Vlaamse overheid

PERSMEDEDELING VAN HET KABINET VAN MINISTER VERA DUA VLAAMS MINISTER

VAN LEEFMILIEU EN LANDBOUW Woensdag 4 december 2002

Minister Dua legt dam aan tegen overstromingen

Vlaams minister-president Patrick Dewael en Vlaams minister van leefmilieu en landbouw Vera Dua hebben vanmorgen de eerste spadesteek gegeven voor de start van de erosiebestrijdingswerken in Gelinden (Sint- Truiden). Dit project moet water- en modderoverlast in de regio voorkomen.
Het is een pilootproject dat zal uitgebreid worden naar andere overstromingsgevoelige gebieden in Vlaanderen.
Het gemiddelde bodemverlies door wateroverlast in heel Vlaanderen bedraagt jaarlijks 1,6 miljoen ton of 1,19 ton per hectare. Vooral de Leem- en Zandleemstreek worden zwaar getroffen. De schade voor heel Vlaanderen wordt jaarlijks op 2,5 tot 7,5 miljoen euro geraamd. Ook de psychologische schade bij frequent getroffen inwoners mag niet onderschat worden.
Met deze beslissing streeft minister Vera Dua dan ook naar een betere kwaliteit van het leefmilieu en een betere levenskwaliteit.

We worden in Vlaanderen regelmatig geconfronteerd met wateroverlast. Bij zware regenval treden rivieren en beken uit hun oevers met zware schade als gevolg. In heuvelachtige streken, zoals in Zuid-Limburg, komt daar erosie en modderoverlast bovenop. De aanpak uit het verleden, met beton en harde infrastructuur, bleek niet te werken. Het water heeft terug ruimte nodig, we moeten het water afremmen en beken gecontroleerd laten overstromen.
Deze beleidsvisie resulteerde ondermeer in het erosiebestrijdingsplan, waarvoor de Vlaamse regering 75 miljoen Belgische frank uitgetrokken heeft.

Het dossier 'Gelinden' werd als eerste ondertekend in het kader van het erosiebesluit. Het is een voorbeeldproject voor de nieuwe aanpak van erosieproblemen. In het projectgebied van 219 ha worden de erosie en de daarmee gepaard gaande modderoverlast aan de bron aangepakt. De ingrepen gaan van geleidende grasstroken over bufferende grasstroken en erosiepoelen tot kleine aarden dammen met een verstevigde overlaatconstructie.
Voor dit project kende het Vlaams Gewest een subsidie van 324.500 euro toe. Ook de provincie Limburg voorziet een financiële tussenkomst.
Het project kwam tot stand door intensieve samenwerking tussen de Watering van Sint-Truiden en de stad Sint-Truiden in nauw overleg met de afdeling Land van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap.

De werken in Gelinden worden volledig uitgevoerd op gronden van 'derden' die hiervoor een vergoeding ontvangen. De stad Sint-Truiden moest dus geen gronden aankopen of onteigenen. Zowel de eigenaars als de landbouwers die de grond in gebruik hebben, zijn vrijwillig in een overeenkomst gestapt en worden vergoed voor de mindere inkomsten als gevolg van de erosiebestrijdingswerken op hun gronden. De plannen werden aangepast aan de terreinkennis van de landbouwers en aan de resultaten van het overleg met de landbouwers en de eigenaars.

Naast Gelinden wordt binnenkort ook gestart met erosiebestrijdingswerken in de Tongerse deelgemeente Sluizen. Ook hier werd overlegd met de landbouwers en gebeuren kleinschalige brongerichte werken in het veld, gecombineerd met een kleinschalig wachtbekken om de bewoners te beschermen. De subsidie bedraagt 190.000 euro.

Projecten over heel Vlaanderen
In 2002, het eerste jaar dat het nieuwe erosiebesluit operationeel was, werd voor 3,8 miljoen euro aan subsidies toegezegd. Er kunnen subsidies verkregen worden voor het opmaken van een gemeentelijk erosiebestrijdingsplan en voor het uitvoeren van erosiebestrijdingswerken. Het opstellen van een gemeentelijk erosiebestrijdingsplan is een eerste belangrijke stap om tot een planmatige oplossing te komen. Hiervoor krijgen de gemeenten 12,5 euro per ha. De werken zelf worden door de Vlaamse overheid voor 75 procent gesubsidieerd.

Terwijl Limburg en Vlaams-Brabant met de werken beginnen, maken ook Oost- en West-Vlaanderen plannen. In Limburg zullen voor in totaal 1.410.000 euro subsidiewerken uitgevoerd worden in Sint-Truiden, Gingelom, Nieuwerkerken en Tongeren. Verder maken zes gemeenten een erosiebestrijdingsplan op. In Vlaams-Brabant zijn werken voorzien in Hoegaarden, Bierbeek, Boutersem en Geetbets, voor een totale subsidie van 435.000 euro. Negen gemeenten starten met de opmaak van een erosieplan.
In Oost-Vlaanderen wordt de opmaak van 15 plannen gesubsidieerd, in West-Vlaanderen van 10 plannen. Heel wat gemeenten kiezen hierbij voor een gemeentegrensoverschrijdende aanpak. Een mooi voorbeeld daarvan is de Interbestuurlijke Samenwerking Land en Water, waar vijf gemeenten samen met de Watering van Sint-Truiden, een geïntegreerd erosiebestrijdingsplan gaan opmaken.

Naast financiële, ook praktische ondersteuning

Omdat de kleinschalige brongerichte aanpak van erosie nieuw is in Vlaanderen, hebben de betrokken gemeenten, landbouwers, studiebureaus. behoefte aan gerichte informatie.
In de brochure 'Werk maken van erosiebestrijding' kom je te weten wat erosie is, wat je eraan kan doen en waar je daarvoor subsidies kunt krijgen als particulier, als landbouwer of als gemeentebestuur.

info : Ann Bats, woordvoerder van
minister Dua - tel. (02) 553 27 81
e-mail: persdienst.dua@vlaanderen.be