Universiteit van Amsterdam



Moleculair gas en stof rond rode reuzen

maandag 10 juni 14.00 uur


Promotie Sterrenkunde
Aan het eind van hun leven zwellen zon-achtige sterren op tot koele rode reuzen. In relatief korte tijd blazen deze sterren hun buitenlagen weg door middel van een sterrenwind. Omdat de sterren zo koel zijn, is het gas voornamelijk moleculair en kan er ook materiaal condenseren tot kleine korrels 'stof'. In dit proefschrift is voor het eerst een grondige inventarisatie gemaakt van het soort moleculen en stof rond rode reuzen met een bescheiden sterrenwind, en waarvan de atmosfeer zuurstofrijk is. Het blijkt dat deze sterren zijn omgeven door een dikke laag gas van soms wel enkele sterstralen dikte, met opvallend veel (heet) water (stoom). In sommige gevallen onttrekt dit water het oppervlak van de ster geheel aan het oog. Waarschijnlijk heeft deze grote hoeveelheid water te maken met de stertrillingen die het oppervlak ondergaat. Deze trillingen of pulsaties zorgen ervoor dat materiaal van het steroppervlak wordt weggeduwd tot enkele sterstralen afstand, waarna het deel gaat uitmaken van de sterrenwind. Naast water blijken o.a. ook kooldioxide en zwaveldioxide belangrijke bestanddelen van het gas rond deze rode reuzen. De stofkorrels blijken te bestaan uit verschillende soorten oxiden ('roest'), zoals aluminiumoxide (Al2O3), spinel (MgAl2O4) en MgFeO. J.L.J. Cami: Molecular gas and dust around evolved stars. Promotoren zijn prof. dr. T. de Jong en prof. dr. L.B.F.M. Waters.

De academische plechtigheden vinden plaats in de Aula van de universiteit, Singel 411, Amsterdam. Nadere inlichtingen over deze agenda kunt u krijgen bij de wetenschapsvoorlichters Jeroen Winckers, Jan Blokhuis, Laura Erdtsieck en Frans Stravers via telefoonnummer 020-525 2695, e-mail: persvoorlichting@bdu.uva.nl. Voor vragen over promoties Geneeskunde kunt u contact opnemen met AMC Voorlichting via telefoonnummer 020-566 2929. De UvA Agenda vindt u ook op internetpagina: www.uva.nl/actueel

drs. Frans Stravers
Persvoorlichter UvA
tel. 020-5254956
fax. 020-5254963
e-mail:fstravers@bdu.uva.nl