Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018
2500 EA Den Haag
uw brief van

uw kenmerk

ons kenmerk
N/2002/2922
datum
25-09-2002

onderwerp
Stand van zaken uitvoering Flora en faunawet

bijlagen
3

Geachte Voorzitter,

In uw bovengenoemde brief verzoekt u mij de Commissie voor Landbouw, Natuurbeheer en Visserij te informeren over de actuele stand van zaken rond de uitvoering van de Flora- en faunawet.

De uitvoering van de Flora- en faunawet concentreert zich op een tweetal thema's: 1. De uitvoering van de gedecentraliseerde taken op het gebied van beheer en schadebestrijding en de vergoeding van schade die veroorzaakt wordt door in het wild levende dieren. Dit betreft met name de toepassing van artikelen 65, 67 en 68 van de wet. De verantwoordelijkheid voor de toepassing van deze artikelen ligt bij de provincies.
2. Het verlenen van ontheffingen voor activiteiten van overheden, bedrijven en personen die mogelijk schadelijk zijn voor in het wild levende soorten. Dit betreft met name de toepassing van artikel 75 van de wet. De verantwoordelijkheid voor de toepassing van dit artikel berust bij het Rijk.

Hierover bericht ik u het volgende.

datum
25-09-2002

kenmerk
N/2002/2922

bijlage

Stand van Zaken.
Het Faunafonds heeft de provincies van materiaal voorzien waarmee aanvragen aan de hand van informatie over de schadehistorie eenvoudig kunnen worden beoordeeld.
Sinds 1 april zijn door de provincies ruim 1500 aanvragen voor ontheffingen ten behoeve van beheer en schadebestrijding in behandeling genomen.

Circa 400 daarvan konden door de provincies rechtstreeks worden afgehandeld op basis van de historische gegevens, over circa 1100 is advies gevraagd van het Faunafonds. De verdeling van de aanvragen over de soorten was als volgt: kraaiachtigen (55 %), wilde eenden en grauwe ganzen (25 %), overige (20%).

Voor ontheffingen ex. artikel 75 van de Flora- en faunawet zijn bij het Rijk 140 aanvragen ingediend. De onderwerpen waarvoor deze ontheffingen worden gevraagd zijn zeer divers, variërend van de restauratie van kademuren tot woningbouw. Het Natuurloket, waar informatie beschikbaar is over de verspreiding van beschermde soorten die van nature in Nederland voorkomen, wordt voor deze activiteiten veelvuldig geraadpleegd.
Dit heeft er toe geleid dat tot 1 september via het Natuurloket ruim 120 overeenkomsten zijn gesloten voor de levering van nadere gegevens. Dit is ruim een verdubbeling ten opzichte van het aantal aanvragen in 2001.

Sinds mijn brief van 2 juli 2002 inzake jacht en vergunningverlening Flora- en faunawet (DN.2002/2048) hebben zich geen nieuwe ontwikkelingen voorgedaan betreffende de aanvragen voor nieuwe jachtakten voor jacht, beheer en schadebestrijding in Nederland. In de circulaire Afgifte jachtakten Flora- en faunawet (Stcrt. 2002, 96) zijn de regels dienaangaande nader toegelicht.

Door mijn Ministerie zijn in samenwerking met provincies, gemeenten, politie en de jagers voorlichtingsactiviteiten ontwikkeld en uitgevoerd om belanghebbenden te informeren. Bijlage 1 geeft hiervan een beknopt overzicht.

In bijlage 2 is een overzicht gegeven van de regelingen en besluiten die nu onder de Flora- en faunawet van kracht zijn.

Signalen uit de praktijk.
Met de provincies is overleg gevoerd over de uitvoering van de gedecentraliseerde taken op het gebied van beheer en schadebestrijding. Eveneens is overleg gevoerd met vertegenwoordigers van belanghebbenden en degenen die direct bij de uitvoering van de wet betrokken zijn, over de ervaringen met de wet.

