Milieudefensie - Friends of the Earth Netherlands
Persbericht
VN-Top Johannesburg
Duurzaamheid slachtoffer politieke onwil
Johannesburg, 4 september 2002 --- 'Beschamend,' zo noemt Milieudefensie-campagneleider Paul de Clerck de resultaten van de VN- top. 'De conferentie stond in het teken van de promotie van handel en de WTO. Handel zou hooguit een middel mogen zijn om tot duurzaamheid te komen. In Johannes-burg is stimulering van handel tot ultiem doel geworden. De politieke wil voor serieuze duurzaam-heids--afspraken, ontbrak. Vooral de Verenigde Staten hebben er alles aan gedaan om concrete voorstellen te torpederen.'
Na tien dagen onderhandelen heeft de VN-Duurzaamheids-conferentie welgeteld twee concrete nieuwe besluiten opgeleverd. De beslissing om het aantal mensen dat niet de beschikking heeft over riolering, in 2015 terug te dringen met de helft. En verder een twijfelachtig besluit over de bescherming van een aantal viswateren. Tien jaar na de hoopvolle conferentie van Rio is de politieke besluitvorming over duurzaamheid krakend tot stilstand gekomen.
Garanties dat milieu- en sociale afspraken niet ondergeschikt zullen worden aan handelsafspraken, biedt de tekst niet. Sterker nog, de afspraken van Johannesburg moeten conform eerdere WTO-afspraken zijn. In totaal verwijst de eindtekst op zo'n 200 plekken naar de WTO.
Regeringen hebben nagelaten internationaal bindende regels in te stellen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen ('corporate accountability') waardoor bedrijven aansprakelijk gehouden kunnen worden voor hun gedrag. Wel is men het eens geworden om te gaan onderhandelen over zulke regels. Milieudefensie en haar zusterorganisaties van het Friends-of the Earth-netwerk roepen de VN dan ook op om met dat doel in 2003 een conferentie te houden over maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Het besluit over duurzame energie is een regelrechte belediging voor deze conferentie.Technologie voor de verdere ontwikkeling van fossiele brandstoffen (kolen, olie, gas) krijgt notabene subsidies. Ook wordt de mogelijkheid opengehouden voor stimulering van kernenergie. En dat terwijl elk concreet doel of streefdatum voor de stimulering van echt duurzame energie (wind, zon, kleinschalige waterkracht) ontbreekt. Dit betekent een ondermijning van het vorig jaar in Bonn overeengekomen klimaatverdrag.
Zogeheten 'partnerships' worden gepresenteerd als oplossing van de
milieu- en sociale problemen. Premier Balkenende is hier een groot
voorstander van. In deze partnerschappen krijgen ondernemingen een
grote rol toebedeeld
. 'Hiermee verdoezelen overheden echter hun eigen falen en schuiven
de eigen verantwoordelijk-heden af naar het bedrijfsleven,' aldus De
Clerck.
Verder zijn er alleen bestaande afspraken bevestigd of ontkracht. De
tekst blinkt uit in vrijblijvendheid. Zo wordt er een 'dringende
verzoek' gedaan aan de rijke landen om hun ontwikkelingshulp op te
krikken naar 0,7 pro
cent van hun Bruto Nationaal Product. Tien jaar geleden werd in Rio
de Janeiro dezelfde belofte gedaan. Ook 'moet' (er staat alleen niet
hoe of wanneer) de afname van biodiversiteit tot staan worden
gebracht. Dit is een v
erzwakking van de eerder dit jaar in Den Haag gemaakte afspraken op
dit terrein.
'Water staat weliswaar bovenaan de agenda, maar bij het optimisme van
Willem Alexander zijn vraagtekens te zetten,' aldus De Clerck.
Behalve het besluit over riolering ('sanitation') zijn alleen de
millennium-doelstelling van de VN - halvering in 2015 van het aantal
mensen dat toegang heeft tot water - herbevestigd. Tot broodnodige
concrete afspraken tussen regeringen heeft dit jammer genoeg niet
geleid.'
Meer informatie:
Milieudefensie persvoorlichting in Johannesburg, Eugène van Haaren,
0027 (0)72 401 53 89
Mieke van Tankeren
Milieudefensie afdeling Globalisering & Milieu
tel. (020) 5507 344
---