Afzender: RVD / KH
Rubriek: Binnenland
Datum en tijd: 11-11-2002 12:14
MEDEDELING VAN DE RIJKSVOORLICHTINGSDIENST
MR. PIETER VAN VOLLENHOVEN OPENT GERESTAUREERDE SONNENBORGH UTRECHT
Mr. Pieter van Vollenhoven verricht vrijdagmiddag 22 november in Utrecht de officiële opening van het gerestaureerde middeleeuwse bastion Sonnenborgh. Het bastion en de erboven gelegen sterrenwacht zijn de afgelopen jaren opgeknapt en verbouwd. Het verdedigingswerk Sonnenborgh maakte lange tijd deel uit van de stadsmuur van Utrecht. Het werd met drie andere bolwerken vanaf 1551 gebouwd in opdracht van keizer Karel V.
De bolwerken werden door de Utrechtse stadsbouwmeester Willem van Noort
gebouwd om de stad aan de noord- en oostzijde te beschermen. Van de drie
bewaard gebleven burchten heeft Sonnenborgh het best de tijd doorstaan.
In zijn soort, een middeleeuwse burcht naar Italiaans model, is het
monumentale bolwerk uniek voor Noordwest-Europa.
Het bolwerk heeft nauwelijks een functie vervuld bij de verdediging van
de stad. Al snel, vanaf 1587, werd het verhuurd en konden de Utrechters
er terecht voor bier en een partijtje dobbelen. In 1636 werd op
Sonnenborgh de Hortus Botanicus van de medische faculteit van de zojuist
opgerichte Universiteit van Utrecht gevestigd, en een halve eeuw later
werd het gebouw ingericht als chemisch laboratorium. Tijdens de
restauratie zijn van dit derde laboratorium in de wereld de originele
plavuizen vloer en stookplaats teruggevonden.
In 1853 kreeg de Utrechtse sterrenwacht haar onderkomen op Sonnenborgh,
en enkele maanden later werd op het bolwerk ook het Koninklijk Nederlands
Meteorologisch Instituut, het KNMI, opgericht. Dat verhuisde aan het eind
van die eeuw naar De Bilt, maar de sterrenkundigen hebben er onderzoek
verricht tot 1987, het jaar dat zij naar universiteitscampus De Uithof
vertrokken. Sindsdien is Sonnenborgh in gebruik als publiekssterrenwacht.
Tijdens de restauratie van de afgelopen jaren is eerst het gebouw van de Sterrenwacht aangepakt, waarbij de historische meridiaanzaal, de bibliotheek en de collegezaal zijn hersteld. Onlangs werden de restauratie en aanpassing van het middeleeuwse bastion afgerond.