Openbare Bibliotheek Oss

2 april 2002

Culturele Coproducties: Sjaak van Dorst over de landbouwgeschiedenis in de 20e eeuw

Op maandag 22 april is Sjaak van Dorst te gast in Culturele Coproducties, een samenwerkingsverband tussen Libris Boekhandel Derijks en de Openbare Bibliotheek Oss. Hij vertelt aan de hand van dia's over de veranderingen op het platteland. Van de schoolplaten van C. Jetses tot de komst van de melkrobot. Nog nooit verliepen de veranderingen bij de boeren zo snel als in de afgelopen 50 jaar. De lezing vindt plaats in de Bibliotheek Oss, aanvang 20.00 uur. Toegangskaarten à 3,50 zijn te koop bij de boekhandel en de bibliotheek.

Sjaak van Dorst Sjaak van Dorst (1955) is geboren en getogen in Haren bij Oss. In het jaar dat hij geboren werd, kocht zijn vader de eerste tractor voor de boerderij. Sjaak van Dorst groeide op in een Brabants katholiek boerengezin en was nummer acht in een gezin van 10 kinderen. In het boek Hoe God verdween uit Jorwerd: een Nederlands dorp in de twintigste eeuw beschreef Geert Mak wat Sjaak persoonlijk heeft ervaren: de snelle ontwikkeling van het platteland en de landbouw in Nederland.

Geschiedenis en ontwikkeling van de landbouw: het plattelandsleven in Haren De jaren vijftig stonden in het teken van de tractoren, in de jaren zestig werd de melkmachine geïntroduceerd en deed de emancipatie van de boerin voorzichtig haar intrede. Bij de familie van Dorst en vele andere boerengezinnen werd de boerderij uitgebreid met een badkamer en de jaren zeventig zorgden voor een bloei van het boerenbedrijf. Met de invoering van het melkquotum in 1984 brak een moeilijke tijd aan voor de boeren. Het leiden van een landbouwbedrijf in Nederland werd steeds meer aan regels en nieuwe (Europese) wetgeving gebonden. De gevolgen waren groot. Landbouwgebieden die voor de Tweede Wereldoorlog met veel moeite waren ontgonnen, werden in de jaren negentig weer "teruggegeven" aan de natuur. Vanwege de strakke regelgeving en de dalende inkomsten verlieten veel boeren ons land. De boeren die hun bedrijf trouw bleven, werden vaak tevens landschapsbeheerder of combineerden hun agrarisch beroep met een andere bedrijfstak, zoals campinghouderij. Sjaak van Dorst laat prachtige dia's zien van de veranderingen van het boerenleven en het platteland uit de twintigste eeuw: "de eeuw van zijn vader". Ook vertelt hij over de geschiedenis en ontwikkeling van de landbouw, verluchtigd met anekdotes en persoonlijke herinneringen aan bijvoorbeeld de slachtmaand, de oogsttijd en natuurlijk zijn jeugd in Haren. Hobbyvitrine Tot en met 22 april zijn er in de hobbyvitrine van de Bibliotheek Oss voorwerpen, foto's en prentbriefkaarten te zien betreffende de ontwikkeling van veeteelt, varkensteelt en landbouwmechanisatie, verzameld door Sjaak van Dorst.

Dia-lezing De dia-lezing van Sjaak van Dorst vindt plaats op maandag 22 april a.s. om 20.00 uur in de Bibliotheek Oss. Toegangskaarten à 3,50 zijn verkrijgbaar bij Libris Boekhandel Derijks en de Openbare Bibliotheek Oss.