De signalen uit de praktijk zijn samen te vatten onder de volgende drie onderwerpen:
* Nederland op slot?
* De administratieve lasten
* De communicatie

Nederland op slot?
Verschillende maatschappelijke groeperingen (VNO/NCW, Federatie Particulier Eigendom, organisaties uit de bos- en houtsector) hebben aangegeven dat zij vrezen dat tengevolge van de Flora- en faunawet Nederland op slot gaat en dat normale bosbeheeractiviteiten, bouwactiviteiten en dergelijke niet meer mogelijk zijn. Ook vinden sommigen dat de mogelijkheden voor de jacht moeten worden verruimd.

Administratieve lasten
Net als onder de oude wetgeving moet een initiatiefnemer informatie verzamelen over de aanwezigheid van beschermde soorten voor een ontheffingsaanvraag voor nieuwbouw, infrastructurele ontwikkeling, groot onderhoud aan openbare werken en dergelijke, ten einde een goede afweging mogelijk te maken tussen de belangen die in de wet staan genoemd. Er blijkt bij betrokkenen onduidelijkheid te bestaan over de wijze waarop men aan de voorwaarden voor een ontheffingsaanvraag kan voldoen.

Op het gebied van beheer en schadebestrijding is de administratieve lastendruk voor grondgebruikers op dit moment inderdaad groot. Oorzaak hiervan is dat Faunabeheereenheden nog niet zijn opgericht en dat er daarom ook nog geen faunabeheerplannen zijn. Daardoor is nu nog voor elke situatie apart een ontheffing nodig. Met de goedkeuring van een faunabeheerplan heeft de provincie de mogelijkheid om voor een heel gebied en een groot aantal situaties en voor een langere periode één ontheffing te verstrekken, zodat individuele grondgebruikers geen ontheffingen meer hoeven aan te vragen.

Communicatie
De voorlichting over de Flora- en faunawet (bijeenkomsten, brochures en publicaties, krantenartikelen, website, help desk, Natuurloket) is in de startfase vooral gericht geweest op uitleg van de wet en regelgeving. Belanghebbenden zijn nog onvoldoende op de hoogte en hebben behoefte aan op specifieke doelgroepen en concrete situaties toegesneden informatie . Ook in de uitvoering (vergunningverlening, handhaving) kan de interpretatie van sommige regels eenduidiger.

Aanpak
Om bovengenoemde signalen aan te pakken wordt een plan van aanpak opgesteld.
De hoofdlijnen zijn de volgende.
1. Het plan van aanpak wordt opgesteld in nauwe samenspraak met de direct belanghebbenden. Activiteiten van rijk en provincies, uitvoering en handhaving worden afgestemd qua inhoud en aanpak. Daarmee wordt de regie op de uitvoering van de Flora- en faunawet verder versterkt.
2. Communicatie. In samenspraak met gebruikers en uitvoerders worden de knelpunten verder geïnventariseerd en opgelost. Centraal staat in de eerste plaats het luisteren naar en kennisnemen van de praktijkervaringen en het gezamenlijk met betrokkenen zoeken naar oplossingen, onder meer in de uitvoering en indien nodig in de regelgeving. Thans wordt bezien of onder andere de 40 hectare regeling voor beheer en schadebestrijding en de publicatieplicht voor ontheffingen aanpassing behoeven. Daarnaast zal de informatievoorziening meer vraag- en doelgroepgericht worden, toegespitst op de stappen die gebruikers in de praktijk moeten zetten.
3. Uitvoering en handhaving. Hier zal op drie fronten aan gewerkt worden. Voor normale maatschappelijke activiteiten van overheden, bedrijven en personen zoals woningbouw en bosbeheer zal een voorstel worden gedaan voor een Algemene maatregel van bestuur ex. artikel 75 waarmee vrijstelling wordt gegeven ten aanzien van algemene soorten waarvan het voortbestaan door die activiteiten niet onmiddellijk wordt bedreigd. Door een goede monitoring zal regelmatig worden bezien voor welke soorten deze aanpak kan gelden. Zo wordt de administratieve lastendruk beperkt zonder dat dit ten koste gaat van de beschermingsdoelstellingen van de wet. De Flora- en faunawet zal geëvalueerd worden in het kader van het Interdepartementaal beleidsonderzoek administratieve lastenverlichting.
Op het gebied van beheer en schadebestrijding wil ik bevorderen dat de provincies hun verantwoordelijkheid nemen en tot afspraken komen met de organisaties van grondeigenaren en jachtaktehouders over de oprichting van de Faunabeheer eenheden en het opstellen van faunabeheerplannen. Voorts zal in nauw overleg met de betrokkenen de bestuurlijke handhaving verder uitgewerkt worden. De administratieve lastendruk ten gevolge van de Flora- en faunawet zal nader worden bezien in het kader van het departementale Plan van Aanpak Administratieve Lastendruk. 4. In EU verband zal samen met de andere lidstaten gezocht worden naar ruimte en marges binnen de bestaande regels.

