Gemeente Tilburg

28-3-2002
Tilburg voert 'sanctiewet' het beste uit

De gemeente Tilburg voert de 'Wet boeten en maatregelen 'landelijk het beste uit. Dit blijkt uit een eind 2001 gehouden onderzoek door het ministerie van SZW onder gemeenten met meer dan 50.000 inwoners naar sancties in de bijstand.

Tilburg scoort als beste in de uitvoering van de wet, wat niet wil zeggen dat Tilburg ook de meeste boetes en maatregelen oplegt. In aantal opgelegde boetes en maatregelen zit Tilburg in de middenmoot: 7,1 boetes en 12,8 maatregelen per 100 Abw-ers (Algemene bijstandswet). In Tilburg zitten momenteel circa 5200 mensen in de bijstand.

In de 'Agenda voor de Toekomst', een contract dat minister Vermeend onlangs met een groot aantal gemeenten, waaronder Tilburg, heeft afgesloten om de uitstroom uit de bijstand te bevorderen. Onlangs onderstreepte de minister het belang van een goede en gedegen handhaving van de Algemene bijstandswet, door bij gemeenten als Amsterdam en Rotterdam op dit gebied extra inzet te verlangen. Het opleggen van boetes of maatregelen is nooit een doel op zich, het gaat eerst en vooral om klanten (weer) actief te krijgen op weg naar werk en met name het goed uitvoeren van de wet is daarbij ondersteunend.

Goede uitvoering door polismodel
Tilburg heeft de afgelopen tijd zijn koploperfunctie in het land waargemaakt door op weg naar sluitende aanpak daadwerkelijk duidelijke stappen te zetten. De nieuwe werkwijze volgens het polismodel is het concrete voorbeeld daarvan. Handhaving hoort daar zeker bij; klanten voorlichten over wat wel en niet kan in de bijstand, een fraudepreventiemedewerker die klanten wijst op het voorkomen van boeten en maatregelen en het fraudekompas zijn voorbeelden uit de Tilburgse praktijk, die nu landelijk navolging krijgen. Voor Tilburg is de uitkomst van het onderzoek een stimulans op de ingeslagen weg door te gaan.

Doel van de wet is aanscherping van het naleven van regels door mensen in de uitkering met behulp van het opleggen van boeten en maatregelen. Ter verduidelijking:

· een boete wordt opgelegd wanneer iemand met een uitkering onjuiste of onvolledige inlichtingen verstrekt aan Sociale Zaken;
· een maatregel wanneer men niet tijdig voldoet aan de inlichtingenplicht of als men een andere verplichting niet of niet behoorlijk nakomt. De uitkering wordt dan tijdelijk gekort (5, 10 of 20 %), of tijdelijk stopgezet (100%).

Het onderzoek naar de uitvoering van de wet is gebaseerd op een aantal indexen:

1. De kwaliteit van de gebruikte voorlichtingsmiddelen, de deskundigheidsbevordering, de registratie en de werkinstructies. In Tilburg komt dit o.a. naar voren in de fraudepreventiemedewerker, de fraudefolder, het fraudekompas, de beleidsmededelingen en het werkboek.

2. De analyse van resultaatgegevens en rapportage aan bestuur en management.
In Tilburg komt dit o.a. naar voren in het uitvoeringsbeleidsverslag.
3. De index die uitdrukt in welke mate de gemeente alert is op gedrag, opgebouwd uit gegevensuitwisseling met instanties en het toepassen van de wet als daar aanleiding voor is.
In Tilburg komt dit o.a. naar voren in het gegevensuitwisseling met het inlichtingenbureau, de belastingsdienst en de terugmeldingen van trajectuitvoerders.

4. Het aantal voorlichtingsmomenten en het aantal manieren van voorlichting bij aanvraag van een uitkering.
In Tilburg komt dit o.a. naar voren door tijdens aanvraaggesprekken expliciet aandacht te besteden aan de rechten en plichten voor een klant aan de hand van de fraudefolder.