De Vlinderstichting

Gebruik insecticiden niet gevaarlijk voor libellen

Onderzoek Wetenschapswinkel Utrecht voor De Vlinderstichting: Normgebruik bestrijdingsmiddelen niet gevaarlijk voor libellen

De normen van de Nederlandse overheid voor het gebruik van bestrijdingsmiddelen in Nederland beschermen libellen beter dan vlinders. Uit een risicoschatting blijkt dat de in het water levende larven van libellen een laag risico lopen bij de beoogde normstelling van het gebruik van bestrijdingsmiddelen.

Vlinders gevoeliger dan libellen
Libellen leven gedurende een kwetsbare levensfase in het water en het is waarschijnlijk dat ze daar met bestrijdingsmiddelen uit de landbouw in aanraking komen. De Wetenschapswinkel Biologie van de Universiteit Utrecht heeft op verzoek van De Vlinderstichting een onderzoek uitgevoerd naar de effecten van bestrijdingsmiddelen op libellen. Uit eerder onderzoek bleek namelijk dat vlinders een onverantwoord hoog risico lopen om een sproeibeurt met bestrijdingsmiddelen op een nabij gelegen akker niet te overleven.

Om de onderzoeksvragen te beantwoorden is een risicoschatting gemaakt op basis van gegevens uit de literatuur. Eerst is een inventarisatie gemaakt van de effecten op libellen in veldsituaties van middelen die in Nederland gebruikt worden. Daarnaast zijn voor verschillende bestrijdingsmiddelen gegevens over giftigheid voor libellen uit gecontroleerde laboratorium-experimenten gezocht. Deze gegevens zijn vergeleken met de waarden die de overheid nastreeft voor het voorkomen van bestrijdingsmiddelen in oppervlaktewater.

Forse overschrijdingen: risico
Uit de resultaten blijkt dat er een laag risico is voor de in het water levende libellenlarven. Toch blijkt dat er af en toe forse overschrijdingen zijn van de waarden die door de overheid worden nagestreefd. Het is niet bekend hoe vaak en hoe lang deze overschrijdingen voorkomen. Maar duidelijk is dat deze overschrijdingen af en toe een aanzienlijk risico kunnen opleveren.

Uit deze risicoschatting kan geconcludeerd worden dat libellen in de meeste gevallen geen groot risico lopen bij het beoogde gebruik van bestrijdingsmiddelen. Alleen bij piekbelastingen lopen de in het water levende larven een verhoogd risico. Libellen worden daarmee beter beschermd door normen van de Nederlandse overheid dan vlinders. Want, vlinders lopen bij de kleinste hoeveelheden bestrijdingsmiddelen al een verhoogd sterfte-risico, bleek uit eerder onderzoek.