De minister van Landbouw, Natuurbeheer
en Visserij,

dr. C.P. Veerman

datum

kenmerk

bijlage
Bijlage

Bijlage 1

Beknopt overzicht van activiteiten bij de implementatie van de Flora- en faunawet tussen 1 april 2002 en 1 augustus 2002-09-18 1. landelijke en regionale voorlichtingsbijeenkomsten waaraan in totaal circa 1700 personen die direct bij de uitvoering van de Flora en faunawet zijn betrokken hebben deelgenomen, 2. 6000 exemplaren verspreid van een bijzondere uitgave van de Vereniging Politie , Dier en Milieu geheel gewijd aan de Flora- en faunawet , onder meer bij alle gemeentekantoren en politiebureau's,
3. Aan alle leden van de Koninklijke Nederlandse Jagersvereniging is de brochure Jacht, Beheer en Schadebestrijding toegezonden, 4. De handreiking Opstellen Faunabeheerplan is gepubliceerd in afwachting van de oprichting van de Faunabeheereenheden 5. Brochures betreffende Beheer en Schadebestrijding (voor grondeigenaren en terreinbeheerders), Soortbescherming en Ruimtelijke ingrepen (voor gemeenten, projektontwikkelaars e.d), Handel, Bezit en Prepareren (voor handelaren en preparateurs) zijn gericht en op aanvraag verspreid onder belanghebbenden (totaal ruim 10.000)
6. In enkele tientallen regionale en lokale (huis aan huis) bladen zijn artikelen geplaatst betreffende de Flora- en faunawet 7. De tijdelijke Help-desk Flora- en faunawet (tot 1 augustus) en de permanente Help-desk Handhaving hebben ruim 2000 individuele vragen beantwoord.
8. De internetsite van het Natuurloket wordt maandelijks enkele duizenden keren bezocht. Dit heeft geleid tot ruim 100 concrete verzoeken voor nadere gegevens ten behoeve van projecten op het gebied van de ruimtelijke ontwikkeling (infra-structuur, woningbouw etc.)
9. In opdracht van LNV is door het Kenniscentrum KAD is een cursus ontwikkeld betreffende maatregelen die kunnen worden getroffen bij overlast door beschermde dieren, met name vleermuizen en steenmarters. De cursus is inmiddels door meer dan 70 medewerkers van gemeentes gevolgd. Nieuwe rondes zijn gepland wegens toenemende belangstelling, ook van nieuwe doelgroepen zoals terreinbeheerders en defensiemedewerkers.
10. Door het Faunafonds is het handboek Faunabeheer gepubliceerd en breed verspreid onder belanghebbenden zoals grondbeheerders. 11. Op de web-site van het ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij (minlnv.nl) is informatie geplaatst over de Flora en faunawet, over de regelingen en besluiten en over de regels die per soort van toepassing zijn.

