Jubileumconferentie
Hoger onderwijs: publiek of privaat?
Hoger onderwijs is een publiek goed en valt onder publieke
verantwoordelijkheid, stipuleerden de Europese
onderwijsministers in mei nog eens in een gezamenlijke
verklaring. Dat lijkt een wanhoopskreet. Want over de hele
wereld wordt steeds meer hoger onderwijs aangeboden door
bedrijven of instellingen met een winstoogmerk. Het gaat om 2.2
biljoen dollar. Dat is volgens de OESO het bedrag dat dit jaar
wereldwijd omgaat in onderwijs. In de OESO landen zit daarvan
gemiddeld 10 procent in de private sector, in Duitsland en de
Verenigde Staten al ongeveer een kwart. Wie het heeft over
privaat onderwijs verwijst tegenwoordig niet meer alleen naar
de door kerk- of andere genootschappen bestuurde scholen en
universiteiten, maar ook naar het onderwijs dat multinationals
hun eigen personeel bieden, en naar de opleidingen van
commerciële onderwijsinstellingen. Voor de erkenning van hun
diploma's sluiten ze soms joint ventures met universiteiten,
die zelf ook commerciëler gaan functioneren.
Er groeit een nieuwe vorm van directe afstemming tussen opleiding en arbeidsmarkten, waarbij universiteiten niet meer het monopolie op hoger onderwijs hebben en overheden hun grip op de kwaliteit en de toegankelijkheid ervan dreigen te verliezen. Is dat bedreigend, of juist onontbeerlijk voor landen die hun economische groei op peil willen houden? Heeft het hoger onderwijs als geheel te maken met de markt die ontstaat, of gaat het om bepaalde vormen en blijft de overdracht van academische waarden buiten schot? Hoeveel kans hebben maatregelen van regeringen die proberen om het onderwijsaanbod vanuit het buitenland te reguleren?
De onderhandelingen in het kader van de General Agreement on Trade in Services om de handel in hoger onderwijsdiensten vrij te maken, worden de laatste maanden steeds intensiever gevoerd. Als het zover komt zal het aanbod uit Amerika en enkele andere Angelsaksische landen de 'markt' sterker domineren. Dat is een van de ontwikkelingen die de motivatie vormen om het Europese hoger onderwijs te harmoniseren, vanuit het idee dat eendracht maakt macht. Maar over heel veel nieuwe taken met betrekking tot kwaliteit en toegankelijkheid van het hoger onderwijs moeten overheden en instellingen in Europa het nog eens worden. En ook een hele nieuwe partij, die van de private onderwijsaanbieders, moet daar bij betrokken worden. Met de organisatie van de internationale conferentie The global higher education market. Shifting roles, changing rules geeft Nuffic een duwtje aan het debat in Europa.
Conferentie
De conferentie vindt plaats op 19 maart 2002, in de Nieuwe Kerk
in Den Haag. Op de website www.nuffic50years.com is al veel
informatie over de conferentie beschikbaar. Onder meer het
voorlopige programma, artikelen en rapporten over
transnationaal onderwijs, de General Agreement on Trade in
Services en nog veel meer, en het issuepaper, waarin een schets
wordt gegeven van de privatisering en globalisering van het
hoger onderwijs en de mogelijke gevolgen voor internationaal
beleid. Inschrijven voor (gratis) deelname aan de conferentie
kan via de website of door een mailtje naar lkoper@nuffic.nl
| laatste wijziging: oktober 2001 |