Gemeente Rotterdam

Rotterdam wil af van vrijblijvende inburgering

(05-12) Naast Nederlandse les krijgen nieuwkomers vanaf 2003 ook les in Nederlandse waarden en normen, geschiedenis, wetgeving en gedragsregels. Daarnaast lopen zij een maatschappelijke stage om de praktijk van de Nederlandse samenleving te leren kennen. Studenten die de cursus afronden krijgen een bonus van 100 euro. Wie zonder geldige reden afhaakt, krijgt te maken met een boete of moet een deel van het cursusgeld terugbetalen. Dit staat in het Deltaplan Inburgering dat wethouder Sjaak van der Tak vandaag heeft gepresenteerd.

Rotterdam kent 60.000 niet-ingeburgerde vreemdelingen die hier al langer dan een jaar wonen. Elk jaar komen er bijna 3000 volwassen nieuwkomers bij die een inburgeringcursus moeten volgen volgens de Wet Inburgering Nieuwkomers (WIN). Daarnaast vestigen zich elk jaar 1600 leerplichtige vreemdelingen in Rotterdam. Het Deltaplan moet ervoor zorgen dat meer mensen een inburgeringcursus afronden en zich ontwikkelen tot actieve burgers die zich thuis voelen in de stad. De Dienst Stedelijk Onderwijs (DSO) en de Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SoZaWe) zijn samen verantwoordelijk voor de uitvoering.

'Belangrijke stap naar integratie' Wethouder Van der Tak constateert dat het vermogen van bewoners en organisaties om immigratie in Rotterdam op te vangen onder druk staat en dat een betere opvang van oud- en nieuwkomers die druk kan verlichten: "Als het ons lukt om het rendement van inburgering te vergroten, zetten we een belangrijke stap naar integratie. We leggen de lat bewust hoog en streven naar actief burgerschap. We erkennen daarmee de culturele verscheidenheid in onze stad."

Maatschappelijke stages
De nieuwe cursussen besteden veel aandacht aan de inrichting van de Nederlandse samenleving. Gedragsregels, de grondwet, geschiedenis en gewoonten maken voortaan een belangrijk deel uit van het onderdeel maatschappelijke oriëntatie. Om de Nederlandse samenleving ook in de praktijk te leren kennen, loopt elke inburgeraar een maatschappelijke stage bij een bedrijf, instelling, vereniging of andersoortige organisatie.

Zo leert men ook het gebruik van de taal op de werkvloer. Een nog op te richten projectbureau bij de DSO gaat de stages organiseren. Inburgeraars die tegelijkertijd leren en werken (een zgn. duaal traject) volgen geen maatschappelijke stage omdat zij al een werkkring hebben. Rotterdam doet een dringend beroep op werkgevers in de regio om inburgeraars in dienst te nemen die zon duaal traject volgen.

Individueel toetsen
Inburgeren start met het leren van de Nederlandse taal. Rotterdam heeft nu de ambitie vastgelegd dat cursisten minimaal twee taalniveaus hoger komen in de cursus. Nu slaagt daarin slechts 14% van alle inburgeraars die de cursus afmaken. Dat moet 40% worden. Met het vastleggen van het eindresultaat gaat Rotterdam verder dan de wet die slechts het gemiddeld aantal uren (600) voorschrijft.

Rotterdam stelt verder dat studenten bij voorkeur op niveau 3 eindigen, het niveau waarmee je je op de arbeidsmarkt kunt handhaven. Om de kwaliteit van het taalonderwijs te verbeteren, gaat de gemeente met bonussen werken voor de opleidingsinstituten. Verder krijgt iedere leerling voortaan een individuele toets van het leervermogen waardoor een realistisch taal- en inburgeringdoel kan worden bepaald.

'Ruimte maken voor invoegers' Het Deltaplan stelt nadrukkelijk dat inburgering niet alleen een inspanning vraagt van de individuele inburgeraar maar ook van de samenleving als geheel. Het Deltaplan hanteert daarvoor de metafoor van ritsen op de snelweg: degenen die invoegen moeten dat doen met respect voor degenen die al rijden op de snelweg en met kennis van de regels die daar gelden.