Bijlage 2

Overzicht publicaties wet en regelgeving Flora- en faunawet

WET
* Flora- en faunawet (Stb. 1998, 402)
* Wet van 24 april 2002, houdende wijziging van een aantal bepalingen van de Flora- en faunawet in verband met een verbod op de drijfjacht (Stb. 2002, 236)

Amvb's
* Jachtbesluit (Stb. 2000, 520; laatstelijk gewijzigd bij besluit van 11 maart 2002, Stb. 2002, 136)
* Besluit beheer en schadebestrijding dieren (Stb. 2000, 521; gewijzigd bij besluit van 23 oktober 2001, Stb. 2001, 499) * Besluit Faunabeheer (Stb. 2000, 522)
* Besluit aanwijzing dier- en plantensoorten Flora- en faunawet (Stb. 2000, 523)
* Besluit prepareren van dieren (Stb. 2000, 524) * Besluit vrijstelling beschermde dier- en plantensoorten (Stb. 2000, 525; gewijzigd bij besluit van 23 oktober 2001, Stb. 2001, 499)
* Besluit Faunafonds (Stb. 2002, 337)

Regelingen
* Regeling aanwijzing douanekantoren beschermde dier- en plantensoorten (Stcrt. 2001, 220)
* Regeling tarieven Flora- en faunawet (Stcrt. 2001, 220; gewijzigd bij regeling van 23 juli 2002, Stcrt. 2002, 139) * Regeling aanwijzing toezichthouders Flora- en faunawet (Stcrt. 2001, 220)
* Regeling vaststelling model bewijs van verzekering (Stcrt. 2001, 220; gewijzigd bij regeling van 25 maart 2002, Stcrt. 2002, 61) * Bekendmaking lijsten beschermde inheemse diersoorten (Stcrt. 2001, 220)
* Regeling beheer en schadebestrijding dieren (Stcrt. 2001, 241) * Regeling prepareren van dieren (Stcrt. 2001, 241) * Jachtregeling (Stcrt. 2001, 244; gewijzigd bij regeling van 9 september 2002, Stcrt. 2002, 175))
* Regeling vaststelling modellen en aanvraagformulieren jacht-, valkeniers- en kooikersakten (Stcrt. 2002, 47) * Regeling aanwijzing dier- en plantensoorten Flora- en faunawet (Stcrt. 2002, 51)
* Regeling vrijstelling beschermde dier- en plantensoorten Flora- en faunawet (Stcrt. 2002, 51; gewijzigd bij regeling van 23 juli 2002, Stcrt. 2002, 139)
* Regeling administratie bezit van en handel in beschermde dier- en plantensoorten (Stcrt. 2002, 51)
* Regeling afgifte en kenmerken gesloten pootringen en andere merktekens (Stcrt. 2002, 51)
* Regeling zoeken, rapen en beschermen van kievitseieren Flora- en faunawet (Stcrt. 2002, 62)

Circulaire
Circulaire afgifte jachtakten Flora- en faunawet (Stcrt. 2002, 96)

Inwerkingtreding
* Besluit van 12 december 2001, tot vaststelling van de datum van inwerkingtreding van een aantal artikelen van de Flora- en faunawet en een aantal daarop gebaseerde algemene maatregelen van bestuur, alsmede vaststelling van de datum van het vervallen van een aantal artikelen van de Jachtwet en de Natuurbeschermingswet en het intrekken van de Nuttige dierenwet 1914, de Vogelwet 1936 en de Wet bedreigde uitheemse dier- en plantensoorten (Stb.2001, 656)
* Besluit van 28 mei 2002 tot vaststelling van de datum van inwerkingtreding van de Wet van 24 april 2002, houdende wijziging van een aantal bepalingen van de Flora- en faunawet in verband met een verbod op de drijfjacht (Stb. 2002, 300)