Waarnemend burgemeester Wolter Lemstra:
'Leidse burgemeester moet iets Bourgondisch hebben'
BESTUURSDIENST - Als waarnemend burgemeester van Leiden en met vijftig
jaar ervaring in het openbaar bestuur weet Wolter Lemstra als geen
ander wat de nieuwe Leidse burgemeester straks te wachten staat. 'Deze
stad vraagt van z'n burgemeester iets Bourgondisch', vertelt hij.
'Leiden is een compacte stad. In de binnenstad leven en wonen op elke
vierkante kilometer tienduizend mensen. Bovendien wonen er veel jonge
mensen. De stad is daardoor heel dynamisch. De burgemeester moet
daarin kunnen meegaan.'
Waarnemend burgemeester Lemstra
Waarnemend burgemeester Lemstra. Foto: Wim van Noort
De nieuwe burgemeester moet mee kunnen vibreren met wat er in de stad
gebeurt, vindt Lemstra. 'Leiden is dynamischer dan andere gemeenten
van gelijke grootte in Nederland. Een goede Leidse burgemeester moet
in dat hoge ritme kunnen meebewegen.
Geen saaie Piet
Dan moet je geen saaie Piet zijn, maar een beetje van vertier houden!
Ik heb dat vooral gemerkt op 3 oktober. Als je zo'n feest en alles
eromheen niet leuk vindt, dan voelt de bevolking dat. Dan heb je
geheid een probleem.'
Aan de twee kandidaten kunnen de Leidse kiezers straks zien of ze bij
de stad passen of niet. Lemstra: 'Ik denk dat kiezers vooral kijken
naar de uitstraling van een kandidaat. Gewoon of ze het een aardige
man of vrouw vinden. Het wordt allemaal wat Amerikaanser. De
kandidaten moeten op de zeepkist om zich te presenteren.'
Boegbeeld
Een burgemeester heeft verschillende taken, maar is volgens Lemstra
bovenal het boegbeeld van zijn gemeente. 'Hij vertegenwoordigt de
gemeente, zowel in rechte als in de dagelijkse praktijk. Bovendien
vertegenwoordigt de burgemeester de gemeente als voorzitter van het
bestuur: het college van Burgemeester en Wethouders en de
Gemeenteraad.'
Ook al hebben de wethouders vaak veel belangrijkere zaken in hun
portefeuille, toch vindt Lemstra dat de burgemeester in dit land de
meest aansprekende figuur is in zijn gemeente. 'De burgemeester is het
gezicht van de gemeente in de stad. Hij moet zich veel in de stad
laten zien. Mensen moeten hem kennen. In Leiden hebben we een
fantastische manier om dat voor elkaar te krijgen: meerijden in een
open koets in de optocht op 3 oktober. Maar er zijn veel meer
mogelijkheden.'
Burgervader
Ook in minder vrolijke tijden kan een burgemeester niet achter zijn
bureau blijven zitten. 'Zoals je een honderdjarige bezoekt, zo ben je
ook burgemeester als mensen het slachtoffer worden van rampen of een
ernstig verkeersongeval. Daar komt de term 'burgervader' vandaan. Als
mensen problemen hebben, kunnen ze via de burgemeester binnen komen in
de gemeentelijke organisatie.'
Tot slot is de burgemeester van Leiden korpsbeheerder van de
politieregio Hollands Midden, en bestuurlijk voorzitter van het
Samenwerkingsverband Leidse Regio (SLR). 'In de regiotaken zit zo'n
dertig procent van mijn tijd', aldus Lemstra.
Netwerk
Wolter Lemstra (67) volgde in juni van dit jaar Jan Postma op. Hij
combineert zijn waarnemend burgemeesterschap met het lidmaatschap van
de Eerste Kamer. Eerder was Lemstra onder meer secretaris-generaal op
de ministeries VROM en WVC, gemeentesecretaris van Amsterdam en
burgemeester van het Overijsselse Hengelo.
Lemstra kan dus bogen op een breed 'Haags netwerk'. En dat is
belangrijk, want de burgemeester is ambassadeur van zijn gemeente bij
de Rijksoverheid in Den Haag en de provincie. Lemstra: 'Een
burgemeester moet daar makkelijk binnen komen. Hij moet kunnen lobbyen
om zijn stad aan de bak te laten komen bij belangrijke beslissingen en
om subsidies binnen te slepen. Hoe je dat doet? Ikzelf heb vijftig
jaar ervaring in het openbaar bestuur, dus ik heb het voorrecht veel
mensen te kennen. Het is makkelijker om steun te krijgen als je op een
ministerie een topambtenaar kent, dan wanneer je eerst moet uitleggen
wie je eigenlijk bent.'
Burgemeestersreferendum
Lemstra heeft het naar zijn zin in Leiden. Onlangs zegde hij toe een
maandje langer te blijven om het burgemeestersreferendum tegelijk te
kunnen laten plaatsvinden met de nieuwe Kamerverkiezingen. Want
daardoor wordt het referendum later gehouden en moet de waarnemend
burgemeester langer blijven zitten. Zoals het er nu naar uitziet, zal
het Burgemeestersreferendum plaatsvinden op woensdag 22 januari 2003,
tegelijk met de verkiezingen voor de Tweede Kamer.