Nederlandse Vereniging van Banken

TOESPRAAK VAN DE VOORZITTER VAN DE NVB, DE HEER DR W.M. VAN DEN GOORBERGH, TER GELEGENHEID VAN DE ONTVANGST OP 11 JANUARI 2002 IN DE NIEUWE KERK TE AMSTERDAM

Amsterdam, 11 januari 2002

TOESPRAAK DR. W.M. VAN DEN GOORBERGH

TIJDENS ONTVANGST NVB OP 11 JANUARI 2002 IN DE NIEUWE KERK TE AMSTERDAM

Excellentie...., Dames en Heren,

Het is mij een groot genoegen dat u in grote getale `Ja, ik wil' hebt gezegd op de uitnodiging om onze jaarlijkse ontvangst bij te wonen. De NVB is onderhand vaste bezoeker geworden van de Nieuwe Kerk en wij zijn dan ook verheugd dat het ook dit jaar mogelijk is u hier te ontvangen.

De reden dat wij u voor deze avond hebben uitgenodigd is natuurlijk dat u een relatie met de NVB hebt, een relatie die wij waarderen en koesteren. Wat dat betreft had het thema van de tentoonstelling, het huwelijk, geen betere kunnen zijn. Overigens, in tegenstelling tot de naam van de tentoonstelling, `Ja, ik wil', is er in onze relatie met u
- en dat geldt met name voor onze externe gasten - eerder sprake van een gearrangeerd huwelijk. Maar ook die huwelijken kunnen goed uitpakken.

Het afgelopen jaar was voor ons allen een bewogen jaar. Natuurlijk, de gebeurtenissen van 11 september staan voor altijd in ons geheugen gegrift en de gevolgen beïnvloeden ons dagelijks en toekomstig handelen. We mogen ons gelukkig prijzen dat ondanks de aanslag het financiële systeem overeind is gebleven, waarbij het adequaat reageren van met name de centrale banken van doorslaggevend belang is geweest. Hoe belangrijk ook, dit blijft een constatering met een wrange bijsmaak in het licht van de duizenden slachtoffers, waarvan velen werkzaam waren in de financiële sector.

Dames en heren, vier onderwerpen hebben de agenda van de NVB in 2001 gedomineerd en zijn ook in 2002 actueel, de laatste weliswaar nog maar even. Het zijn:

1. de Europese verordening inzake grensoverschrijdende betalingen
2. de vormgeving van het toezicht op de financiële sector
3. de nota integriteit financiële sector en terrorismebestrijding als reactie op 11 september

4. de introductie van de chartale euro
Laat ik met het laatste onderwerp, de euro, beginnen. We kunnen op basis van de thans beschikbare informatie, zonder voorbehoud zeggen dat de euroconversie tot dusverre prima is verlopen , al is de duale periode waarin gulden en euro naast elkaar bestaan nog niet voor de helft verstreken. Een qua omvang niet eerder vertoonde logistieke en communicatieve operatie is op rolletjes verlopen. Hier past een groot compliment aan het Ministerie van Financiën, De Nederlandsche Bank en de detailhandel. Met name vele winkeliers hebben in de eerste twee weken van het nieuwe jaar een zware taak volbracht en zich niet van de wijs laten brengen door uitspraken van sommigen van hun vertegenwoordigers, die in de extra inspanningen die hier en daar nodig waren het ultieme bewijs zagen van hun opvatting dat de hele operatie slecht was opgezet, terwijl andere waarnemers, tot wie ik gaarne mijzelf reken, met voldoening hebben vastgesteld dat de hele operatie kennelijk zo ingenieus en flexibel was opgezet dat last minute verrassingen soepel en creatief konden worden gepareerd. Het is, zoals zo vaak in het leven, maar de vraag met welke bril je naar de werkelijkheid wil kijken. In ieder geval prefereer ik de zonnige bril en ik wil dan ook gaarne de NVB-leden en hun vele bankmedewerkers van harte complimenteren met hun enorme inzet om de conversie tot zo'n succes te maken.

