Nederlandse Vereniging van journalisten

Geen deal tussen NVJ en dagbladuitgevers

Persbericht, Amsterdam, 10 september 2002

Freelance journalisten en dagbladuitgevers hebben geen deal kunnen bereiken over de auteursrechten van de freelancers. De dagbladen kunnen nu niet het werk van freelancers doorverkopen aan knipseldiensten, op internet plaatsen of via een databank toegankelijk maken. Omdat een modelcontract ontbreekt hebben veel freelancers geen toestemming voor hergebruik van hun bijdragen gegeven aan de kranten, waarvoor ze werken.

De dagbladen (NDP) stuurden aan op een modelcontract, dat neerkomt op een grabbelton waaruit iedere krant kan overnemen wat zij goeddunkt. De journalisten (NVJ) willen een set minimumafspraken, waar niet meer aan getornd wordt. Nu de uitgevers dat niet willen vinden de journalisten het zinloos om meer onderhandelingstijd te steken in een overeenkomst waar de uitgevers linksom en rechtsom onderuit kunnen.

De opkomst van het internet en van andere digitale publicatievormen maakt het nodig een contract te sluiten met de freelancers, die zelf over de rechten beschikken van hun werk. Uitgevers willen dat werk graag opnieuw gebruiken in die nieuwe media. Voor journalisten is daarbij van belang dat ze controle houden over het gebruik van hun werk en dat ze een redelijke aanvulling krijgen op hun te lage honorarium. Freelance journalisten verdienen gemiddeld de helft van hun dagbladcollega's in loondienst.

De dagbladen wilden vanaf het begin niet praten over een redelijke vergoeding. Ter illustratie: de krantenconcerns bieden meestal per type medium tussen de 0,25% en 0,5% voor het hergebruik van een bijdrage van een freelance journalist. Soms is dat minder dan een krant kost in de losse verkoop. Traditioneel gold voor herplaatsing van een artikel in een gedrukt medium, zoals een ander dagblad, een vergoeding van 50%-100%.

De Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) en de Nederlandse Dagblad Pers (NDP) hebben ruim vier jaar onderhandeld over een modelcontract. In het najaar van 2001 leek een overeenkomst nabij, totdat een concern het modelcontract als een vrijblijvende tekst opvatte en aan freelancers veel ongunstiger bepalingen voorlegde. Later bleek dat de andere concerns het model ook als een grabbelton beschouwden. Dit verschil van inzicht bleek niet te overbruggen.

Mededeling voor de redacties: u kunt voor meer informatie contact opnemen met Sjoerd van der Meulen, voorzitter sectie Freelance van de NVJ (tel.074-277.0425), met Hans Hermans van de sectie Freelance (tel 020-66.55.080) en met Ellie Speet, NVJ-secretaris (tel. 020- 676.6771).