Nieuwe adervernauwing na bypass is te voorkomen
Wanneer door aderverkalking (atherosclerose) slagaderen vernauwd
raken, schiet de bloedtoevoer naar de organen tekort. Een bypass,
waarbij de bloedstroom wordt omgeleid, is een mogelijke behandeling om
ziekte en sterfte te voorkomen. Bij een dergelijke ingreep wordt
meestal gebruikt gemaakt van aderen uit het been of van
kunstbloedvaten, maar deze slibben op de lange termijn vaak dicht.
Daardoor krijgen patiënten hun oude klachten terug en moeten zij
opnieuw geopereerd worden. Gert-Jan Toes zocht naar manieren om deze
zogeheten intima hyperplasie tegen te gaan. De nieuwe vernauwing
treedt onder meer op door ingroei van spiercellen aan de binnenwand
van de geïmplanteerde bypass. In zijn dierexperimentele onderzoek
stelt de promovendus vast dat vernauwing van lichaamseigen bloedvaten
geremd kan worden door ze aan de buitenkant in te insmeren met de stof
polycyclodextrin sulfaat. Deze behandeling is niet alleen effectief
maar ook eenvoudig toe te passen. Verder ontdekte Toes dat de
maagslagader zeer geschikt is voor het aanleggen van een bypass in het
been. In tegenstelling tot een als bypass ingehechte beenader, treedt
er in een geïmplanteerde maagslagader nauwelijks hyperplasie op.
Maagslagaderen worden momenteel al bij patiënten gebruikt om
vernauwingen bij het hart om te leiden en nu blijkt dat toepassing in
het been ook zeer geschikt is. In eerder onderzoek was ontdekt dat
kunststofbloedvaten die extra waterafstotend zijn gemaakt, langer
doorgankelijk blijven dan onbehandelde kunstvaten. Maar in zijn tests
kon Toes dit effect niet vaststellen. Hij ontdekte daarentegen dat de
ongewenste hechting van bloedplaatjes juist sterker is in de
behandelde kunstvaten. Deze methode is dus volgens Toes niet geschikt
voor het verbeteren van de doorgankelijkheid van kunstbloedvaten. /ImK
Gert-Jan Toes (Dokkum, 1967) studeerde geneeskunde in Groningen. Hij
verrichtte zijn promotieonderzoek bij de onderzoeksgroep
Thoraxchirurgie en de vakgroep Pathologie van het Academisch
Ziekenhuis Groningen (AZG) en aan de University of Pennsylvania. Het
onderzoek is medegefinancierd door de Nederlandse Hartstichting en de
Jan Kornelis de Cockstichting. Momenteel is Toes patholoog in
opleiding in het AZG.
Datum en tijd
woensdag 25 september 2002, 14.15 uur
Promovendus
G.J. Toes, tel. (050)361 41 63, e-mail: g.j.toes@path.azg.nl (werk)
Proefschrift
Intimal hyperplasia, the obstacle in bypass grafts
Promotores
prof. dr. P.W. Boonstra en prof.dr.ir. H.J. Busscher
Faculteit
medische wetenschappen
Plaats
Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
Promotie