Over de Europese verordening inzake het grensoverschrijdend betalingsverkeer wil ik kort zijn, er is al zovéél over gezegd. Het wachten is nu op de verordening die er voor zorgt dat u op uw grensoverschrijdende brieven een postzegel van 39 eurocent kunt plakken. Er is tenslotte geen enkele reden waarom een brief van Maastricht naar Aken duurder moet zijn dan een brief van Roodeschool naar Goes. Voor het telefoonverkeer geldt een gelijke redenering. Met deze redenering worden de prijzen van grensoverschrijdende producten gefixeerd en kan het verschil in kosten niet worden doorberekend; die vrijheid is de ondernemer ontnomen. Hoe je het ook wendt of keert, de verordening is een prijsmaatregel en daarmee in strijd met het EU-verdrag. Afgewacht moet worden of de maatregel de consument uiteindelijk ten goede komt.

Dames en heren, het bankwezen wordt overstroomd met nieuwe regelgeving en voornemens daartoe. Een belangrijke oorzaak daarvan is dat de Europese Commissie in het kader van het Financial Services Action Plan in 2004 één Europese markt voor financiële diensten wil hebben gerealiseerd. Wij ondersteunen dat streven van harte maar bepleiten dat dat bereikt wordt door vereenvoudiging van regelgeving in plaats van door invoering van allerlei nieuwe regels.

Ook in Nederland spelen vele regelgevingtrajecten van overheid en toezichthouders, al of niet op richtlijnen van de EU gebaseerd, die de aandacht vragen van de NVB. In 2001 hebben twee belangrijke nota's het licht gezien: de nota over de hervorming van het toezicht en de nota Integriteit van de financiële sector en terrorismebestrijding. De doelstellingen van beide nota's, het aanpassen van het toezicht aan de veranderde omstandigheden en het aanscherpen van integriteitsregels om onwenselijke geldstromen te detecteren, steunen wij oprecht. Op de voorgestelde uitwerking hebben wij de nodige op- en aanmerkingen, maar daar zal ik u vanavond niet mee vermoeien. Wel wil ik de aanwezige toezichthouders en overheidsfunctionarissen oproepen om de sector toch vooral grondig te consulteren over voorgenomen maatregelen. Ook al heeft de bancaire sector een door de wet gearrangeerd huwelijk met overheid en toezichthouders, de echtelieden zijn elkaar trouw en respect verschuldigd. Als u respect voor de banken betoont door de effectiviteit en hanteerbaarheid van regelgeving voorop te stellen zullen de banken trouw de plichten blijven vervullen waartoe de wetten hen verbinden.

Dames en heren, ik wil afronden met een onderwerp dat mij na aan het hart ligt. De banken hebben in het afgelopen jaar veel kritiek over zich heen gekregen vanwege het teruglopen van het serviceniveau. Het pinnen door ouderen en gehandicapten, de sluiting of reorganisatie van kantoren, de problemen bij het wisselen van bank waren zaken die terecht de publiciteit haalden. Helaas ontstaat daardoor de indruk dat de banken zich onvoldoende rekenschap geven van hun maatschappelijke verantwoordelijkheid en dat ten onrechte. In het afgelopen jaar zijn vele maatschappelijk relevante zaken aangepakt en afgerond. Er is een convenant `primaire betaaldiensten' tot stand gekomen op grond waarvan iedereen recht kan doen gelden op een bankrekening en de daaraan verbonden basisbetaaldiensten. Verder is er uiterst constructief meegewerkt aan de totstandkoming van de financiële bijsluiter ter verbetering van de transparantie van complexe financiële producten en is de sector koploper waar het gaat om de bescherming van persoonsgegevens.

Natuurlijk blijft er veel te verbeteren. Zo wordt momenteel hard gewerkt aan maatregelen die de toegankelijkheid voor alle partijen tot het betalingsverkeer moet garanderen, is een verhuisservice voor incasso-machtigingen in de maak die het veranderen van bank sterk zal vereenvoudigen en is voor de medewerkers in de sector een arboconvenant afgesloten dat RSI, het ziekteverzuim en de instroom in de WAO moet terugdringen.

Ik weet dat bij de leden van de NVB de wil bestaat om voort te gaan op deze weg van het maatschappelijk verantwoord bankieren en ook in 2002 op de door mij aangegeven gebieden aanzienlijke vooruitgang te boeken.

Dames en heren, ik dank u voor voor uw aandacht en wens u een voorspoedig en gezond nieuwjaar,
Ik heb gezegd.