Gemeente Rotterdam

Gemeentelijk Havenbedrijf wordt Havenbedrijf Rotterdam NV

(15-11) Het College van B. en W. wil zo snel mogelijk het Gemeentelijk Havenbedrijf omvormen tot een overheids-NV. Een principebesluit is hierover genomen op basis van het rapport Ondernemende overheid of overheidsonderneming van een ambtelijke projectgroep over de verzelfstandiging van het Gemeentelijk Havenbedrijf.

Een overheids-NV blijkt de beste commerciële slagkracht te bieden en de publieke belangen goed te waarborgen. Het principebesluit van het College gaat naar de algemeen directeur van het Gemeentelijk Havenbedrijf om de opvatting van de ondernemingsraad over de personele en organisatorische kant in te winnen. Gezien het gewicht van dit onderwerp vragen B. en W. vervolgens om het oordeel van de gemeenteraad. Een commissie van externe deskundigen zal het College adviseren bij verdere uitwerking van de verzelfstandiging.

Toegenomen concurrentie
De sterk toegenomen concurrentie tussen ondernemingen en havens in de wereld, de steeds grotere rol van hogere overheden bij mainportbeleid en het fysiek en economisch uit elkaar groeien van stad en haven hebben ertoe geleid dat de gemeente Rotterdam al langere tijd een andere positionering van het Gemeentelijk Havenbedrijf overweegt.

Nota 'Ondernemende overheid of overheidsondernemen' Het huidige College van B. en W. heeft in het collegeprogramma aangegeven het Gemeentelijk Havenbedrijf te willen verzelfstandigen. Op grond van de nu verschenen nota Ondernemende overheid of overheidsondernemen (pdf, 154 Kb) heeft het College de keuze voor een overheids-NV gemaakt.

Stedelijke ontwikkeling
Het College meent dat de publieke belangen in deze constructie zijn gewaarborgd en de commerciële slagkracht wordt versterkt. Het havenbedrijf blijft borg staan voor nautisch beheer en veiligheid en blijft ook bijdragen aan de stedelijke ontwikkeling. De publieke belangen worden geborgd door instrumenten als wet- en regelgeving, separate uitvoeringsovereenkomsten tussen gemeente en verzelfstandigd bedrijf, specifieke haven- en erfpachtovereenkomsten en benutting van de positie van aandeelhouder bij de oprichting van de NV.

Slagvaardiger
Een overheids-NV kan slagvaardiger en bedrijfsmatiger opereren dan een tak van dienst. Sturing door de gemeente blijft plaatsvinden, maar op het niveau van strategisch beleid en op afstand van de dagelijkse bedrijfsvoering. Een overheids- NV biedt tevens ruimte voor een (minderheids) participatie van andere overheden. De op te richten Havenbedrijf Rotterdam NV wordt onderwerp van gesprek bij het Rijk over de financiering van Maasvlakte II.

De directe gevolgen voor het personeel van het havenbedrijf zijn beperkt. Het personeel van het havenbedrijf zal niet langer ambtenaar zijn in dienst van de gemeente maar werknemer in dienst van de NV.

Geen extra dienst XXL
De ambtelijke projectgroep heeft tevens onderzoek gedaan naar de omvorming van het havenbedrijf naar een gemeentelijke tak van dienst met extra bevoegdheden (een zogenaamde dienst XXL). Dit blijkt echter teveel nadelen te hebben. Het bedrijf zou in dat geval een te grote niet te controleren macht krijgen en bovendien zou de commerciële slagkracht nog steeds te laag zijn. Daarnaast kunnen in een dergelijke constructie geen andere overheden participeren.

Uitwerken concreet plan
Na het politiek oordeel van de gemeenteraad neemt het College van B. en W. een definitief besluit en wordt een concreet plan van aanpak uitgewerkt.

Adviescommissie
Een externe commissie zal het College van B. en W. bij de verdere uitwerking van de verzelfstandiging van het Gemeentelijk Havenbedrijf van advies voorzien. Deze adviescommissie bestaat uit :
* G. J. Cerfontaine, President & Chief Executive Officer Schiphol Group;

* P. Hoogendoorn, Chairman Deloitte Touche Tohmatsu;
* C.J.A. van Lede, Voorzitter Raad van Bestuur AKZO Nobel;
* A.H.G. Rinnooy Kan, Raad van Bestuur ING Groep;
* J.v.d. Veer, Vice-Chairman of the Committee of Managing Directors of the Royal Dutch/Shell Group;

* P.O. Vermeulen, Raad van Bestuur Bank Nederlandse Gemeenten