Gemeente Amersfoort
Amersfoort legt goede basis voor spreiding leerlingen
datum: 29 januari 2002
De afgelopen twee jaar is in Amersfoort gewerkt aan de spreiding van
allochtone en autochtone leerlingen in het basisonderwijs. Dit blijkt
een proces van lange adem te zijn. Er is een goede basis gelegd voor
spreiding in de komende jaren. Ook zijn enkele voorzichtige resultaten
geboekt. Daarom wil het college dit project de komende twee jaar
voortzetten.
Doel van het Amersfoortse spreidingsbeleid is ervoor te zorgen, dat de
leerlingpopulatie per school een afspiegeling is van de wijk.
Spreiding is belangrijk voor het integratieproces van autochtone en
allochtone kinderen. Ook moet spreiding een onwenselijke tweedeling in
het onderwijs voorkomen. Dit betekent voor een aantal scholen dat er
meer allochtone leerlingen bij moeten komen. In andere scholen zal het
aantal autochtone leerlingen moeten groeien. Spreiding van leerlingen
is onderwerp van landelijke discussie en wordt als maatschappelijk
belangrijk ervaren. Uit diverse landelijke projecten blijkt ook hoe
moeilijk deze materie ligt. Amersfoort heeft de eerste stappen op weg
naar spreiding gezet en een goede basis gelegd om op verder te bouwen.
Betrouwbare en volledige cijfers
Het onderwijs voelt een eigen verantwoordelijkheid voor spreiding.
Voor ondersteuning bij de uitvoering heeft de gemeente een
intermediair aangesteld. Die heeft onder meer een methodiek ontwikkeld
om het benodigde cijfermateriaal boven tafel te krijgen. Deze cijfers
zijn belangrijk om de wijknorm vast te stellen (% allochtone kinderen
in de wijk = % allochtone leerlingen voor de scholen in die wijk). Ook
is het van belang om de in- en uitstroom van de leerlingen naar
scholen in andere wijken te meten. Dit cijfermateriaal is nu volledig
en betrouwbaar. Het kan ook gebruikt gaan worden voor andere
beleidsterreinen. Er is ook een methodiek ontwikkeld en er zijn
afspraken gemaakt om het cijfermateriaal actueel te houden.
Duidelijke afspraken
Voor de komende twee jaar zijn met de schooldirecties en -besturen
afspraken gemaakt over de aanpak. Er vindt onderzoek plaats naar de
relevantie van de wijknorm en de gevolgen van het wijkoverschrijdend
leerlingverkeer. De conclusies die op basis van het cijfermateriaal
kunnen worden getrokken, worden helder geformuleerd en in de
uitvoering van beleid meegenomen. Per wijk of cluster van scholen
worden afspraken gemaakt over de in- en uitstroom van leerlingen, het
wijkoverschrijdend leerlingverkeer, de wijknorm en de te nemen
maatregelen. Voor de voorlichting aan ouders wordt goed materiaal
ontwikkeld. In 2002 voeren twee pilotwijken een wijksgewijze
voorlichtingscampagne. De ervaringen in deze wijken worden meegenomen
bij de uitbreiding van de campagne naar andere wijken in 2003.
Waarom duurt het zo lang?
Had er na twee jaar meer resultaat kunnen zijn? Door een aantal
oorzaken is het een proces van lange adem. Het ontwikkelen van de
methodiek vroeg veel discussie en tijd. Het vergaren van het benodigde
cijfermateriaal was erg arbeidsintensief. Directies van zogenoemde
'zwarte scholen' hebben geen belang bij het verlies van allochtone
leerlingen als daar niet direct een groei van autochtone leerlingen
tegenover staat. Het toelaten van leerlingen stelt scholen op dit
moment in het algemeen voor grote problemen. De opvang van
zorgleerlingen, de kwaliteit van het onderwijs, krapte op de
arbeidsmarkt en de kwaliteit en kwantiteit van de huisvesting zijn
onderwerpen die het aannamebeleid sterk onder druk zetten. Bovendien
is het spreidingsbeleid op de drukke agenda van het onderwijs één van
de vele aandachtsgebieden.
Positieve ontwikkelingen
Een zeer positief resultaat is de uitwisseling van gedachten en ideeën
tussen directies en tussen schoolbesturen. Uitgaande van ieders
identiteit is men duidelijk bereid gemeenschappelijke
verantwoordelijkheid te dragen. Drie schoolbesturen van het openbaar,
protestant en katholiek onderwijs hebben al afspraken over het
spreidingsbeleid gemaakt en voeren die ook uit. In enkele wijken
hebben directies aangegeven dat de school 'vol' zit en kinderen naar
andere wijkscholen doorverwezen. Collega-directeuren reageerden hierop
positief door vooral in de onderbouw plaatsen voor allochtone
leerlingen te reserveren.
Aandeel gemeente
De inzet van een intermediair is ook de komende twee jaar nodig om het
project op de drukke agenda van het onderwijs te houden en ervoor te
zorgen, dat de afgesproken aanpak goed wordt geïmplementeerd. Verder
wil het college de kosten van de ontwikkeling en verspreiding van
voorlichtingsmateriaal voor ouders betalen. In totaal wil het college
hiervoor ¤ 34.084,-
(f 75.111,25) beschikbaar stellen.