Rijksarchiefdienst
POOLSE ONDERSCHEIDING VOOR RESTAURATOR NATIONAAL ARCHIEF.
Vrijdag 12 april ontvangt mevrouw Boguslawa van Slooten-Kazimierska,
conservator van het Nationaal Archief i.o., het huidige Algemeen
Rijksarchief in Den Haag, het Gouden Kruis van Verdienste van de
Republiek Polen. President Aleksander Kwasniewski kent deze eervolle
onderscheiding aan zijn landgenote toe voor de Nederlandse hulpactie
'Red de Poolse archieven van het water'. Na de watersnoodramp van 1997
heeft zij zich als coördinator ingezet voor het behoud van het Poolse
cultuurhistorische erfgoed. De Poolse ambassadeur in Nederland mevr.
Maria Wodynska-Walicka zal de onderscheiding overhandigen. De
ceremonie vindt plaats om 14.00 uur in de Poolse ambassade in Den
Haag.
Achtergrond hulpactie voor Polen
Juli 1997 werd het zuiden van Polen, zoals heel Midden-Europa,
getroffen door een watersnoodramp van grote omvang. De overstromingen
hadden grote gevolgen: vele bewoners kwamen om het leven of moesten
hun huizen verlaten. Het wassende water betekende ook een ramp voor
het cultuurhistorische erfgoed van Polen. In de Poolse steden Wroclaw,
Katowice, Nysa, Raciborz, Kamieniec Zabkowicki en Opole kwamen grote
delen van de archieven onder water te staan. Drie kilometer lokale
historie dreigde daardoor verloren te gaan. Er was snel actie nodig om
de eeuwenoude stukken zoals handgeschilderde kaarten, foto's,
juridische akten en bevolkingsregisters te redden.
Transporten
Mevrouw Boguslawa van Slooten-Kazimierska, zelf expert op het gebied
van restauratie en conservering bij het Nationaal Archief i.o.,
begreep als geen ander hoe groot de schade als gevolg van de
watersnoodramp was. Niet alleen is de werking van water verwoestend;
Polen had nooit geld om zijn archiefverzamelingen en de
archiefgebouwen goed te beschermen. Daarom begon zij onmiddellijk een
landelijke hulpactie voor de Poolse archieven. Zij schakelde de
Nederlandse rijksarchieven en gemeentearchieven in om duurzame
verpakkingsmaterialen in te zamelen zoals zuurvrije dozen, papieren
omslagen en beschermende kokers. De restaurator moest ook het
benodigde geld bijeenkrijgen om de transporten naar Polen te betalen.
Daartoe benaderde ze de tientallen gemeenten die een stedenband met de
Poolse Republiek onderhouden en de Rotary Club in Zutphen. Het
resultaat: in juni 1998 stond een Nederlands goederentransport aan de
poorten van Wroclaw. Een jaar later leverden de vrachtauto's
materialen uit het Nederlandse archiefwezen af in Katowice.
Samenwerking Nationaal Archief i.o. en Polen
Het Nationaal Archief i.o., het huidige Algemeen Rijksarchief in Den
Haag, werkt veel samen met het archiefwezen in Polen. De opleiding tot
archivaris en restaurator zijn van een hoog niveau. Helaas heeft de
overheid te weinig geld om de archiefcollecties in goede staat te
brengen én te houden. Het Nationaal Archief wil de komende jaren de
samenwerking met Polen uitbreiden onder meer op het gebied van
kennisoverdracht en training van behoudsmedewerkers.