College bouw ziekenhuisvoorzieningen
Spreiding van ziekenhuiszorg nu voldoende, maar mag niet minder worden
nr. 2002.201
datum: 14-01-2002
De spreiding van spoedeisende en dagelijkse ziekenhuiszorg hoeft de komende jaren niet in gevaar te komen. Voorwaarde is wel dat buiten de verstedelijkte gebieden de voorzieningen op peil blijven en dat hiervoor voldoende financiële middelen beschikbaar zijn. Gelet op de maatschappelijke gevolgen dient besluitvorming hierover transparant te zijn met inspraak van 'stakeholders', zoals de verzekeraars en patiënten. Het is van belang dat hiertoe spoedig een gedragscode wordt opgesteld en ingevoerd.
Dit stelt het College bouw ziekenhuisvoorzieningen (Bouwcollege) in een rapport over de spreiding van ziekenhuiszorg dat aan minister Borst is uitgebracht. Het rapport is het eerste deel van een studie die op verzoek van de minister wordt uitgevoerd naar de beschikbaarheid en bereikbaarheid van tweedelijnszorg, toegespitst op de spoedeisende zorg en de zogenaamde dagelijkse zorg. Dagelijkse zorg is medisch-specialistische zorg waarvan frequent gebruik gemaakt moet worden, zoals bij chronische ziekten.
De spreiding van ziekenhuiszorg is benaderd vanuit de vraag van de patiënt. Uit het onderzoek blijkt dat per privé auto 99,2% van de Nederlandse bevolking een afdeling spoedeisende hulp binnen 30 minuten kan bereiken, en 99,6% binnen 45 minuten. Met de ambulance is dit, inclusief aanrijtijd, 82,4% binnen 30 minuten en 99,6% binnen 45 minuten. Op basis van de nu bekende plannen zullen deze cijfers tot 2010 nauwelijks veranderen.
In dunbevolkte gebieden is een ziekenhuis meestal de enige aanbieder van zowel spoedeisende hulp als de veelvoorkomende dagelijkse zorg. Het wegvallen van een ziekenhuislocatie kan dan ook belangrijke gevolgen hebben voor de spreiding. In deze gebieden is daarom altijd behoefte aan een algemeen ziekenhuis (basisziekenhuis) dat tenminste een basispakket van tweedelijnszorg, inclusief spoedeisende hulp en intensive care, kan leveren.
In verstedelijkte gebieden hoeft niet elk ziekenhuis over een afdeling voor 24-uurs spoedeisende hulp te beschikken. Differentiatie van het zorgaanbod, onder meer in de vorm van ziekenhuizen met specifieke taken en doelgroepen (profielziekenhuizen), is hier zeer wel mogelijk.
Het Bouwcollege vindt het belangrijk dat besluitvorming over het ontmantelen van ziekenhuislocaties transparant wordt gemaakt en dat de toegezegde gedragscode met voortvarendheid wordt uitgewerkt door de koepelorganisaties van ziekenhuizen (NVZ) en zorgverzekeraars (ZN). Deze gedragscode moet de mogelijkheid bieden voor de betrokken 'stakeholders' om in de regio vroegtijdig overleg te voeren over de wijze waarop in de huidige en toekomstige zorgvraag kan worden voorzien en welke zorginfrastructuur daarvoor nodig is.
Contactpersonen:
M. Verweij, arts E.L. Vrijland, arts
plv. algemeen secretaris hoofd afdeling Planontwikkeling