Actueel

Dreigende korting begroting rechtspraak in strijd met Strategisch Akkoord

Bron: Raad voor de rechtspraak 's-Gravenhage
Datum actualiteit: 9-09-2002

De rechtspraak in ons land dreigt ernstig in de problemen te komen als de Tweede Kamer instemt met de voorgenomen korting op de begroting. De duur van rechtszaken zal hierdoor toenemen, waardoor er onverantwoorde situaties ontstaan. Dit is in strijd met het Strategisch Akkoord dat zich uitspreekt voor een snelle en voortvarende rechtspraak. Dit stelt de Raad voor de rechtspraak in een brief die vandaag verzonden is aan de Tweede Kamer.

De begroting voor de rechtspraak voor 2003 dreigt 90 miljoen euro structureel te worden gekort. Een afwijking in de begroting van deze omvang kan niet zonder consequenties blijven. Wachttijden bij bijvoorbeeld strafzaken van meer dan een jaar zullen dan bepaald geen uitzondering zijn.

De Raad doet een dringend beroep op de leden van de Tweede Kamer om niet met deze bezuinigingsvoorstellen in te stemmen. Tevens verzoekt de Raad de kamer alsnog de noodzakelijke middelen ter beschikking te stellen ten einde de kwaliteit van de rechtspraak de komende jaren te waarborgen.

Lees hier het afschrift van de brief van de Raad voor de rechtspraak aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal:

Aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Voorzitter
Voorzitters van de fracties
Voorzitter en leden van de vaste commissie voor Justitie Voorzitter en leden van de commissie voor de Rijksuitgaven

Den Haag, 9 september 2002

Consequenties bezuiniging rechtspraak

De begroting Raad voor de rechtspraak 2003-2007 zal binnenkort samen met de Justitiebegroting door de minister van Justitie worden ingediend bij de Tweede Kamer. De Raad heeft gegronde redenen om te verwachten dat er fors in negatieve zin wordt afgeweken van de begroting zoals die door de Raad voor de rechtspraak is ingediend. De Raad tilt hier buitengewoon zwaar aan. Reden waarom hij de stap zet om met deze brief de Kamer te wijzen op de ingrijpende negatieve consequenties die dit zal hebben voor alle partijen die betrokken zijn bij de rechtspraak.

De begroting voor de rechtspraak 2003-2007 voorziet in een uitbreiding van het budget van ¤ 629 miljoen met ¤ 70 miljoen structureel in 2003. Deze uitbreiding is hard nodig ter financiering van extra capaciteit en investeringen om een versnelling in procedures te bewerkstelligen. Het Strategisch Akkoord spreekt zich duidelijk uit voor een snelle en voortvarende rechtspraak. Dat betekent dat moet worden geïnvesteerd in de rechtspraak om deze
politiek-maatschappelijke prioriteiten waar te kunnen maken. Tot grote verbazing van de Raad voor de rechtspraak dreigt nu echter het tegenovergestelde te gebeuren. Noodzakelijke extra middelen blijven uit en kortingen worden - in strijd met de tekst van het Strategisch Akkoord - ook op de rechtspraak toegepast. In plaats van een uitbreiding met ¤ 70 miljoen dreigt nu een korting van ¤ 22 miljoen!

Negatieve Consequenties
Een afwijking van de begroting in deze omvang kan niet worden opgevangen zonder negatieve consequenties voor doorlooptijden en werkvoorraden. De doorlooptijden zijn in de ogen van de Raad over de hele linie op dit moment veel te lang. Vandaar de ambitie van de rechtspraak om de gemiddelde doorlooptijd stapsgewijs terug te brengen tot voor de burgers aanvaardbare tijden. Terecht is dit in het Strategisch Akkoord een prioriteit, nadat al eerder de Tweede Kamer hier aandacht voor had gevraagd.

Als nu echter in plaats van een uitbreiding sprake zal zijn van een substantiële korting zal dit onvermijdelijk tot consequentie hebben dat de doorlooptijden over de hele linie toenemen. In plaats van terugdringen van de al te lange wachttijden bij strafzaken van gemiddeld 9 maanden naar een half jaar, gaat de ontwikkeling de andere kant op: wachttijden van een jaar of langer zullen dan bepaald geen uitzondering zijn. Dat staat wel in schril contrast tot het Strategisch Akkoord en tot waar de samenleving recht op heeft.

Te verwachten valt dat de instroom van zaken in aantal en complexiteit blijft toenemen. Bij dit extra werk horen ook extra middelen. En omgekeerd: zonder extra middelen ontstaat geen ruimte voor extra zaken; er is nu al een zeer grote achterstand. De rechtspraak zegt dit overigens gezien de maatschappelijke effecten met grote tegenzin. Voor partijen betrokken bij strafzaken, o.a. jeugdstrafzaken en geweldsdelicten, bij echtscheidings- en andere familiezaken en bij vele andere soorten zaken die geen verder uitstel verdragen, heeft dit immers ernstige gevolgen. Wij voorzien ook dat de afspraken met het Openbaar Ministerie over de afdoening van zaken niet zullen kunnen worden nagekomen. Het lijkt erop alsof onvoldoende helder is, waar de rechtspraak op dit moment staat. Ter illustratie: alleen al bij voorbeeld in het gerechtshof in Den Bosch is de werkvoorraad in strafzaken inmiddels gegroeid tot 3000 zaken. Uitspraken in gewone handelszaken laten langer dan een jaar op zich wachten. De situatie bij andere gerechten is niet rooskleuriger. Het moment komt snel naderbij, waarop een situatie ontstaat, die noch voor de politiek noch voor de rechtspraak verantwoord is. Vanzelfsprekend heeft de rechtsprekende macht oog voor de economische situatie van het land en is de rechtsprekende macht gehouden doelmatig te werken, maar de discrepantie tussen onze begroting en wat naar wij hebben begrepen nu de voornemens zijn, is veel te groot.

Beroep op Tweede Kamer
Met de herziening van de rechterlijke organisatie en met de bekostigings-AmvB voor de rechtspraak heeft de politiek bij de rechtspraak de verwachting gewekt dat de rechtspraak in de gelegenheid zal worden gesteld om de toegenomen werkzaamheden bij de rechtspraak op een passende wijze te kunnen behandelen. De rechtspraak doet nu een dringend beroep op de Tweede Kamer om de daarvoor noodzakelijke middelen ter beschikking te stellen.
Concreet dringen wij er bij de Tweede Kamer op aan om het de rechtspraak mogelijk te maken in 2003 te kunnen doorgaan met het stapsgewijs realiseren van onze ambities (en die van de Kamer) op het terrein van efficiencyvergroting en versnelling van procedures. De rechtspraak dient in elk geval gevrijwaard te blijven van de korting van ¤ 22 miljoen die nu dreigt te worden opgelegd. Dit laatste is immers in lijnrechte tegenspraak met de tekst van het Strategisch Akkoord. Een aantal ambities van de Raad kan overigens daarmee nog steeds niet worden gerealiseerd.
Tevens verzoeken wij U het daarheen te leiden dat zo spoedig mogelijk duidelijkheid ontstaat over het aandeel voor de rechtspraak uit de zgn. veiligheidsenveloppe.

Hoogachtend,

De voorzitter van de Raad voor de rechtspraak

A.H. van Delden