17 oktober 2002
Meer niertransplantaties nodig om kosten te drukken
Zon 10.000 Nederlanders hebben zeer slecht functionerende nieren. Zij zijn afhankelijk van niervervangende behandelingen, in de vorm van dialyse of niertransplantatie. Dit heeft grote gevolgen voor de patiënt en zijn omgeving. Omdat ze levenslang moeten worden uitgevoerd zijn deze behandelingen kostbaar voor de samenleving. Om deze kosten zo beperkt mogelijk te houden, zou het aantal niertransplantaties moeten worden verhoogd. Die kosten het minst per gewonnen levensjaar. Dit concludeert Ardine de Wit in haar proefschrift Economische evaluatie van niervervangende behandelingen, waarop zij op 17 oktober 2002 promoveert aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Het onderzoek werd uitgevoerd bij 165 dialysepatiënten uit 16
Nederlandse dialysecentra. Hoewel dialysepatiënten in vergelijking met
gezonde Nederlanders vaak zeer beperkt zijn in bijvoorbeeld hun fysiek
en sociaal functioneren, blijken zij hun gezondheidstoestand toch
positief te waarderen. Gevraagd naar de keuze die zij zouden maken
indien het mogelijk zou zijn om een aantal jaren van hun leven in te
leveren in ruil voor een betere kwaliteit van leven (d.w.z. met minder
beperkingen) blijken dialysepatiënten in het algemeen de voorkeur te
geven aan een zo lang mogelijk leven. Dit geldt voor alle vijf
onderzochte groepen patiënten, ongeacht de gehanteerde specifieke
dialysemethode.
Het onderzoek wijst uit dat er weinig verschillen zijn in kwaliteit
van leven van patiënten die behandeld worden met vijf verschillende
vormen van dialyse. Voor een relatief nieuwe vorm van dialyse,
automatische peritoneale dialyse, was de kwaliteit van leven van
patiënten nog niet eerder onderzocht. Omdat deze patiënten s nachts
dialyseren tijdens hun slaap blijken ze minder vaak sociale
beperkingen te hebben dan andere dialysepatiënten.
Ook werd onderzoek gedaan naar de verhouding tussen kosten en gezondheidsuitkomsten (de kosten-effectiviteit) van deze vijf dialysebehandelingen en van niertransplantatie. Gemiddeld kosten niervervangende behandelingen circa 45.000,- per gewonnen levensjaar. Niertransplantatie is goedkoper, de kosten per gewonnen levensjaar zijn 12.000,-. Dialysebehandelingen zijn minder kosten-effectief; gemiddelde kosten ze 60.000,- per gewonnen levensjaar. De totale kosten van niervervangende behandelingen waren in 1994 circa 584 miljoen gulden ( 265 miljoen) en stijgen in 2003 naar verwachting tot 425 miljoen. Dat is ruim 1 % van het totale budget voor gezondheidszorg. Om de kosten-effectiviteit van het Nederlandse niervervangingsprogramma verder te verbeteren is het noodzakelijk om het aantal niertransplantaties drastisch te verhogen. Sinds in 1998 nieuwe donorwetgeving werd ingevoerd is het aantal beschikbare donororganen echter gedaald in plaats van gestegen.
Promotor: prof.dr. F.F.H. Rutten, Economie van de gezondheidszorg en
medische technology assessment
Noot voor de pers
Promotie: 17 oktober 2002
Plaats: Woudestein, Senaatszaal
Info: bij de promovenda, tel. (030) 274 3206
e-mail: ardine.de.wit@rivm.nl
INLINE]