MKB-Nederland

03-09-2002
Vacaturemarkt mkb 2002:
Banenmotor loopt nog, maar hapert

Het midden- en kleinbedrijf is nog steeds de banenmotor van ons land, maar wel een die haperingen vertoont. In de periode juli 2001 - juli 2002 steeg de werkgelegenheid in het midden- en kleinbedrijf met 23.000 nieuwe banen. De periode daarvoor bedroeg dit nog 81.000. MKB-Nederlandvoorzitter Hans de Boer presenteerde op 3 september het jaarlijkse onderzoek naar de vacaturemarkt in het mkb. Hij riep het kabinet op snel met maatregelen te komen die de economie een duwtje in de rug geven.

Het midden- en kleinbedrijf is goed voor 38 procent van de werkgelegenheid in Nederland, ruim 2,8 miljoen werknemers. Het grootbedrijf komt niet verder dan 33 procent (was 35), de overheid en de zorg 29 procent (een stijging van 1 procent). Mkb-bedrijven nemen nog steeds personeel aan, vergeleken met juli 2001 is het percentage met twee procent omhooggegaan. Dit komt ook omdat veel mkb-ondernemers eigenlijk overbodig personeel langer dan verantwoord vasthouden, de tijd dat vacatures maar moeilijk konden worden ingevuld nog vers in het geheugen.

Convenant
Het aantal allochtonen in het mkb is nog steeds stijgende, anno 2002 bedraagt dit 9,3 procent. Het minderhedenconvenant van MKB-Nederland, de overheid en de CWI-organisatie heeft hier duidelijk aan bijgedragen. Het aantal mannen is ongeveer twee keer zo hoog als vrouwen, en ook de verhouding voltijd-deeltijd is 2 op 1. De werkgelegenheid groeide het hardst in de detailhandel, terwijl de industrie en bouw juist flinke dalingen laten zien. Het aantal moeilijk vervulbare vacatures is weliswaar gedaald, maar met 68.000 nog steeds erg hoog.

Gelet op de uitkomsten van het onderzoek, vroeg De Boer zich af of de overheid wel verstandig bezig is. Balkenende zit gevangen in de financiële kaders van de Zalm-norm. Deze schrijft voor dat het tekort op de begroting niet meer dan een half procent van het bruto binnenlands product mag zijn. De EMU-norm ligt veel ruimer, die is drie procent. Voor Nederland zou dat een bedrag van twaalf tot vijftien miljard zijn. Wij pleiten voor het afromen van de overschotten in de sociale fondsen, daarmee komt vijf miljard vrij. Dit extra geld moet het kabinet vervolgens inzetten voor loonkostenmatiging: een instrument dat op de korte termijn verlichting brengt. Op de langere duur zullen ondernemers hun bedrijf productiever moeten inrichten.

Lage lonen
De Boer had nog andere ideeën voor de premier. Zoals het terugdraaien van het plan de afdrachtsvermindering voor lage lonen (spak) af te schaffen. Zonder deze belastingmaatregel worden laag-productieve werknemers te duur voor het mkb. De spak moet dus gehandhaafd, al kan de overheid deze wel veel gerichter inzetten. Ditzelfde geldt voor de algemene arbeidskorting. De dood in de pot voor het aannemen van oudere werknemers is het wetsvoorstel om werkgevers die iemand van 57,5 jaar of ouder ontslaan, tot diens 65e een hogere ww-premie te laten betalen.

Waren het de laatste jaren vooral hbo-functies die lang openstonden (met name in de ict), nu is een verschuiving zichtbaar naar mbo. MKB-Nederland is daarom voornemens om meer gericht te gaan werven onder deze groep. Overigens hebben de inspanningen op hbo-gebied vruchten afgeworpen: in tien jaar tijd is het aandeel afgestudeerde hboers dat naar het mkb gaat gestegen van tien naar vijftig procent. Daar ben in ongelooflijk trots op, aldus de mkb-voorman. Maar nu zie je dat ook het mbo weer terug is als hofleverancier.