Dit persbericht is 6 november 2001 per post verzonden
7 november 2001
NWO / Huygenslezing
Chemie in de computer
Chemische reacties verlopen met miljarden, biljoenen, triljoenen of veel
meer moleculen. Wat gebeurt er precies tijdens zo'n reactie, waarbij stoffen
reageren tot een nieuwe substantie met totaal afwijkende chemische en
fysische eigenschappen? Prof. dr. Wilfred F. van Gunsteren, verbonden aan de
ETH in Zürich, ontwikkelt al vanaf 1978 computersimulaties om complexe
biochemische reacties op moleculair niveau na te bootsen. Inmiddels is het
softwarepakket GROMOS wereldwijd bij meer dan vierhonderd onderzoeksgroepen
in gebruik.
Van Gunsteren zal uitgebreid ingaan op computersimulaties tijdens de tiende
NWO/Huygenslezing die woensdag 14 november plaatsvindt in de Nieuwe Kerk in
Den Haag. Co-referent is prof.dr. Jacob de Vlieg van Organon in Oss. De
NWO/Huygenslezing wordt georganiseerd in samenwerking met NRC Handelsblad en
de gemeente Den Haag.
In zijn lezing Computersimulaties van complexe moleculaire systemen.
Mogelijkheden, beperkingen en perspectieven gaat Van Gunsteren in op de
manier waarop het softwarepakket GROMOS (Groningen Molecular Simulation
Package) werkt. GROMOS simuleert de banen van individuele atomen, op grond
van modellen die de krachten tussen de atomen beschrijven. Met miljoenen
tijdstapjes van elk een femtoseconde (1/1000000000000000 seconde), is het
mogelijk om het gedrag van tien- tot honderdduizend atomen tijdens een
chemische reactie te simuleren. De simulaties leveren kennis op die niet via
experimenten te verkrijgen is; de nauwkeurigheid ervan neemt snel toe door
de groeiende computerkracht. Van Gunsteren zal met voorbeelden illustreren
wat de kansen en perspectieven zijn van computersimulatie.
Prof.dr. Jacob de Vlieg gaat in zijn lezing Taming the beast. Of de rol van diverse nieuwe takken van informatietechnologie om de enorme datastromen in de biomoleculaire wetenschappen te hanteren in op de extreme hoeveelheden gegevens waarmee onderzoekers in de levenswetenschappen worden geconfronteerd; elke tien maanden is die hoeveelheid weer verdubbeld. Menig wetenschapper ervaart de data-explosie als een niet meer te temmen 'monster'. De explosie komt door sterk geminiaturiseerde en gerobotiseerde technieken, zoals DNA-chips, proteomics en het lab-on-a-chip. Hiermee is het mogelijk chemische en biologische experimenten parallel uit te voeren, soms tot 60.000 experimenten in een stap. Computersimulaties en andere in silico-researchmethoden spelen een steeds belangrijkere rol in het omzetten van gegevens in bruikbare biologische kennis. De Vlieg bespreekt twee multidisciplinaire in silico-toepassingen uit de industrie.
Prof. dr. Wilfred van Gunsteren is als hoogleraar Computerondersteunde chemie verbonden aan het Laboratorium voor Fysische Chemie van het ETH-Zürich in Zwitserland. Eerder was hij verbonden aan Harvard University, Vrije Universiteit en Rijksuniversiteit Groningen. Prof. dr. Jacob de Vlieg is hoofd Molecular Design and Informatics bij Organon in Oss en was eerder werkzaam bij Unilever en de Rijksuniversiteit Groningen.
Aanvang NWO/Huygenslezing 20.00 uur, Nieuwe Kerk, Den Haag. Aanmelding
noodzakelijk. Nadere informatie bij NWO, Afd. Voorlichting & Communicatie,
tel. 070 3440713, fax 070 3850971, e-mail news@nwo.nl.
01-32E
Programma NWO/Huygenslezing 14 november 2001
20.00 uur Opening door drs. W.J. Deetman, Burgemeester Den Haag
20.10 uur Introductie door prof. dr. C.H.C.M. Buys, Algemeen Bestuur
NWO
20.15 uur Prof. dr. Wilfred F. van Gunsteren, ETH-Zürich, Zwitserland
21.05 uur Introductie tweede spreker
21.10 uur Prof. dr. Jacob de Vlieg, Organon, Oss
21.45 uur Einde lezingen