van de Gelderse Milieufederatie blijft echter beperkt tot kwantitatieve evaluatiemomenten. Monitoring kan een andere manier van beleidsevaluatie zijn, die niet alleen goed is voor milieubeleid maar ook voor andere sectoren van beleid. Het aantal uren hiervoor wordt teruggebracht . Dat vinden wij teleurstellend.

Kijken we naar het Milieu Uitvoering Plan, dan zien we dat dit voor 90% bestaat uit regulier beleid. De afgelopen periode is er weinig nieuw beleid op de rails gezet.
Steeds werd personeelskrapte aangevoerd als excuus voor het achterwege blijven van nieuw beleid. Bijvoorbeeld op het gebied van het waterbeheersyteem. Hierbij hadden we aan kunnen sluiten bij Nijmegen.

Bij de afvalverwerking zijn op dit moment ook geen nieuwe ontwikkelingen zichtbaar.
Het lijkt erop dat de ontwikkeling van de milieustraat slechts was ingegeven door de te behalen financiële voordelen. Die zijn nu binnen en er gebeurd verder niets meer.

Hiermee besluiten wij onze beschouwingen in eerste termijn af, onder dankzegging aan diegenen die aan deze begroting hebben meegewerkt .

Malden, oktober 2001
Fractie GroenLinks
Marijke Strijk, fractievoorzitter
Felicitas Crutzen.