Ministerie van Justitie


http://www.justitie.nl

MIN JUST: Toespraak minister Nawijn inburgeringscursus Imams

Toespraak minister V & I in Soesterberg igv inburgeringcursus imams 30 september 2002

Dames en heren,

Het is me een eer dat ik vandaag in uw midden mag zijn en enkele woorden tot u mag richten.

Twee actuele gebeurtenissen drukken hun stempel op het beeld van de islam in Nederland.
Enkele maanden terug was er de ophef over de diskwalificerende opmerkingen van enkele imams en nu zijn er de bedreigingen aan het adres van mevrouw Ayaan Hirsi Ali.
Bedreigingen die ik afkeur, en die ook door het overgrote merendeel van de moslims in Nederland worden afgekeurd.
Het zijn betreurenswaardige incidenten . en niet alleen voor de personen in kwestie.
Want hierdoor ontstaat een negatief beeld van islam. Dat is onterecht en temeer jammer omdat het ook zijn weerslag heeft op de mate van acceptatie van moslims.
Het zijn incidenten die de integratie op z.n zachtst gezegd niet helpen.

Wij kunnen met elkaar laten zien dat het anders kan. U vervult daarbij als imam een belangrijke rol.

Het moet anders . dit zou mijns inziens ook de kortst mogelijke samenvatting van de verkiezingsuitslag kunnen zijn. En dat .anders. heeft natuurlijk ook betrekking op het integratiebeleid.
De integratie verloopt immers moeizaam.
Dit kabinet laat er geen misverstand over bestaan dat het anders moet.
Ik citeer uit hoofdstuk 6 van de Hoofdpunten van het Regeringsbeleid:
.de regering streeft naar volwaardige deelname aan de samenleving en reële kansen op ontplooiing voor iedereen, ongeacht zijn of haar afkomst. Dit brengt verantwoordelijkheden mee voor zowel de nieuwkomer als voor de ontvangende samenleving. De nieuwkomer heeft de plicht zich dusdanig toe te rusten dat hij/zij zelfstandig kan deelnemen aan het sociale en economische leven. De samenleving dient open te staan voor nieuwe burgers en hen voldoende kansen te bieden tot volwaardige participatie.. (Einde citaat)

Het gaat dus niet om iets vrijblijvends.
Nee, het gaat om wederzijdse plichten; de nieuwkomer moet zijn best doen om volwaardig mee te kunnen doen, de samenleving moet open staan en hem of haar echt de kans geven.
Wat betekent dat voor onze inspanningen?
Het integratiebeleid richt zich op de totstandkoming van een samenleving waarin de leden van etnische minderheidsgroepen hun burgerrechten voluit kunnen realiseren en hun maatschappelijke verantwoordelijkheden kunnen waarmaken.
Dat betekent beheersing van de taal, deelname aan onderwijs en arbeidsmarkt, respect voor wetten en omgangsregels, respect voor ieders recht om gebruik te maken van burgerlijke vrijheden. En een ieder zou zich verantwoordelijk moeten voelen voor de samenleving en voor de mensen die daarvan deel uitmaken.

Dit streven valt alleen te verwezenlijken als de inburgering dwingender wordt. Vandaar het verplichte inburgeringsprogramma. Daarin ligt het accent op de beheersing van het Nederlands, en respect voor de historische en rechtsstatelijke waarden van dit land. Tegenover het meer verplichtende karakter staan de beschikbaarheid van voldoende capaciteit en een kwalitatief goed aanbod. De cursus die vandaag van start gaat is hiervan het bewijs.

Dames en heren,
Het nieuwe integratiebeleid staat voor wederzijds respect en erkenning, geheel in de geest van artikel 1 van de Grondwet dat de vrijheid en gelijkheid van alle burgers garandeert. Daar waar waarden en normen botsen vereist dit burgerschap loyaliteit aan de waarden en normen van de democratische rechtsstaat en aan de wetten en regels die hier gelden. Ook u als imam vervult hierin een belangrijke rol naar u geloofsgenoten toe in het dagelijkse leven. De loyaliteit aan de democratische rechtsorde wordt ook verwacht van levensbeschouwelijke instituties.
Vooral van deze instellingen, zou ik willen zeggen. Zij houden zich immers bezig met zingevingsvraagstukken.

Deze week ontving de Duitse historicus Heinz Schilling uit handen van kroonprins Willem Alexander de Heinekenprijs (150.000 dollar) voor de Historische Wetenschap.
In een vraaggesprek in De Groene Amsterdammer spreekt hij over het belang van godsdienstige inbreng in het maatschappelijk debat. Hij stelt dat juist in de discussie met moslims het zo belangrijk is om te werken vanuit een religieus perspectief.
Met een verwijzing naar het verleden zegt hij dat we religieuze en godsdienstige verschillen op de een of ander manier moeten verdragen, zonder dat we daarbij fundamentele mensenrechten opgeven. Dat ben ik geheel met hem eens, verdraagzaamheid is de basis voor iedere samenleving.
Deelname aan een levensbeschouwelijke gemeenschap kan een steun betekenen om zich een plaats in een samenleving te verwerven. Dat schept een bijzondere maatschappelijke verantwoordelijkheid voor die instituties en hun geestelijke bedienaren, voor u dus. Juist u kunt een belangrijke rol spelen in het bouwen aan hechte samenleving. Daarbij verwacht de overheid niet dat u louter fungeert als doorgeefluik tussen overheid en burger.
Wél dat u begrip en kennis heeft van de Nederlandse samenleving en aanspreekbaar bent in een wederzijdse dialoog.

Het programma dat vandaag van start gaat is toegespitst op de specifieke situatie van imams en de informatie waar zij behoefte aan hebben. Ik hoop - en verwacht - dat deze cursus vrucht zal dragen en zal bijdragen aan een Nederland waarin niet alleen u maar ook uw geloofsgenoten zich thuis voelen en hun maatschappelijke verantwoordelijkheden realiseren.
Ik wens u allen succes toe!

Ik dank u.

30 sep 02 12:16