LEI
persbericht / nr. 1690
6-juni-2002
Investeringen niet alleen bepaald door rendement: de reële-optie
theorie toegepast op de glastuinbouw
Investeringsbeslissingen worden niet alleen bepaald door het verschil
tussen directe kosten en te verwachten opbrengsten. Voor de ondernemer
is ook de vraag van belang of zich binnenkort geen andere en betere
investeringsmogelijkheden zullen voordoen. Door deze onzekerheid
zullen vernieuwende investeringen in een sector altijd lager uitvallen
dan men op grond van rechttoe rechtaan rendementsberekeningen zou
verwachten. Dit onzekerheidsaspect is meegenomen in één van de een
nieuwere investeringstheorieën, de zogenaamde 'reële optie'-theorie.
Het LEI heeft deze theorie toegepast op energiebesparende
investeringen in de glastuinbouw. Zoals mocht worden verwacht blijven
ook daar de investeringen achter bij de mogelijkheden op basis van het
berekende rendement. Gemiddeld zullen de te verwachten opbrengsten van
de energiebesparende investeringen zelfs driekwart hoger moeten liggen
dan de investeringskosten, om ze voor de sector aantrekkelijk te
maken. Voor een individuele tuinder kan die verhouding overigens heel
anders liggen, omdat zijn beslissing door een groot aantal
omgevingsfactoren en individuele omstandigheden wordt bepaald.
De 'reële optie'-theorie beschouwt de onomkeerbaarheid van een
investering in combinatie met de kans dat zich op termijn betere
gelegenheden zullen voordoen, als een bijzonder soort
investeringskosten voor de ondernemer. Hij zal daarom pas tot een
investering besluiten als de verwachte opbrengst ruim uitgaat boven de
'gewone' investeringskosten. De zogenaamde drempelvoet geeft aan hoe
groot die verhouding tussen verwachte opbrengst en investeringen moet
zijn. Voor investeringen in warmteopslag of een condensor berekent het
LEI-onderzoek een drempelvoet van 1,76. Dat betekent dat een
investering pas aantrekkelijk wordt als de contante waarde van de
opbrengsten 76% hoger ligt dan de investeringskosten. Dit verklaart
waarom veel tuinders kansen op ogenschijnlijk rendabele investeringen
laten liggen. Individuele beslissingen zijn overigens van nog veel
meer factoren afhankelijk dan van rendement en onzekerheid. De 'reële
optie'-theorie is dan ook niet geschikt voor de verklaring van
individuele investeringsbeslissingen maar geeft vooral inzicht op
sectorniveau.
---
Investeringen in energiebesparing in de glastuinbouw: een 'reële
optie'-benadering. Bekijk het rapport: 2.02.05.