Opkopzorg


05-04-2002

Voorlichtingscampagne modernisering AWBZ in première

De modernisering van de AWBZ moet in de komende maanden in rap tempo vorm gaan krijgen. Draagvlak in het veld en politieke steun zijn er, maar nu moet in de praktijk de grote omslag van aanbod- naar vraagsturing gemaakt worden. Informatie-uitwisseling is essentieel in dit proces, en daarom lanceert het Ministerie van VWS een voorlichtingscampagne voor het veld. Op dinsdag 2 april ging de campagne Modernisering AWBZ in première.

Staatssecretaris Vliegenthart gaf in een speech het startschot voor de campagne. De discussie over de modernisering van de AWBZ is al een tijdje bezig, maar nu moet er echt iets gaan gebeuren, aldus Vliegenthart. Om hier bekendheid aan te geven, is de communicatiecampagne opgezet.
Regionale bijeenkomsten De campagne is opgezet volgens een cascademodel: het bovenste plateau de landelijke organisaties werden tijdens de première bijgepraat. Daarna volgen er 26 regionale bijeenkomsten, gericht op patiënten, RIOs, zorgaanbieders en lokale en provinciale bestuurders.

Feedback
De campagne is interactief: het Ministerie wil er haar visie mee uitdragen, maar ook feedback krijgen uit de praktijk. Wat is er nodig om de fundamentele omslag te maken van een aanbodgestuurd naar een vraaggestuurd model?
Cliënt centraal De uitgangspunten zijn eenvoudig, aldus de staatssecretaris: De cliënt centraal, zorg op maat. Om daar te komen moet er echter waanzinnig veel gebeuren, in een zeer complexe praktijk. De veranderingen moeten niet van bovenaf opgelegd worden maar door iedereen gedragen worden.
Kerndoel is om de cliënt de regie terug te geven over zijn of haar eigen leven. Mensen vragen om meer zeggenschap, en accepteren niet meer dat de zorg niet is zoals men wenst, met te weinig ruimte, te weinig privacy. Mensen die zelf keuzes maken, zijn veel tevredener, aldus Vliegenthart. zelfs als ze uiteindelijk uitkomen bij dezelfde vorm van zorg.
Ontschotting Gelukkig spelen steeds meer aanbieders hierop in, maar daarbij lopen ze vaak tegen regelgeving op die als knellend wordt ervaren. De aparte potjes bijvoorbeeld, waarmee de discussie is begonnen. Vanaf 1 januari 2003 is die al zo lang gewenste ontschotting een feit, en mag men de zorg AWBZ-breed leveren. Die flexibilisering leidt tot meer dynamiek. Er komt ruimte voor vragers en aanbieders in de zorg. De RIOs en zorgkantoren moeten die processen faciliteren. Regelgeving, communicatie, informatie Wat moet er nog gebeuren?, vraagt Vliegenthart zich hardop af. Allereerst moet er regelgeving komen. Ten tweede is de communicatie over en weer heel belangrijk om te zien hoe het in de praktijk gaat. Op papier kan het heel mooi zijn, maar werkt het ook? De modelprojecten zijn het derde onderdeel. Daar moet proefgedraaid worden: informatie verzamelen die nuttig is voor iedereen.
Vaart erin houden Tot slot moeten de veranderingen gefaseerd worden ingevoerd. Daarbij houdt VWS de druk sterk op de ketel. We beseffen heel goed dat het buitengewoon complex is, zegt Vliegenthart, en op 1 januari 2003 zal de wereld niet ineens helemaal anders zijn. Maar we moeten de vaart erin houden, er moet vooruitgang zijn. Als we gaan wachten op de zwakste schakel bestaat het gevaar dat het proces stokt.

Lichten op groen Er is een breed draagvlak voor de veranderingen, aldus Vliegenthart. Er is niemand die zegt: laten we het bij het oude houden. Het belangrijkste is dat mensen, zowel de cliënten als de aanbieders als de zorgkantoren, zien dat ze er beter van worden. Door de AWBZ-modernisering kunnen aanbieders beter inspelen op de zorgvraag, de kwaliteit verbeteren en is er minder bureaucratie.

Alle lichten staan op groen, concludeert Vliegenthart. We hebben de uitgesproken verlangens van cliënten, we hebben kamerbrede politieke steun en we hebben de principiële steun van de landelijke organisaties. We kunnen met elkaar een heel belangrijke verbetering realiseren.

OpKopZorg.nl
In de campagne heeft Opkopzorg.nl een belangrijke rol in de interactieve informatie-uitwisseling. Tijdens de bijeenkomst op 2 april konden de aanwezigen online discussiëren over de vraag Welke knelpunten zullen volgens u in de proefboerderijen aan de orde moeten komen, en waarom?, een mogelijkheid waarvan gretig gebruik werd gemaakt. De reacties zijn momenteel te lezen in Discussie.

Lagerhuis Ook de rest van de bijeenkomst stond in het teken van debat. De aanwezigen konden vragen stellen en in discussie gaan met staatssecretaris Vliegenthart, Directeur-Generaal Van Lieshout en projectleider Van Pijkeren. Vervolgens debatteerden een twintigtal vertegenwoordigers uit het AWBZ-veld onder leiding van Marcel van Dam volgens de Lagerhuis-formule. De vraagtekens, zorgen en knelpunten waren nog talrijk in het debat, maar opvallend was toch het grote draagvlak voor de modernisering. Ik heb nog nimmer een project gezien dat zoveel impact kan hebben als de modernisering van de AWBZ, besloot Van Dam. Het zou fantastisch zijn als dit lukt. Koplopers De bijeenkomst werd besloten met de presentatie van de koplopers: organisaties en instellingen die (delen van) de moderniseringsplannen in de praktijk gaan testen. Het betreft onder meer het opstellen van het infomateriaal voor klanten, het uittesten van de indicatieformulieren en het ontwerpen van het 'gereedschap' voor de uitvoering van de nieuwe, AWBZ-brede PGB-regeling. Boekje Modernisering AWBZ Tijdens de manifestatie werd ook het nieuwe VWS-boekje Modernisering AWBZ, Klanten Kiezen gepresenteerd. Het boekje vat samen wat de AWBZ-modernisering betekent voor cliënten, cliëntenondersteuners, indicatiestellers, medewerkers van zorgkantoren, zorgaanbieders en de overheid. Het boekje is te downloaden via de rubriek Achtergronden.
Meer informatie
Het boekje maakt deel uit van het informatiepakket voor de aanwezigen op de regionale bijeenkomsten van de communicatiecampagne Modernisering AWBZ, Klanten Kiezen. De managers in de zorg kunnen deze informatie gebruiken om hun medewerkers te informeren over de veranderingen, waar iedereen mee te maken zal krijgen.