Persbericht Trimbos-instituut
Het Maandblad Geestelijke volksgezondheid in april
Schizofrenie bestaat niet
`Schizofrenie' is een van de bekendste psychiatrische begrippen, maar
ook een van de meest omstreden. Want gaat het hier eigenlijk wel om
één aandoening? Volgens psychiater Pieter Vlaminck kun je zelfs niet
spreken van een verzameling aandoeningen: er is namelijk niet één
kenmerk dat alle `schizofrene' patiënten met elkaar gemeen hebben. In
een dubbel lang artikel deconstrueert hij dit `container-begrip', dat
in de jaren negentig nog wijder werd dan het al was. Gebrek aan
onderscheid tussen diverse patiënten is volgens Vlaminck meer dan een
academisch schoonheidsfoutje: `Het leidt tot slordige hulpverlening en
slecht onderzoek.' De term schizofrenie kan dus maar beter verdwijnen.
Maar of dat gebeuren zal, is de vraag: er zijn namelijk ook
maatschappelijke, zelfs commerciële, belangen gemoeid.
Schone schijn in de GGZ
Sinds het begin van de jaren zeventig analyseerde A.A.J.M. Beenackers
zo'n tienduizend dossiers van patiënten in instellingen voor ambulante
GGZ. Zelden trof hij daarin sporen aan van een specifieke,
systematische behandelmethode. Kennelijk gaan therapeuten vooral
improviserend te werk. Verontrustend vindt de auteur dat niet, maar
wel verbazingwekkend: waarom maken therapeuten buiten de behandelkamer
goede sier met modellen, systemen, procedures en protocollen terwijl
ze zich daar binnenskamers niet door laten gezeggen? Is al dat
gepraat, geschrijf en geconfereer over behandelmethoden niet meer dan
`window dressing'?
TBS niet onder regie GGZ
Het voorstel van de Commissie Kosto om de TBS-klinieken onder regie
van algemene psychiatrische ziekenhuizen (APZ) te stellen, is niet
goed gevallen, ook niet bij het kabinet. Velen menen dat zulke
bestuurlijke integratie geen oplossing biedt voor het probleem waar
deze klinieken mee kampen: de stagnerende uitstroom van betrekkelijk
ongevaarlijke TBS-klanten naar een de reguliere GGZ-instelling.
Volgens F.C.H. Derks, J. Gerrits en H.E. de Kuiper zou het probleem zo
zelfs erger kunnen worden. Als een APZ zeggenschap heeft over een
TBS-kliniek kan het immers, bij gebrek aan een verblijfafdeling, in
verleiding komen om gevaarlijke, chronisch psychotische patiënten
daarnaar door te sluizen. De forensische psychiatrie moet volgens de
auteurs niet worden ingepast in bestaande GGZ-structuren maar met hun
medewerking uitgroeien tot een veelzijdig, dus transmuraal
zorgcircuit.
Het Maandblad Geestelijke volksgezondheid (MGv) is een uitgave van het
Trimbos-instituut (Netherlands Institute of Mental Health and
Addiction) in samenwerking met Bohn Stafleu Van Loghum. Het heeft een
onafhankelijke redactie. Journalisten en politici kunnen een gratis
exemplaar aanvragen: tel. 030-297 11 00 (fax: 030-297
11 11); e-mail: mgv@trimbos.nl of: MGv, Postbus 725; 3500 AS Utrecht.
Anderen kunnen een exemplaar bestellen bij de uitgeverij: BSL
Klantenservice, Postbus 246; 3990 GA Houten; tel.: 030-638 37 36 (fax:
030-638 39 99); website: http://www.bsl.nl.
Zie ook de inhoudsopgave van het laatstverschenen nummer.
---