Limburgs Museum
Toegevoegd: 28-2-2002
Publiekstrekker voor Limburgs Museum
Expositie Asterix & Europa op 23 maart van start in Venlo
Sef Derkx
Groot nieuws en goed nieuws: Asterix en zijn vrienden komen naar
Venlo. Om precies te zijn naar het Limburgs Museum, tegenover het
NS-station. Daar zijn ze te zien van 23 maart tot en met 27 oktober
2002, dik zeven maanden dus. Met het binnenhalen van de reizende
tentoonstelling Asterix & Europa krijgt het Limburgs Museum een echte
publiekstrekker in huis. Bij het Rijksmuseum voor Oudheden in Leiden,
waar de expositie van start ging, stonden de bezoekers dagelijks in
een lange rij voor de kassa. In het Gallo-Romeins Museum van Tongeren
(België) was Asterix met meer dan honderdduizend bezoekers de grootste
klapper ooit. De tentoonstelling zal voor heel veel bezoekers op de
allereerste plaats een heerlijk feest van herkenning zijn. Dat geldt
zeker voor kinderen. Met originele voorwerpen, replicas en
reconstructies, spetterende decors en interactieve programmas komt de
wereld van Romeinen en Galliërs helemaal tot leven.
Assurancetourix
De bezoeker wandelt door het dorp van Asterix, sluipt met ingehouden
adem langs het legerkamp van de Romeinen en viert de overwinning aan
de legendarische Gallische feesttafel. Albert Uderzo maakte speciaal
voor deze tentoonstelling 36 tekeningen die voor de ware Asterixfan
alleen al een bezoek meer dan waard zijn. Maar er is ook aandacht voor
de actualiteit van de Europese Unie en voor geschriften uit de oudheid
die melding maken van de Romeinen en de Galliërs en hun onderlinge
strijd. Voor kinderen die bij Asterix op bezoek komen, zijn er leuke
speurtochten en het onderwijs wordt bediend met educatieve programmas.
In de periode dat de tentoonstelling in Venlo staat, zijn er
verschillende extra publieksactiviteiten gepland, zoals een lofzang
aan bard Assurancetourix. Deze meest verguisde vocalist aller tijden
wordt toegezongen door duizend deelnemers aan een workshop van de
Muziekscholen Venlo en Tegelen. Het meest opvallend is het
Romeinenweekend dat met Pinksteren gepland staat. Achter het Limburgs
Museum in het Julianapark zal een compleet Romeins legerkamp zijn
tenten opslaan. Kan nog gezellig worden als dat Asterix en zijn
vrienden ter ore komt!
Trommelvliezen
De tentoonstelling Asterix & Europa neemt de wereld uit de strips en
vergelijkt die met wat wij weten uit archeologisch onderzoek en
schriftelijke bronnen. Soms botst dat. De fijnbesnaarde bard
Assurancetourix heeft in de strips maar weinig fans. Bij het
traditionele overwinningsmaal hangt de arme ziel in een ongemakkelijke
houding aan een boom. De mond gesnoerd. Of is anderszins veilig
opgeborgen ter bescherming van de trommelvliezen. De werkelijkheid van
tweeduizend jaar geleden zag er toch wel wat anders uit. De bard was
een man van hoog aanzien in de samenleving. Als enige mocht hij het
dorpshoofd van repliek dienen en in het openbaar in het ootje nemen.
Dan zijn er nog de menhirs die Obelix gevraagd, maar vooral ongevraagd
cadeau doet. Uit onderzoek is onomstotelijk vast komen staan dat ze
uit een vroegere periode dateren, toen er nog geen Romein in Gallië te
bespeuren was. Tot slot de toverdrank van de wijze druïde Panoramix
die de Galliërs onoverwinnelijk maakt. Daar is nog nooit enig bewijs
voor gevonden. Sterker nog, de Romeinen zegevierden meestal.
Opstap
Even voor alle duidelijkheid: het is de tentoonstellingsmakers
helemaal niet te doen om het beeld van tekstschrijver Goscinny en
tekenaar Uderzo te ontmaskeren. De geestelijke vaders van Asterix en
Obelix hadden immers niet de pretentie een precieze kopie te scheppen
van de historische werkelijkheid. Ze creëerden een eigen wereld. Een
wereld met weliswaar duidelijke kenmerken van de samenleving aan het
begin van onze jaartelling, maar bovenal een wereld die lijkt op de
onze. Vooral als je let op de eigenaardigheden en hebbelijkheden van
de hoofdrolspelers uit de strips. In die zin houdt Asterix ons een
spiegel voor van zelfrelativering. De stripverhalen van Asterix zijn
in de expositie een springplank om de bezoeker kennis te laten maken
met de West-Europese samenleving twee millennia geleden.
Schedels
De tentoonstelling is thematisch ingedeeld en een wandeling door het
driedimensionaal stripverhaal. Asterix en Obelix zijn op jacht naar
wilde zwijnen. Achter een boom verstopt, zit een van angst bibberende
Romeinse patrouille. Na deze kennismaking volgen zeven afdelingen die
elk worden toegelicht door een van de figuren uit de stripverhalen. In
Het griezelkabinet laat de engerd Xynix (uit het album De Ziener) zien
dat het boerenjongens-krentenmik-sfeertje van de Galliërs in
werkelijkheid niet bestond. In een gereconstrueerde tempel hangen de
doorboorde schedels van hun slachtoffers! Ook is in deze afdeling een
Romeinse legionair te zien in volledige uitrusting. Panoramix, de
druïde, geeft in Lezen en graven uitleg over archeologische technieken
en dateringsmethoden. Asterix zelf verwelkomt de bezoeker in de
afdeling Het dorp. Het dagelijks leven daar en bijzondere
gebeurtenissen, zoals de schildverheffing, worden uitgelegd.
Gevechtstechnieken van Romeinen en Galliërs staan centraal in Ten
aanval!!!, waar Abraracourix onze gastheer is. Zijn buurman Julius
Caesar laat in Het legerkamp, het volgende onderdeel van de expositie,
zien onder welke Spartaanse omstandigheden Romeinse soldaten moesten
leven. In de eeuwen van de Romeinse overheersing werd de Romeinse
cultuur langzaam geaccepteerd en vervolgens overgenomen door de
autochtone bevolking. Er is trouwens een opvallende parallel tussen
toen en nu: een soort van Europese eenwording avant la lettre. In de
Romeinse tijd was er één monetair stelsel en bovendien een voor het
gehele Romeinse rijk geldende eenheid van gewichten en maten. Over die
zaken gaat het in het compartiment Rome sweet Rome van de onderkruiper
en gladjanus Nogalfix (uit het album De kampioen). Vanzelfsprekend is
het slot van de tentoonstelling Eind goed, al goed identiek aan het
laatste plaatje uit elk Asterixverhaal. We zitten met Asterix en zijn
dorpsgenoten, maar ook met alle Europeanen die een rol spelen in de
verhalen, aan aan het feestmaal. Publiekslieveling Obelix nodigt uit
om plaats te nemen en Asterixalbums, catalogi en literatuur te
raadplegen of met interactieve computerprogrammas aan de gang te gaan
over het Romeinse rijk en het Europa van nu.