Nederlands Architectuurinstituut

NAi

NAi-persbericht, 22 april 2002

Getty Grant Program kent 200.000 euro toe voor Cuypers archief!

De smaak van Cuypers. De eetzaal in kasteel De Haar Tentoonstelling in de Gaanderij
van 4 mei t/m 22 september 2002

Onlangs heeft The Getty Grant Program uit Los Angeles aan het Nederlands Architectuurinstituut (NAi) 200.000 euro toegekend voor het archief van de befaamde architect P.J.H. Cuypers (1827-1921). Cuypers is algemeen bekend als architect van het Rijksmuseum en het Centraal Station in Amsterdam en kasteel De Haar in Haarzuilens.

De subsidie is bestemd voor de inventarisatie van het enorme archief, dat het NAi beheert. Deze klus zal in 2003 van start gaan en drie jaar duren. Het NAi bereidt een grote overzichtstentoonstelling over P.J.H. Cuypers voor, die voorlopig gepland staat voor 2006. Nu is er alvast een voorproefje te zien: de tentoonstelling 'De smaak van Cuypers. De eetzaal van kasteel De Haar'. Het interieur van de eetzaal van kasteel De Haar wordt tot in detail uitgelicht, van wanden en meubels tot en met servies en bestek.

Kasteel De Haar in Haarzuilens staat de laatste tijd in de schijnwerpers vanwege een grootscheepse restauratie. Het NAi bewaart ruim zesduizend tekeningen en honderden foto's en geschreven stukken van dit imposante bouwwerk. Ze vertellen het verhaal van een roerige bouwgeschiedenis. P.J.H. Cuypers ontwierp voor De Haar niet alleen het exterieur, maar ook het volledige interieur. In het archief bevinden zich prachtige tekeningen van gevels, vloeren en plafonds, maar ook van lambriseringen, behang, meubels, servies en zelfs van kleding voor het personeel.

Gesamt-
kunstwerk In de ruim veertig jaar van het ontwerp en de bouw van kasteel De Haar, creëerde de architect samen met zijn zoon Joseph Cuypers (1861-1949) een waar 'Gesamtkunstwerk', waarin middeleeuwse traditie samenging met eigentijdse luxe en comfort. De kamers werden bijvoorbeeld verwarmd door radiatoren geplaatst voor een middeleeuwse schouw. Ook werd een moderne Parijse keuken aangelegd die door middel van een liftje in verbinding stond met de eetzaal. De interieurs van de zalen op de begane grond herinneren aan de representatieve ontvangstruimtes van een middeleeuws slot. Ook voor de uitwerking en vervaardiging van zijn ontwerpen had Cuypers zich door de bouwpraktijk van de middeleeuwen laten inspireren: zowel ter plekke als in zijn kunstwerkplaats in Roermond stonden hem tientallen kunstenaars en ambachtslieden ter beschikking. Zo kon hij het ideale kasteel realiseren voor het echtpaar Etienne Baron van Zuylen van Nijevelt van de Haar en barones Hélène de Rothschild.

rijk gedecoreerd Om het veelomvattende karakter van kasteel De Haar te tonen, belicht de tentoonstelling in het NAi één ruimte in het kasteel: de eetzaal. De tentoonstelling laat daarmee zien hoe ver Cuypers ging in zijn bemoeienis met de ontwerpen, van het grote geheel tot het kleinste detail. Tekeningen, foto's en voorwerpen laten de bouwgeschiedenis, de inrichting en het gebruik van de eetzaal zien. Ook maken de tekeningen het ontwerpproces zichtbaar, van vluchtige schetsen en presentatietekeningen die de baron moesten overtuigen, tot gedetailleerde werktekeningen voor de uitvoering. Natuurlijk zijn er ook enkele uitgevoerde ontwerpen te bewonderen zoals het in Parijs vervaardigde zilveren bestek en een rijkgedecoreerde stoel en tafel. Bijzonder is dat Cuypers meesterwerk nog steeds functioneert; de eetzaal wordt door de huidige baron en zijn gasten één maand per jaar gebruikt. Zij eten dan van de borden en het bestek die nu in het NAi worden getoond.

smakelijk diner in Collectie Actueel De website van het NAi is onlangs verrijkt met enkele nieuwe pagina's: CollectieActueel. Elke drie maanden kunt u op deze pagina's het laatste nieuws uit de schatkamer van het NAi bekijken. CollectieActueel biedt een overzicht van de belangrijkste aanwinsten en nieuwe beschrijvingen en beeldmateriaal van bijzondere archieven zoals het bouwdossier van kasteel de Haar (1891-1936). De inventaris van kasteel De Haar is in 2001 gereed gekomen.
Surf nu naar www.nai.nl voor het verhaal over de bewerking van dit archief, voor welluidende toespraken en mooie foto's van gasten van een diner dat het echtpaar Etienne Baron van Zuylen van Nijevelt van de Haar en barones Hélène de Rothschild in kasteel De Haar hield.
---

meer informatie NAi publieksinformatie

Voor nadere informatie en beeldmateriaal kunt u zich wenden tot de afdeling communicatie van het NAi (Astrid Karbaat, Cornelis Krul, Lotte Haagsma), tel 010-4401271, fax 010-4366975, e-mail: info@nai.nl.
---

NAi
Nederlands Architectuurinstituut - Museumpark 25 - 3015 CB Rotterdam tel. 010-4401200 - fax 010-4366975 - info@nai.nl

veranderd: donderdag, 25 april 2002