Beers Bedrijfsauto
Scania STAX - concept Torpedomodel voor de toekomst
---
11/09/2002
Scania STAX concept Torpedomodel In Scania's conceptstudie naar de
torpedomodellen van de toekomst gaan traditie en nieuwe denkwijzen
hand in hand. Het concept wordt in september 2002 op de IAA aan het
publiek getoond. Op deze manier wil Scania peilen hoeveel
belangstelling truckers hebben voor een geavanceerde styling, die niet
alleen voor een fraai uiterlijk zorgt, maar ook het imago van de auto
en zijn eigenaar versterkt. Ook wil Scania graag weten in hoeverre de
markt geïnteresseerd is in de functionele voordelen die een
torpedomodel biedt.
Anders gezegd: zullen de vervoerders in de toekomst bereid zijn om
nuttige laadruimte op te offeren in ruil voor een fraai uiterlijk en
superieur comfort voor de chauffeur?
"De manier van werken van Ola Pihlgren en zijn projectteam is
indrukwekkend en ik ben zeer verheugd over wat ik hier, op de IAA, kan
laten zien," vertelt Kristofer Hansén, MFA en hoofd van Scania's
stylingafdeling. "Wij zijn heel benieuwd naar de reacties, die een
belangrijke rol zullen spelen bij een aantal belangrijke besluiten op
productontwikkelingsgebied. Als we alvast een paar generaties vooruit
kijken, dan is dit hoe een Scania T model er over 10 tot 15 jaar uit
zou kunnen zien.
Het uittesten van concepten en ideeën zoals dit torpedoconcept is voor
ons een nieuwe manier van werken. Het zal een belangrijk onderdeel
zijn van onze werkzaamheden voor de toekomstige generaties Scania
auto's," aldus Kristofer Hansén.
Scania STAX (klik voor grotere foto) Torpedo- of frontstuurmodel?
Scania's Torpedomodel wordt in zowel Europa als Latijns-Amerika
geproduceerd. Ondanks het relatief kleine verkoopvolume in Europa is
dit model een belangrijk onderdeel van de identiteit van zowel Scania
als haar klanten. De frontstuurmodellen domineren al tientallen jaren
de Europese markt, vrijwel uitsluitend als gevolg van de maximum
voertuiglengte die de wet voorschrijft. Desondanks vindt het grote
publiek nog steeds dat een "echte" vrachtauto er één met een motorkap
is.
Een Torpedomodel is tegenwoordig een zeldzame verschijning op de wegen
en straalt daarom kracht, status en prestige uit. Het geeft
bijvoorbeeld aan dat de chauffeur zo'n zware lading vervoert dat hij
de volledige voertuiglengte niet hoeft te benutten. Maar ook dat de
vervoerder zoveel geld, ervaring of zorg voor zijn chauffeurs heeft
dat hij hen de vlakke vloer en het superieure comfort wil bieden die
alleen mogelijk zijn wanneer de chauffeur achter de motor zit.
100 jaar ervaring
Maar hoe moet Scania aan de 100 jaar ervaring die zij met het bouwen
van torpedomodellen heeft nog eens 100 jaar toevoegen? Wanneer de
Torpedo deel moet blijven vormen van Scania's modellenserie, moet zijn
rol als "imagodrager" niet worden onderschat.
Scania heeft enkele van haar industriële ontwerpers gevraagd om een
conceptstudie uit te voeren waarbij 2 tot 3 voertuiggeneraties vooruit
wordt gekeken en het Torpedomodel als uitgangspunt wordt genomen.
Projectmanager Ola Pihlgren en zijn team begonnen met het onderzoeken
van de visuele aspecten en verzamelden abstract en concreet visueel
materiaal, waarover vervolgens uitgebreid gesproken werd. Hoe zou een
toekomstig T model er uit kunnen zien, even los van de geldende
lengterestricties, met behoud van het zorgvuldig opgebouwde Scania
imago?
"Net als voor andere disciplines kunnen industriële ontwerpers alleen
vooruitgang boeken en met innovaties komen wanneer er voortdurend
onderzoek en ontwikkeling plaatsvindt. Er is altijd kans dat er op
stagnatie optreedt, tenzij je jezelf van tijd tot tijd toestaat om
helemaal opnieuw te beginnen, met een compleet nieuwe visie en een
leeg vel papier.
En dat is precies wat wij in de zomer van vorig jaar besloten te doen,
met een klein team van jonge stylisten en studenten van de
universiteit. Het team kreeg de vrije hand en moest het project binnen
een paar maanden afronden.
"In het begin richtten we ons niet op specifieke voertuigen of
kenmerken, maar op associaties en gevoelens. Bijvoorbeeld: aan wat
voor soort boot doet een trekker van Scania je denken? Niet zozeer aan
een gestroomlijnd cruiseschip, maar meer aan een sleepboot die
vertrouwen en kracht uitstraalt."
Een andere vroege inspiratiebron voor de conceptstudie was de in de VS
en Europa heersende cultuur van custom built trucks.
Vrachtautobezitters nemen geen genoegen met een massaproduct. Zij
willen zich onderscheiden van de rest door hun vrachtauto te
"herbouwen" en te gebruiken ter ondersteuning van hun imago.
Designprincipes
"Wij besloten om gebruik te maken van de terugwijkende grille en
A-stijl die je op veel pick-up vrachtauto's uit de jaren '60 ziet. En
omdat een vrachtauto geen hogesnelheidstrein is die meer dan 200
km/uur rijdt, besloten wij dit keer dat een optimale aërodynamische
vorm niet de hoogste prioriteit had. Aan de afschuining van de
voorkant hebben onze stylisten de meeste tijd besteed', legt Pihlgren
uit.
Maar wat minstens zo belangrijk was als het identificeren van nieuwe,
bruikbare signalen, was het tot uitdrukking brengen van de historische
identiteit van Scania's Torpedomodellen. Waar het allemaal om draaide,
simpel gezegd, was om het wezen van Scania te vinden en om te
onderzoeken hoe dit in de toekomst tot uiting kon worden gebracht.
"Wij hebben de belangrijke rol die de Torpedomodellen in de
geschiedenis van Scania hebben gespeeld bestudeerd. Welke
designkenmerken zijn behouden gebleven? Welke zijn belangrijk? Welke
zijn minder geslaagd?" vertelt Ola Pihlgren.
Scania STAX (Scania Truck - Advanced Xterior) is het resultaat van
alle inspanningen van het team. Het wordt getoond als model met een
schaal van 1:4 op de bedrijfsautotentoonstelling IAA die in september
2002 in Hannover wordt gehouden. Een driedimensionale vorm is voor de
meeste mensen gemakkelijker om naar te kijken en over te praten dan
tekeningen of animaties.
Hoewel de motorkap iets korter is dan op dit soort modellen
gebruikelijk is, straalt deze één en al kracht uit. De cabine, de
motorkap en de chassiscomponenten vormen duidelijk een eenheid. De
lijnen van de motorkap gaan vloeiend over in de cabine, waardoor de
motorkap langer lijkt dan hij in werkelijkheid is.