Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Persbericht 02/124

Ministerie van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid Directie
Communicatie

26 september 2002

Nr. 02/124

Bijstandsexperimenten helpen mensen aan werk en gaan sociale uitsluiting tegen

Experimenten om langdurig werkloze bijstandsgerechtigden sociaal te activeren hebben ertoe geleid dat meer mensen aan het werk komen en sociale uitsluiting wordt tegengegaan. De experimenten zijn voor de gemeenten een belangrijke stimulans geweest om activiteiten op het gebied van sociale activering op te zetten.

Dat blijkt uit het rapport Bijstandsexperimenten: impulsen tot activering, dat is opgesteld door het IVA Tilburg. Staatssecretaris Rutte van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft het rapport naar de Tweede Kamer gestuurd. Rutte ging vandaag kort in op de resultaten van het onderzoek op de slotconferentie van het Informatie- en Servicepunt Sociale Activering in Bussum. Dit Infomatie- en Servicepunt ondersteunt de ontwikkeling van sociale activering op lokaal niveau.

In zijn toespraak zei Rutte dat gemeenten alles op alles moeten zetten om ook langdurig werklozen weer een kans op de arbeidsmarkt te geven. "Ik ga ervan uit dat als van deze groep echt werk wordt gemaakt, er heel wat nog aan een baan geholpen kunnen worden", aldus de staatssecretaris.

De bijstandsexperimenten vonden plaats van 1 januari 1996 tot 1 januari 2002. Doel was andere manieren van activering te zoeken voor de harde kern van bijstandsgerechtigden die de minste kansen hebben op de arbeidsmarkt en vaak kampen met complexe persoonlijke problemen. Sociale activering kan bijvoorbeeld bestaan uit vrijwilligerswerk of andere maatschappelijk nuttige activiteiten, cursussen en trainingen. In totaal hebben 147 gemeenten gebruik gemaakt van de mogelijkheid om te experimenteren.

Uit gegevens van 35 gemeenten blijkt dat 61 procent van de deelnemers inmiddels het experiment heeft verlaten. Zestien procent van hen heeft betaald (gesubsidieerd of regulier) werk gevonden. Zeventien procent is begonnen aan een opleiding of een stage, of is vrijwilligerswerk gaan doen. De uitval bedraagt 22 procent en 6 procent heeft om andere redenen de experimenten verlaten. Het uitvallen van deelnemers is vooral het gevolg van grote persoonlijke problemen. Ten tijde van het onderzoek was 39 procent van de deelnemers nog actief binnen een experiment.

De experimenten blijken tot duurzame resultaten te leiden. Van degenen die betaald werk vinden, blijft 88 procent aan de slag. Driekwart van de mensen die aan het werk zijn, heeft geen uitkering meer. Degenen die onbetaald werk verrichten, blijven doorgaans actief. Ook blijken de experimenten met sociale activering positieve resultaten op te leveren als het gaat om bijvoorbeeld sociale contacten, maatschappelijke waardering en persoonlijke ontplooiing. De bijstandsexperimenten zijn voor gemeenten een belangrijke stimulans geweest om de sociale activering te ontwikkelen. De meeste gemeenten gaan ook na de experimenteerperiode door met het aanbieden van dergelijke activiteiten.

Volgens de onderzoekers is het bij sociale activering belangrijk om maatwerk te leveren en de klant daarbij als uitgangspunt te nemen. Daarnaast zijn een goede samenwerking en afstemming tussen de betrokken organisaties belangrijke voorwaarden om succesvol te kunnen zijn. Bij gemeenten blijkt de wens te leven om de beschikbare financiële middelen flexibel in te kunnen zetten.

Staatssecretaris Rutte schrijft in zijn brief aan de Tweede Kamer dat hij in samenwerking met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de Vereniging Nederlandse Gemeenten de kerntaken van het Informatie- en Servicepunt Sociale Activering, de komende jaren wil voortzetten. Rutte wijst ook op de voorbereidingen die hij in gang heeft gezet om te komen tot één reïntegratiebudget waarbij gemeenten een zeer grote bestedingsvrijheid krijgen. Dat biedt gemeenten de mogelijkheden het vereiste maatwerk bij het sociale activeringsaanbod te blijven leveren, aldus Rutte.


---

De volgende Officiële publicatie(s) zijn gerelateerd aan bovenstaande persbericht:
PDF publicatie Aanbiedingsbrief van staatssecretaris Rutte bij het rapport Impulsen tot activering, slotonderzoek van de bijstandsexperimenten
PDF publicatie Bijlage: Bijstandsexperimenten: impulsen tot activering