Degenen die al op de snelweg rijden, moeten ruimte maken voor de invoegers. Van der Tak doet een appèl op bedrijven, instellingen, organisaties en individuele burgers om inburgeraars de hand te reiken door het aanbieden van stageplaatsen. Bij organisaties met wie een subsidierelatie bestaat, wordt dit onderdeel in de subsidiebeschikking opgenomen.

Meer cursusplaatsen
Het aantal cursusplaatsen voor oudkomers wordt drastisch uitgebreid van 2000 plaatsen nu tot 5600 vanaf 2003.Voorrang krijgen nieuwkomers die na een jaar hun cursus nog moeten afronden, werkzoekenden met een uitkering en ouders die kinderen opvoeden. Inburgeringscursussen voor ouders worden zoveel mogelijk op de (voor)school gegeven.

Afronden cursus verplicht 30% van de nieuwkomers die aan de cursus beginnen, maakt deze niet af. In het Deltaplan staan maatregelen die de uitval terugdringen tot 15%. Wie verplicht is om de inburgeringcursus te volgen en zich niet aan die verplichting houdt, krijgt voortaan consequent te maken met sancties. Dat geldt voor nieuwkomers die onder de WIN vallen en voor uitkeringsgerechtigde oudkomers. Zij krijgen te maken met een korting op de uitkering danwel een boete die kan oplopen top 20% van de bijstandsnorm gedurende twee maanden. Wie de gratis cursus vrijwillig volgt (de animo onder oudkomers is tot nu toe groot) tekent bij de start een contract. Ongeoorloofde uitval tijdens de (gratis) cursus, leidt ertoe dat men alsnog cursusgeld moet betalen aan de gemeente.

Wie de inburgeringcursus afrondt, krijgt een bonus van honderd euro. Om de waardering van de stad te tonen aan de inburgeraar, reikt een gemeentebestuurder de certificaten uit tijdens een feestelijke overheidsceremonie in de Burgerzaal van het stadhuis. Het bezit van een inburgeringcertificaat geeft vrijstelling voor de naturalisatietoets die mensen normaliter moeten afleggen om Nederlander te kunnen worden.

Eén loket voor inburgering Om meer controle te krijgen op de aanmelding voor de cursus, gaat de gemeente voortaan de uitgifte van de verblijfsvergunning verzorgen en combineren met de intake voor de inburgering. Nieuwkomers die een uitkering krijgen, moeten die straks aanvragen bij de afdeling inburgering en niet langer op een district van SoZaWe. Daardoor moet het bereik van de nieuwkomers toenemen van 83% tot 95%.

Om de dienstverlening voor inburgeraars te verbeteren, komt er 1 Inburgerloket voor de intake en begeleiding van alle inburgeraars. Het Inburgerloket komt in het bedrijfsverzamelgebouw aan de Schiekade (v/h Bouwcentrum). Daar kan men het verblijfsdocument afhalen, de uitkering aanvragen, de entreetoets doen en begeleiding krijgen naar werk, opleiding of zorg. Het Inburgerloket regelt ook voor leerplichtige nieuwkomers een plek bij een opvangpunt of in een internationale schakelklas.

Collegeprioriteit
Inburgering is één van de vijf collegeprioriteiten. Het college trekt hier tot en met 2005 130 miljoen euro voor uit. Toch is dit niet voldoende om aan alle vraag bij met name oudkomers tegemoet te komen. Verder is er dringend behoefte aan meer kinderopvangplaatsen. Rotterdam wil die plaatsen voor nieuwkomers zelf inkopen en betalen uit rijksgeld maar stuit daarbij nu op de wet die dit verbiedt. Ook wil de gemeente af van de verplichte winkelnering bij de inkoop van nieuwkomercursussen bij de ROCs.