Hogere transportkosten door herstructurering glastuinbouw
Als glasgroentetelers verkassen naar gebieden buiten de Randstad en de handel niet meeverhuist stijgen de transportkosten met minimaal vijf procent. Ook het aantal vervoersbewegingen zal sterk toenemen. Dat blijkt uit onderzoek naar de logistieke gevolgen van de herstructurering van de glastuinbouw, waarbij het samenwerkingsverband van teelt en handel Vers Direct Nederland (VDN) model stond.
Het ministerie van LNV heeft een aantal jaren geleden tien gebieden in Nederland aangewezen voor vestiging van glastuinbouw om de ruimtedruk in de oude centra te verminderen. De groentesector heeft TNO en Universiteit van Tilburg laten onderzoeken wat dit voor effect heeft op de logistiek. Hieruit kwam naar voren dat de transportkosten drastisch toenemen als teelt en handel van elkaar gescheiden worden. Wanneer de handel niet mee verplaatst of niet overstapt op andere logistieke concepten zal het product dat buiten de traditionele teeltgebieden wordt geproduceerd grotendeels naar het Zuid-Hollands Glasdistrict getransporteerd worden, zo staat in het TNO-rapport. Dit leidt tot een stijging van vijf procent in de aanvoerkosten en zorgt voor een toename van 2,6 miljoen ritkilometers.
De onderzoekers concluderen dat handel en teelt samen moeten verhuizen naar andere gebieden om de logistieke- en handelsactiviteiten optimaal uit te buiten. Ze zien vooral mogelijkheden langs de assen naar de belangrijkste Europese markten. Locaties bij Emmen, Venlo en Breda zijn hierbij mogelijke opties. In Venlo en Breda zijn nu al handelsactiviteiten die de basis kunnen vormen voor een volwaardig cluster met teelt en import/exporthandel. In Emmen zijn de mogelijkheden voor een tuinbouwcluster volgens de onderzoekers op dit moment beperkter. Hier moet meer gedacht worden aan alternatieve logistieke concepten met bijvoorbeeld grote teeltbedrijven. Uit het onderzoek blijkt verder dat verkassen tot nu toe een moeizaam proces is, waarbij teelt en handel afzonderlijk van elkaar keuzes maken.
Productschap Tuinbouw, Rabobank, TNO Inro, Universiteit van Tilburg,
KLICT, LTO-Nederland en Frugi Venta zijn betrokken geweest bij het
onderzoek. In de eerste fase van het project zijn de logistieke
stromen van Vers Direct Nederland (VDN) in kaart gebracht. VDN is een
samenwerkingsverband van vier handelsbedrijven in groente en fruit.
Zij worden voor het Nederlands product voor een belangrijk deel
beleverd door een vaste groep telers. Hierbij zitten ook producenten
die binnenkort verkassen of al verhuist zijn. TNO heeft vervolgens in
fase twee de bevindingen van het VDN-project vertaald naar een
landelijk scenario.