---

Toespraken
---

Toespraak vertrek F-16 detachement Kirgizië

23-09-2002

Toespraak Staatssecretaris van Defensie, C. van der Knaap, ter gelegenheid van het vertrek van het F-16 detachement naar Manas, Kirgizië, vliegbasis Eindhoven, 23 september 2002.

Overste Reefman, militairen van het F-16 detachement: het moment van Uw vertrek naar Kirgizië, naar de vliegbasis Manas is aangebroken. De Amerikanen hebben deze basis omgedoopt tot Ganci Airbase, genoemd naar Peter Ganci, het hoofd van de New Yorkse brandweer die omkwam op 11 september vorig jaar. Vanuit deze basis gaat u luchtsteun verlenen aan grondoperaties in Afghanistan.

U bent goed voorbereid om uw taken in Centraal-Azië uit te kunnen voeren. Goed getraind om van de inzet van onze F-16´s in de internationale strijd tegen het terrorisme een geslaagde missie te maken.

Zoals bekend is er het nodige te doen geweest over de taken die onze F-16s in het kader van "Enduring Freedom zouden moeten gaan vervullen. Eind vorig jaar kwam er einde aan de politieke discussie. De Verenigde Staten gaven aan behoefte te hebben aan luchtsteun bij grondoperaties. Dat viel samen met de behoefte gevechtsvliegtuigen in de regio ter beschikking te hebben om de veiligheidsmacht ISAF, bij te staan mocht er sprake zijn van sterk oplopende spanningen in en rond Kaboel. Dus werd het takenpakket aangepast. Een belangrijke aanpassing, want daardoor is uw directe inzet, en dan heb ik het over betrokkenheid bij gevechtshandelingen, een reële optie geworden. Als de situatie daar om vraagt, gaat u zo mogelijk dag en nacht luchtsteun verlenen aan grondtroepen in Afghanistan. Deze steun is van een andere orde dan in de Kosovo-operatie waarbij het merendeel van de missies werden uitgevoerd tegen statische, strategische doelen. In de operatie Enduring Freedom gaat het om ondersteuning van de aldaar aanwezige special forces van de internationale coalitie en zo mogelijk inzet tegen bewegelijke, tactische doelen. Bovendien kunt u, zoals gezegd, in bijzondere situaties ingezet worden voor steunverlening aan ISAF-militairen in en rond Kaboel. Een gecompliceerd takenpakket dus, maar dat is u wel toevertrouwd. De Koninklijke luchtmacht heeft immers tijdens de Kosovo-luchtacties in 1999 bewezen in moeilijke omstandigheden goed te kunnen opereren.

Wat staat u de komende maanden te wachten?

U zult gauw gaan samenwerken met uw Scandinavische collegas. Het Nederlands-Deens-Noorse detachement lost de Fransen op Manas af en neemt zo als het ware het Europese estafettestokje over. Ieder land levert zes F16´s. Het komende half jaar zullen dus 440 militairen en 18 jachtvliegtuigen van Europese bondgenoten in het gebied gestationeerd zullen zijn. Een volwaardig Europees detachement onder Nederlandse leiding en temidden van andere coalitiegenoten, waarvan het merendeel Amerikaanse militairen. Ik zie dit als een voorbeeld van Europese samenwerking, die tegelijkertijd de band met onze Amerikaanse bondgenoten versterkt.

Manas, Kirgizië: een jaar geleden zouden U en ik het niet hebben kunnen aanwijzen op de landkaart. Als men er al een voorstelling van heeft, is het er één van een onherbergzaam gebied met uitgestrekte vlaktes en bergen. Voor u, luchtmachtmilitairen, komt de naam van deze vliegbasis echter níet geheel meer onbekend voor. Immers, in het afgelopen half jaar heeft het Hercules-detachement van de Koninklijke luchtmacht vanaf deze basis vele transportvluchten uitgevoerd. Voor u is het bijna zover. Eén ding moet me van nog van het hart. Een kleine twee weken geleden herdacht de wereld 11 september. Het ongeloof en de verbijstering van toen kwamen weer boven drijven. Hoe heeft dit allemaal kunnen gebeuren?

Een garantie dat terroristen niet opnieuw toeslaan en wederom grote aantallen onschuldige slachtoffers zullen maken, kan niemand geven. Tóch blijft de internationale gemeenschap zoeken naar antwoorden op de dreiging van het terrorisme. Nederland speelt daarin een rol die ons past. Zowel door ondersteuning van de operatie Enduring Freedom met fregatten, met luchttransport en nu met F-16s - als door deelname aan de veiligheidsmacht ISAF door eenheden van de Koninklijke landmacht.

Ik denk dan ook dat u niet alleen op missie gáát, u hééft ook een missie. Namelijk uiteindelijk die van een veiliger wereld te bewerkstelligen.

Ik rond af. U heeft al afscheid genomen van uw dierbaren, familie, vrienden, kennissen, kortom, van het thuisfront. Het thuisfront zal de komende maanden net als wij uw operatie op de voet volgen. Voor u is het belangrijk te weten dat zij achter u staan, dat zij ondanks de geografische afstand toch dicht bij u zijn.

De Nederlandse regering heeft vertrouwen in het welslagen van de missie. Het ga u goed, ik wens u veel succes, wijsheid en sterkte. En boven alles een behouden thuiskomst.

Nieuws Ministerie van Defensie