Verbond van verzekeraars

Nuancering standpunt fair value

Het Verbond heeft het standpunt over fair value accounting genuanceerd. Aan het huidige standpunt wordt toegevoegd dat fair value in de primaire accounts kan worden opgenomen als na een aantal jaren van ervaring met deze methode blijkt dat dit de juiste methode is. Daarnaast stelt het Verbond voor dat de International Accounting Standards Board (IASB) in de tussentijd voor
verzekeringsverplichtingen de standaard conform US GAAP overneemt.

Twee jaar geleden kwam het onderwerp fair value volop in de belangstelling, toen de IASB een eerste stap zette op weg naar één wereldstandaard voor de financiële verslaggeving voor verzekeringscontracten. Alle betrokken partijen, waaronder het Verbond en het Comité Européen des Assurances (CEA), waren het erover eens dat er een wereldwijde richtlijn moet komen. Het Verbond was het echter niet eens met het uitgangspunt van de IASB dat fair value accounting in de primaire verslagstaten de basis zou moeten vormen. Fair value accounting houdt in dat alle activa en passiva worden gewaardeerd op actuele marktwaarde. Volgens verzekeraars is de informatiewaarde van fair value echter relatief: fair value is slechts een momentopname, terwijl verzekeren juist een langetermijnkwestie is. Daarnaast is het onbekend hoe belangrijke stakeholders als aandeelhouders en consumenten reageren op fair value. Het Verbond presenteerde daarom in februari 2000 zijn standpunt: Fair value is niet de geëigende grondslag voor de primaire waardering in de financiële verslaggeving. Wel onderschreef het Verbond de informatiewaarde van fair value voor financiële analisten en was het voorstander van het verstrekken van deze informatie in de toelichting op het financiële jaarverslag.

Verzekeringscontracten conform US GAAP
Hoewel het Verbond altijd tegenstander is geweest van full fair value, stelt het Verbond nu toch voor om het huidige standpunt te nuanceren. Het Verbond denkt namelijk dat de voorgestelde koerswijziging een brug kan slaan tussen de nu haaks tegenover elkaar staande opstellingen van de verzekeringsbranche en de IASB.
Vanaf 2005 zullen alle verzekeraars hun financiële jaarverslag moeten opstellen conform de IASB. Aangezien de IASB nog geen standaard heeft voor verzekeringscontracten, pleit het Verbond ervoor om - in de tijd gelegen tussen het moment van 2005 en het moment dat fair value eventueel wordt ingevoerd in de primaire staten - verzekeringscontracten in de primaire staten te waarderen conform US GAAP (general accepted accounting principles). Voor US GAAP geldt dat de traditionele producten op oorspronkelijke grondslagen worden gewaardeerd en de moderne producten op recente grondslagen. Daarnaast is US GAAP gedetailleerder en specifieker dan de verslaggevingsregels in Nederland. De fair value informatie die vanaf 2005 in de toelichting op het jaarverslag wordt verstrekt, kan ex-post (buiten de boekhouding om) worden berekend. Vervolgens kan een behoorlijke evaluatie van de opname van fair value in de toelichting uitwijzen of deze in de primaire staten kan worden ingevoerd. Voorwaarde hiervoor is wel dat dan duidelijk moet vaststaan dat fair value de juiste methode is.

Oplossing problemen
Als het vernieuwende standpunt over fair value door alle partijen wordt overgenomen, zijn volgens het Verbond een paar belangrijke problemen opgelost. Zo heeft de IASB als enige geen standaard voor verzekeringsverplichtingen. Door US GAAP over te nemen wordt deze leemte ingevuld. Daarnaast wordt met de voorgestelde aanpak een big bang naar fair value voorkomen. Het Verbond is ervan overtuigd dat het praktisch onmogelijk is dat verzekeraars vanaf 2005 fair value in de primaire staten kunnen invoeren. Dit vergt een majeure aanpassing van de verzekeringstechnische administratie. Tot slot wordt met de standpuntwijziging de verdere discussie over full fair value naar de langere termijn verschoven.

Bondig, januari 2002